Çinli emlak şirketi Evergrande’nin krizi inşaat sektörünü nasıl etkileyecek?

Çin'in en büyük emlak şirketlerinden Evergrande'nin finansal açıdan zor durumda olduğunun ortaya çıkmasının ardından yükselen risk algısı küresel piyasalarda olumsuz yansımalar oluştururken, Nordea Market Baş Analisti Tuuli Koivu, şirketin Çin'in politikalarındaki değişim sebebiyle kurtarılmayabileceğine dikkat çekti. 

Anadolu Ajansı'nda Murat Aslan'ın haberine göre; bilinen 300 milyar dolar borcu olan Çinli emlak geliştirme şirketi Evergrande'nin, Çin'de finansal istikrarı zarara uğratabileceği tedirginliği dünya genelindeki piyasaların risk iştahını azalttı.

1996'da kurulan Evergrande'nin web sitesindeki bilgilere göre, 280'i aşkın şehirde 1.300'den fazla projesi olan şirket, Fortune 500 listesinde 2020 yılında 122. sırada oldu. 

- Şirketin batması halinde risklerin sınırlı kalması bekleniyor

Toplam varlıkları yaklaşık 350 milyar dolar (2,3 trilyon yuan), senelik satış gelirgeçen şirkette 200 bin kişnin çalıştığı belirtiliyor.

Diğer taraftan, şirket inşaat alanının haricinde teknoloji ve sağlık gibi alanlara da yatırım gerçekleştirirken finansallardaki bozulmada bu adımların da etki etmiş olabileceği öngörülüyor.

Analistler, şirketin finansal yapısının bozulmasında genellikle şirket yönetiminin borçlanma alışkanlıkları, ana faaliyet alanıyla beraber yatırımda bulunulan yeni alanlarda nakit akış döngülerinin gecikmeli yapılması ve Çin'in borçlanma kriterlerini sıkılaştırması gibi adımların önemli role sahip olduğuna dikkat çekti. 

Son senelerde Çin'de hanehalkı borçluluk seviyesinin Gayri Safi Yurt içi Hasıla'ya (GSYH) oranının yüzde 60'ı aştığını vurgulayan analistler, bu durumun son senelerde sürekli yükselen konut fiyatlarındaki trendi sekteye uğratarak şirketin gelirlerinde gerilemeye neden olduğunu belirtti. 

Analistler, şirketin borçlarının ise genellikle yerel para birimi cinsinden olduğuna vurgu yaparak, şirketin temerrüde düşmesi durumunda etkinin çoğunlukla Çin'in içinde kalmasının beklendiğine, fakat yine de bu durumun küresel piyasalarda oynaklığı yükseltebileceğine dikkat çekti.

- "Çin'in inşaat şirketlerine ilişkin tutumu yıllar içinde değişti"

Nordea Market Baş Analisti Tuuli Koivu, konuyla ilgili yaptığı açıklamasında, şirketin likidite problemlerinin aylar öncesinden bilindiğine fakat, şimdiye kadar kimsenin duruma gerekli özeni göstermediğine dikkat çekti.

İnşaat sektörünün uzun seneler Çin ekonomisinin yapı taşlarından biri olduğuna ve bu nedenle Çin hükümetinin yıllarca inşaat firmalarının batmasını göz ardı edemediğine dikkat çeken Koivu, bu durumun son zamanlarda değiştiğini ifade etti.

Koivu, Çinli liderlerin reel sektör konusunda ABD'deki 2008 küresel finans krizindeki gibi problemleri yeniden yaşamaktan çekindiklerine vurgu yaparak, aşırı borçlu inşaat sektörünün regüle edilmesine ilişkin adımlar attığını belirtti. 

Çin'in konuyla ilgili duruşundaki değişimin dikkat çektiğini dile getiren Koivu, "Çin'de inşaat firmaları için finansal koşullar yıllar içinde sıkılaştırıldı. Ayrıca, bir arsanın alınıp fiyatının artması için beklenilmesi gibi speküleatif adımlar yasalarca kısıtlandı" dedi.

Koivu, değerlendirmesini şu şekilde sürdürdü:

"Evergrande ile ilgili sıkıntılar söz konusu düzenlemeler sonucu ortaya çıktı. Bu durumun Çinli liderler tarafından da sürpriz olarak karşılandığını zannetmiyorum. Kredilerdeki sıkılaştırmanın bazı sıkıntıları ortaya çıkaracağı aşikardı fakat, Çin'in uzun dönemli hedeflerini gerçekleştirmesi için büyüme modelini değiştirmesi ve daha büyük problemlerden kaçınması için bu yapısal değişiklik gerekliydi."

- "Otoritelerin Evergrande'yi aşırı borçlu şirketler için kötü bir örnek yapacağını düşünüyoruz"

Evergrande için özel sektör bazlı bir çözüm bulunmaması halinde şirketin Çin hükümeti tarafından kurtarılmasının şaşırtıcı olacağına vurgu yapan Koivu, "Biz, otoritelerin Evergrande'yi aşırı borçlu şirketler için kötü bir örnek yapacağını ve yatırımcıların Çin'de kredi riskine ilişkin hafif bir ders alacağını düşünüyoruz" dedi.

Koivu, Çinli otoritelerin olayın negatif yansımalarını özellikle hanehalkı için azaltacaklarını düşündüğüne dikkat çekerek şöyle konuştu:

"Domino efekti gibi bir durumdan kaçınabileceğine inanmamız için üç neden var. Birincisi, Evergrande'nin yükümlülükleri Çin'in GSYH'nin yüzde 2'sine denk gelirken, bu durum ABD'deki tahvil kriziyle karşılaştırıldığında neredeyse risksiz. İkincisi, risklerin yerli ve yabancı tahvil sahipleri arasında dengeli dağıtılmış olması. Üçüncüsü ise bankaların borçları için kullanılan teminatların sağlam olması."

Koivu, diğer taraftan, inşaat firmaları için sıkı finansal şartların bundan sonrası için devrede olacağının altını çizerek, "Çin şu anda kısa dönemli büyüme rakamlarına değil, uzun dönemli görünüme odaklanmış durumda. Bu yüzden, Çinli liderlerle birlikte yatırımcılar bazı şirketler için Çin'deki iş ortamı temellerinin sarsılmasından çekinmiyor" şeklinde konuştu.

Çinli emlak şirketi Evergrande’nin borç krizi piyasalara yayılıyor!