DeFi (Merkeziyetsiz Finans) nedir?
Bitexen CEO'su Yahya Tuğyan Erdem, merkeziyetiz finans sisteminin ne olduğunu ve detaylarını kaleme aldı.
Bitexen CEO'su Yahya Tuğyan Erdem, merkeziyetsiz finans sistemi için önemli açıklamalarda bulundu. Bitexen CEO'su Yahya Tuğyan Erdem'in Para Dergisi'ndeki "DeFi (Merkeziyetsiz Finans) nedir" başlıklı yazısı şu şekilde...
DeFi kavramı, İngilizce centralized (merkeziyetsiz Finance (finans) kelime bir araya gelmesi sonucu çıkmıştır. Dilimizde merkeziyetsiz finans ya da merkezsiz olarak sıklıkla kullanılmaktadır.. Bu kavram bir merkez yönetilen, yüksek bir hiyeral yapının olduğu geleneksel finans sektörü kurumlarının sorunlarını giderme amacıyla ortaya çıkarılmış yapılardan oluşmaktadır. Kripto para ekosisteminin merkeziyetsiz yapısı ile finans piyasalarını birleştiren DeFi, bir yatırım aracı ya da kripto para olmanın dışında bir konsept ve işleyiş biçimidir. 2020 yılının 2. çeyreği itibariyle yükselise geçen merkeziyetsiz finans platformları kısa sürede çok fazla kullanıcıya ulaşmıştır. Bu platformlar 2020 yılının Aralık ayı Bitcoin'in yeni bir zirve yapmasına da katkı sağlamıştır. Ekosisteme dahil ettiği kullanıcılar sayesinde büyük fonlar kripto para ekosistemiyle tanışmıştır. Ardından birçok kurumsalın dikkatini çeken merkeziyetsiz finans, bu yıl The Economist'de de kapağında yer alarak tekrar dikkat çekmiştir.
Sağladığı Faydalar
Merkeziyetsiz Finans platformları temel anlamda geleneksel finans kurumlarının sunduğu yatırım ya da borç alma-borç verme araçlarını, herhangi bir tarafa bağlı olmaksızın merkeziyetsiz platfform üzerinden gerçekleştirmemize olanak sağlar. Geleneksel finans kurumlarının en büyük finansal aralarında, biri kredilerdir. Ancak bu kredileri almak için birçok farklı prosedürden geçmeniz, zaman zaman kefil sağlamanız ve bu işlemlerin masraflarına katlanmanız gerekmektedir. DeFi ise tüm bunları daha önce yazılmış kod tabanı sayesinde kısa bir sürede yapmanıza imkan vermektedir. DeFi platformları üzerinde itibari paralara endeksli sabit koinleri ya da farklı kripto paraları satın alabilir, satabilir, kilitleyerek faiz getirisi elde edebilir ve hatta Farm ya da Pool adını verdiğimiz seçeneklerde değerlendirebilirsiniz. Bu seçenekler platformlar arası farklılık göstermesine rağmen geleneksel finans kurumların sunduğu araçlardan hem maliyet hem de zaman açısından çok daha etkilidir.
Merkeziyetsiz Finans Örnekleri
DeFi platformlarının en büyük özellikleri arasında internet bağlantısı olan herhangi bir yerden erişerek, işler lerimizi gerçekleştirebiliyor olmamız yer alır. Ayrıca bu platformlarda herkes bir cüzdan oluşturabilir ve kullanabilir. Geleneksel finans kurumlarında karşılaşılan uzun işlem süreleri, yorucu sözleşme işlemleri ya da ek dosya masrafları merkeziyetsiz finans platformlarında bulunmamaktadır. Bu platformlardan biri olan Uniswap, Ethereum ağı üzerinde çalışmakta ve en popüler DeFi uygulamaları arasında yer almaktadır. Uniswap, merkeziyetsiz finans platformları arasında en yüksek hacme sahip platformlardan biridir. Uniswap dışında Maker, Curve ve Aave gibi platformlar da bulunmaktadır. Merkeziyetsiz finans ekosistemi üzerinde kilitli toplam varlık değeri ise, 100 milyar dolar seviyelerindedir. DeFi ekosistemi tarafından sunulan hizmetlerin her geçen gün geliştiğini ve daha da gelişeceğini düşündüğümüzde. henüz merkeziyetsiz finans platformlarının yolun başında olduğunu söyleyebiliriz.