Değer artış kazancı endeksleme!
Değer artış kazancı endeksleme formülüne göre, elden çıkarılan gayrimenkullerin elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere Türkiye İstatistik Kurumu’nca belirlenen toptan eşya fiyat endeksindeki artış oranında artırılarak tespit ediliyor...
Değer artış kazancı endeksleme!
Gayrimenkullerin elden çıkarılmasında vergisel sorumlulukları rehberinde yer alan esaslara göre, gayrimenkullerin elden çıkarılmasında iktisap bedeli, elden çıkarılan gayrimenkullerin, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere Türkiye İstatistik Kurumu’nca belirlenen toptan eşya fiyat endeksindeki artış oranında artırılarak tespit ediliyor.
2006 yılının Ocak ayından itibaren toptan eşya fiyat endeksi yerine, üretici fiyat endeksi yayımlanıyor. Bu nedenle 01.01.2006 tarihinden sonra yapılan endekslemelerde toptan eşya fiyat endeksi yerine, üretici fiyat endeksi dikkate alınıyor.
Ancak, bu endekslemenin yapılabilmesi için söz konusu artış oranının %10 veya üzerinde gerçekleşmesi gerekmektedir.
Değer artış kazancı endeksleme formülü örneği:
Bay Mehmet MUTLU 12.05.2006’ da 100.000 YTL’ ye satın almış olduğu gayrimenkulü 10.06.2008’ de 200.000 YTL’ ye satmıştır.
Gayrimenkulün iktisap tarihinden önceki ay olan Nisan 2006’ da ÜFE 127,76, elden çıkarıldığı aydan önceki ay olan Mayıs 2008’ de ÜFE 163,93’ tür. Bu durumda endeksleme oranının ilgili dönemde %10’ un üzerinde artmış olduğu görülmektedir. (163,93 / 127,76 = %28,31)
Dolayısıyla elden çıkarılan gayrimenkulün endekslenmiş maliyet bedeli;
100.000 YTL * (163,93 / 127,76) = 128.310,89 YTL
olarak dikkate alınacaktır.
Buna göre Bay MUTLU, satmış olduğu gayrimenkulden dolayı (200.000 - 128.310,89) 71.689,11 YTL tutarında istisna öncesi değer artış kazancı elde etmiş olacaktır.
Söz konusu kazanca 6.800 YTL tutarında istisna uygulanarak bulunacak (71.689,11 - 6.800) 64.889,11 YTL’ ye Gelir Vergisi Kanunu’nun 103. maddesindeki vergi nispetleri uygulanarak mükellefin 2008 yılı için ödeyeceği gelir vergisi hesaplanacaktır.
Hesaplanan Gelir Vergisi ..........................17.359,18 YTL
(44.700 YTL’ sı için 10.293 )
(20.189,11 YTL X %35= 7.066,18)
Bulunan bu miktar, 2009 yılının Mart ayının yirmibeşinci günü akşamına kadar yıllık beyanname ile beyan edilip, Mart ve Temmuz aylarında 2 eşit taksitle ödenecektir.
Diğer taraftan, gayrimenkulün satış bedelinin tapuda düşük gösterilerek değer artış kazancının eksik beyan edilmesi ve durumun idarece tespit edilmesi halinde; eksik beyan edilen vergi ve vergi ziyaı cezasının idare tarafından tarh edilerek gecikme faizi ile tahsil edileceği unutulmamalıdır.
