Dekorasyon renkleri ruh halimizi nasıl etkiliyor
Renklerin insan psikolojisin doğrudan etkilediği açık bir gerçek. Peki hangi renk, insanı nasıl bir duygular uyandırıyor Evlerimizi dekore ederken hangi renkleri kullanmalıyız
Renklerin ruh halimiz üzerindeki etkilerini biliriz. Bazı ortamlara girdiğimizde içimiz açılırken, kimi ortamlarda ise benzer dekorasyon objeleri olmasına rağmen ruhumuz daralır. Renklerin etkini bilen, özellikle fast food tarzı gıda satan ticari firmalar, tabela ve müşteriyi karşılayan bankolarında parlak kırmızı ve sarı gibi davet edici renkler kullanırlarken daha prestij sahibi restoranlar ise iştah artırıcı etkisini bildiklerinden dolayı dekorasyonlarında ana renk olarak turuncuyu tercih ederler.
Dekorasyon renklerinin insana etkileri son yıllarda akademik araştırmaların da konusu oldu. Gazi Üniversitesi Mobilya ve Dekorasyon Eğitimi Bölümü, Dekorasyon Eğimi Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Kemal Yıldırım ve ekibi, mekânlarda kullanılan renklerin insanlarda nasıl farklı hisler uyandıracağı konusunda bir araştırma yaptı.
Bu araştırmada, bilgisayar ortamında aynı dekorasyon objelerine sahip, sadece renkleri değişken hayali oturma odaları tasarlandı ve fotoğrafları öğrencilere gösterildi. Sıcak renkler olan kırmızı, turuncu ve sarı renkli odalar öğrencilerde heyecan hisleri oluşturup onları uyarırken, soğuk renkler yeşil, mavi ve mor renklerin daha az uyarılma ama daha çok ferahlık ve sakinlik hisleri oluşturduğu saptandı. Nötr renkler beyaz, gri ve siyah ise diğerlerine nazaran daha olumsuz olarak algılanmakla beraber yine de sakinlik hisleri uyandırdı.
Renklerin psikolojisiyi doğrudan etkilediğini belirten uzman psikolog Ayben Ertem de Amerika'da bazı hapishane ve psikiyatrik hastanelerde renk terapisinin uygulandığını, şiddete meyilli hasta ve suçluların odalarının rahatlatıcı bir renk olan pembeye boyandığını süylüyor. Sarının, insanlarda mutluluk hissini uyarırken, mavinin yalnızlık ve mutsuzluğu çağrıştırdığını belirten Ertem, hatta İngilizcede kullanılan "feeling blue" (mavi hissetmek) tabirinin buradan geldiğini söylüyor.
Hangi renkleri kullanalım
Sıcak bir renk olan kırmızı heyecanlandırır ve uyarır. Bebeklerin gördüğü ilk renk olan kırmızı, çok renkli bir tabloda ilk fark edilen renktir. Ev dekorasyonunda dengeli kullanılması tavsiye edilen bu renk, yoğun kullanılması halinde gerginlik oluşturur.
Sarı mutluluk veren, sakinleştiren, ruh halini aydınlatan bir renktir. Özellikle yumuşak tonları ev dekorasyonu için çok uygundur. Yalnız yoğun tonlarda ve fazla kullanılması sinirlilik yapabilir, yapılan araştırmalarda sarının koyu tonlarıyla döşenmiş odalarda bebeklerin daha fazla ağladıkları tespit edilmiştir.
Doğada en fazla bulunan renk olan yeşilin teskin edici ve rahatlatıcı bir etkisi vardır. Dengeli bir şekilde kullanılan yeşil göze hitap eder, iç mekânda hayal gücünü tetiklediğinden dolayı mutfaklarda kullanılması tavsiye edilir. Yeşilin sakinleştirici etkisinden faydalanmak için insanlar televizyona çıkmadan önce yeşil renkli odalara alınırlar. Bu etkisinden dolayı hastanelerin de favori rengidir, hastaların rahatlamasına yardımcı olur.
Mavi çok ilginç bir renktir. Doğada en çok görülen renklerden biri olmasının yanında kullanıldığı alana göre farklı anlamlar ifade eder. Kıyafet seçimindeki mavi, kararlılığı çağrıştırırken, yiyeceklerde kullanımında iştahı kapatan bir renktir. Bu algıda doğada mavi renkli bir yiyeceğin olmamasının etkisi vardır diyebiliriz. Dekorasyonda kullanılan açık tonlardaki mavi, insanı rahatlatır. Bu şekilde boyanmış bir yatak odası çok idealken koyu tonları ise iç karartıcı ve soğuk gelebilir.
Saflığın ve temizliğin rengi olan beyaz, ev dekorasyonunda çok popülerdir. Dengeyi temsil eder. Temizliği ve steril olmayı simgelediği için hastanelerin vazgeçilmez rengidir.
En romantik renk olan pembe enerjiyi çeken bir sakinleştirici gibidir. Bu etkisinden dolayı hapishane ve uyuşturucu tedavi merkezlerinde renk terapisinde kullanılır. Pembe renk yakınındaki insanların sinirlenmek isteseler de bunu başaramadıkları görülmüştür. Çocuk odaları için hafif tonlarının kullanılması idealdir ve göze hitap eder.
Asaletin rengi olan mor, dekorasyonda kullanıldığında zenginlik ve zarafeti simgeler. Çok yoğun olarak kullanılması hem gözü yorar hem de suni bir görüntü verebilir.
Toprağın ve ahşabın doğal rengi olan kahverengi sağlamlık ve güvenilirlik hissi verir. Yeryüzünde en fazla görülen bu rengin ev dekorasyonunda kullanılan açık ve dengeli tonları insanlarda rahatlık, huzur gibi sıcak hisler uyarır. Bazı tonlarının ise insanlarda üzüntüyü çağrıştırırken aynı zamanda eşyalarda yıpranmışlık ve eskimişlik havası oluşturduğu söylenebilir.
Zeynep Karataş/Zaman
