Ekonomi inşaat sektörü sayesinde mi ayakta duruyor?
Dünya Gazetesi köşe yazarı Tevfik Güngör bugünkü köşe yazısında konut piyasasının canlılığından bahsetti. Güngör, ekonominin inşaat sektörü sayesinde ayakta kaldığını belirtti.
Ekonomide inşaat sektörü ağırlığını koruyor. İnşaat sektörü ekonominin dinamiği halinde. Olumlu yönü, tarımda, sanayide üretim gerilerken, ekonominin inşaat sektörü sayesinde ayakta kalma arayışıdır.
Olumsuz yönü ise sermayenin ve birikimlerin inşaat sektörüne akmasıdır.
İnşaattaki canlılığın cazibesinde tarımda, sanayide üretim yapanların, işlerini terk ederek inşaatçılığa soyunmalarıdır.
Bu yılın başından itibaren inşaat sektöründe beklenenin üzerinde canlılık devam ediyor.
Mayıs ayında 107 bin konut satıldı. 2014 Mayıs ayında satüan konut sayısına göre yüzde 20'ye yakın bir artış var.
Mayıs ayında yeni konut satışları da geçen yılın aynı ayına göre yüzde 20'ye yakın bir artış gösterdi. Bir ayda 49 bin yeni konut satıldı.
Mayıs ayında toplam ve yeni konut satışları geçen yılın üzerinde ama 2015 yılının mart ve nisan ayılarındaki satış rakamlarının gerisinde.
Bu yıl ocakta 37 bini yeni, 86 bin konut satılmıştı. Martta 40 bini yeni, toplam 95 bin, şubatta 51 bini yeni toplam 116 bin, nisanda 52 bini yeni, toplam 119 bin konut satıldı.
Demek ki ortalama olarak her ay 50 bini yeni 100 bin dolayında konut satüıyor. Her ay halkımız konut satın almak için 20-30 milyar TL'lik bir ödeme yapıyor.
Bu paranın yarısı yeni konutların maliyetini karşılıyor. Yapımcının kârını oluşturuyor. Ama yarısı da ikinci el satın alanların cebinden çıkarak, olduğu gibi ikinci el satanların cebine giriyor.
Toplam konut satış rakamları ile yeni konut satış rakamları açıklandığında yeni yapılan konutların stok durumu ile satışlar arasındaki ilişki sorgulanır.
Stok rakamları izlenemiyor. Yapı kullanım izinlerine görte stok durumu tahmin edilebiliyor. Yapı kullanım izin belgelerine göre 2014 yılında aylık ortalama 60 bin yeni konuta izin verümişti. 2015 yılının ilk 3 aylık verüerine göre aylık ortalama 50 bin yeni konut için kullanın izin belgesi alındı.
Bu göstergelere göre, yapı kullanım izin belgesi alan konut ve daire sayıları ile yeni konut satış rakamları birbirine benzer büyüklükte. Aşırı bir konut stoku olmadığı görünümü var. Satışların canlılığı nedeniyle yapüan konutların elde kalmadığı anlaşılıyor.
2015 yılında konut satışlarında, kredili-ipotekli satışların arttığı görülüyor. Kredili ipotekli satış rakamları eski ve yeni konut farkı olmadan verildiğinden, yenilerin ne kadarının kredili-ipotekli alındığı bilinmiyor ama 2015 yılının ilk 5 ayında satılan her 100 konutun 38'i kredüi, ipotekli satış.
Yılın ilk 5 ayındaki satışlar önemli, ama daha da önemlisi hazirandan sonrakonut satışlarının ne gibi bir gelişme göstereceğidir.
Seçimden sonra piyasadaki belirsizlik insanların para harcama, riske girme eğilimlerini olumsuz etkiledi.Konut yapımı devam ediyor.
Yeni projelerin temeli atılıyor. Arz cephesinde önemli bıi: duraklama yok. Fakat talep cephesinin ne olacağı belirsiz. Bundan önceki konjonktürel dalgalanmalar talepteki iniş çıkışların boyutlarının büyük olmadığını gösterdi. Büyük olasılıkla haziran, temmuz aylarında talepte dalgalanma görülür. Fakat konut piyasası yılı, en az geçen yıldaki büyüklükte kapatır.
Konut piyasasında en büyük risk "Marka Olmuş Konut Yapımcısı Büyük Firmalar"ın fon akımmdaki olası bir tıkanıklık nedeniyle güç duruma düşmeleridir. Böyle bir kazanın ortaya çıkması sistemi sarsabilir.
Dünya
