Ev almak için referandumu beklemeli mi? Beklememeli mi?
Referanduma sayılı günler kaldı. Gayrimenkul sektörü ve emlak piyasasında referandum sonrası nasıl değişiklik olacağı herkesi meraklandırıyor. Tebernüş Kireçci ''Ev almak için referandumu beklemeli mi? Beklememeli mi?'' sorusunu Emlakkulisi.com okurları için kaleme aldı.
Çocukluğumuzun meşhur tekerlemesidir: Şu yoğurdu sarımsaklasakda mı saklasak sarımsaklamasak mı saklasak?
www.tebernuskirecci.com.tr'a sorulan sorularda referandum beklentisini görünce aklıma bu meşhur tekerleme geldi. Bu tekerlemeyi hatırlayınca da yukarıdaki başlık ortaya çıktı.
Ev satın almak isteyenler ne yapmalı. Gelin madde madde bu konuyu ele alalım.
1) Ev almanın dönemi olmaz. İster oturmak için ister yatırım için alın. Esas olan iki nokta vardır. a) Ayağınızı yorganınıza göre uzatmak. b) Matematiğe uygun alım yapmak. Bu iki temel kurala uyduğunuz sürece uzun vadeli düşünüyorsanız ev yatırımınından kazançlı çıkarsınız.
2) Ayağınızı yorganınıza göre uzatmak ne anlama gelir? Borç yüküne girmemek veya altından kalkabileceğiniz kadar borçlanmak. Hesabı en kötüye göre yapmak.
3) Matematiğe uygun alım yapmak ne anlama gelir? Ev yatırımında esas olan kira çarpanıdır. Kira çarpanı mantıklı olduğu sürece İstanbul konut piyasasında yatırım yapanlar kazançlı çıkar.
4) Referandum'dan "Evet" çıkarsa sonuç ne olur? Fiyatlar buralarda kalmaz. Yukarı yönlü hareket eder. İkinci elde de sıfır konut piyasasında satıcılar iştahsızlaşır. Daha yüksek fiyattan satmak ister.
5) Referandumdan "Hayır" çıkarsa ne olur? Faizler burada kalmaz. Bugünkü faiz oranları hayal olur. Ayrıca bankalar konut kredisi verme konusunda isteksiz davranır.
6) Emlak fiyatları düşer mi? Türkiye ve dünya fırtınalı yıllar yaşıyor. Fırtınalı yıllar bir süre daha devam edecek. ABD'de sular durulmayacak. AB'de çalkantı büyük. Yükselen milliyetçi akımlar ve irtifa kaybeden sol akımların çatışmasına sahne olacağız. Bu arada hatırlatalım başta İngiltere ve ABD olmak üzere yurtdışında ev alanları sıkıntılı günler bekliyor. Çin sanayi ve ticarette dünyayı ele geçirmek için her gün yeni bir adım atıyor. Özetle dünya büyük bir kaos yaşıyor. Bu kaos yakın zamanda bitecek gibi görünmüyor.
Türkiye'de siyasal istikrar devam ettiği sürece emlak fiyatları TL bazında gerilemez. Hatta artar. Artışını sürdürür. Ama döviz bazında kimi zaman geriliyor gibi görünse de 5-10 veya 20 yıllık periyotlarda dövizden daha yüksek getiri sağlar. Dünyada yaşanılan veya yaşanılacak kaoslara karşı güçlenecek para birimi yok. Olsa olsa spekülasyon yapılan para birimleri vardır. Onların da yükselişi kalıcı olmaz.
Uzun vadeli düşünüyorsanız İstanbul ve Türkiye'de uzun vadede alan kazanır. Kazançlı çıkar. Kısa vadede alternatif yatırım enstrümanları daha fazla getiri sağlasa da bu sürüdürülebilir olmaz.
Siz bakmayın operasyonel olarak "İstanbul'da emlak fiyatları düşecek", "Türkiye'de emlak balonu patlayacak" haberlerine... Önümüzdeki günlerde yine yabancı basında İstanbul ve Türkiye'de emlak fiyatlarının düşeceğine dair haberler okuyacaksınız. Neden? Çünkü Arapların alım sezonu açılıyor. Bunun önünü kesmek için. Siz her vakit çevrenize bakın. Sıkışanları saymazsanız yatırı için aldığı evi satmaya yanaşan var mı? Oturduğu evi satıp kiraya çıkmayı düşünen var mı?
7) İstanbul'da arz fazlası oluştuğu doğru. Ama bu arz fazlası olmasa bu kadar cazip kampanyalar olur mu? Olaya pozitif açıdan bakın.
Sonuç: İstanbul'da ve Türkiye'de emlak fiyatlarının düşeceğini düşünüyorsanız bekmeye devam edin. Türkiye'de siyasal istikrar devam ettiği sürece emlak fiyatları düşmez. Siyasal istikrar bozulsa bile fiyatlar yukarı yönlü hareket etmese de gerilemez. Bu ülkenin geleceğine güvenin. Bu millet dünyayı hep şaşırttı. Şaşırtmaya devam edecek.