Gayrimenkulde 1 milyon adetlik rekor!

Gayrimenkul sektöründe 2013 yılında satışlar 1 milyon adete yaklaşırken, sektör durgun geçen 2012'den sonra 2013'ü yüzde 7'lere varan bir büyümeyle kapatıyor. Faizlerin düşmesi, yüzde 1 KDV muafiyetinin yanı sıra 2012'de bekleyen talebin harekete geçmesi 2013'te satışları hızlandırdı. Bu yılın üç çeyreğinde 862 bin konut satılırken, yıl sonunda bunun 1 milyon adede çıkması bekleniyor. Geçen yılın tamamında ise yapılan konut satışı ise 701 bin adet olarak gerçekleşmişti. Bu yılki satışlarla moral bulan sektörün 2014 yılında ise KDV mufaiyetinden dolayı kentsel dönüşüm projelerine ağırlık verip, yurtdışında tanıtım atağına geçmesi bekleniyor. 

Sektörde konut satışlarının 1 milyona yaklaşmasını değerlendiren GYODER Başkanı Aziz Torun, "Düşük faiz önemli bir unsur oldu. İlk yarıda faiz rakamları son yılların en düşük seviyelerine ulaştı. O bir avantaj olurken, KDV muafiyeti olan projelerinde satışta olması tetikleyici oldu. Bu dönemde yabancı talebinin etkin olması da bir faktör oldu" dedi. İnşaat ve gayrimenkulün bu yılda lokomotif sektör olarak kendini devam ettirdiğini belirten Aziz Torun, sektörün yılı yüzde 7 gibi büyüme ile kapatmasını beklediklerini söyledi. 

Konuta talep sürüyor Ağaoğlu Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ağaoğlu ise gayrimenkul sektörünün bu yılı yüzde 7 ile kapatmasını beklediklerini, 2014 yılında ise bu rakamın aşılmasını beklediklerini söyledi. Konutta balon olmaAğını da aktaran Ağaoğlu, "Konuta talep sürüyor. Türk insanın sorunu erişebilme sorunudur" dedi. Balon söylentilerinin yurtdışından pompalandığını aktaran Ağaoğlu, "Amerika'da GSMH' lann yüzde 110'u kadar konut kredisi stoğu, şişmiş bir fiyat ve konut kredisi stoğu vardı. 

Türkiye'de ise GSMH içindeki payı yüzde 5.5-6 civarında. 100 milyar TL civarında bir konut stoğu var. Buda 50 milyar dolarlık konut kredisi stoğuna denk geliyor. Türkiye'de yakın zamanda böyle birşeyin yaşanmasını ihtimal dahilinde görmüyorum" görüşünü dile getirdi. 

Merkezde arz azaldı 2013'ün 2012'ye gore daha iyi geçtiğini aktaran Nef Yönetim Kurulu Üyesi Erden Timur, "Daha önceki yıllarla kıyaslandığında stok biraz arttı. Ama satış anlamında da rekor üzerine rekor kınlıyor" dedi. Bunun Türkiye'de gayrimenkulde bakışın diğer ülkelere göre farklılığından kaynaklandığını kaydeden Timur şu değerlendirmeyi yaptı: "Diğer yatırım araçlarında hem alışkanlık hem de imkan olmadığı için gayrimenkul çok fazla yatırım aracı olarak kullanılıyor. Metropoller farklı gidiyor. Özellikle İstanbul bu anlamda en çok talep görüyor. İstanbul'da ise şehrin merkezi ile dışında farklı durumlar yaşanıyor. Merkezde ciddi bir arz azlığı ve talep fazlalığı varken, bizim satışlarımızın 18 günde bitmesinin de en büyük nedeni bundan kaynaklanıyor. 

2013'de bu anlamda merkez satışları tatminkar gitti. Bu yıl hedeflenen 1 milyonluk satışın ancak yüzde 10'nun merkezlerden ma' olduğunu söyleyen Gediz, "Tüketici beklentileri değişti. Önceden iyi lokasyon belki de tek tercih sebebiyken, şimdi bunun çok ötesinde beklentiler var. Tüketici öncelikle yaşam kalitesini yükselten projeler istiyor. İstanbul'un sınırları genişliyor. 'İyi lokasyon' artık çok göreceli bir kavram. Her yer şehir merkezi sayılıyor" açıklamasını yaptı. 2014 yılının da iyi geçeceğine dair ilk sinyalleri aldıklarını kaydeden Gediz şöyle konuştu: "Projeler devam edecek. Biz de yatırımlarımıza hız kesmeden devam etmeyi düşünüyoruz. 2014 yılında en çok yabancı yatırımların konuşulacak. Mütakabiliyet yasasının etkileri 2014 yılında artarak devam edecek. Öte yandan iç talep hala arzı karşılayabilecek boyutta. Nitelikli projeler alıcı bulmaya devam edecek. Bu noktada tek dikkat edilmesi gereken konu, tüketici beklentileri. Beklentileri iyi tanımlayan şirketler ve beklentileri karşılayan projeler önümüzdeki dönemde de öne çıkmaya devam edecek." geldi." Gayrimenkul sektöründe toplam büyümenin yüzde 13-14' lerde olmasını beklediklerini dile getiren Timur, "Bekleyen bir talep vardı bu talep etkili oldu. Ancak her yıl böyle gitmeyebilir. 

Buna bakıp üretim yapmak sektörde stoğa neden olabilir. Bu nedenle hem tüketici hem de üretici için en güvenilir yer şehir merkezi" yorumunu yaptı. 

2014 de iyi geçecek Kriz beklentisiyle beraber yatırımlar açısından 2013'ün ilk aylarının sakin başladığını söyleyen Gedizler Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Reşit Gediz, "Ancak yılın ortasından itibaren bu beklentinin etkisi kaybetti ve sektör hareketlenmeye başladı. Bizim açımızdan oldukça verimli bir yıldı. 

Talep konusundan hiç bir sıkıntı çekmedik. Türkiye'de hala güçlü bir konut talebi var. Bu talep, uzun yıllar inşaat sektörünün Türkiye'nin en önemli sektörlerinden biri olarak kalmasını sağlayacak" diye konuştu. Öte yandan hızlanan kentsel dönüşüm çalışmalarının da, inşaat sektörünün büyümesini hızlandırdı. 

Kentsel dönüşüm konusundaki hedefler, sektörün büyüme potansiyeline işaret ediyor. Sektörün 2013 gündeminin 'farklılaşistanbul yeniden şekilleniyor 2013 yılında gayrimenkul piyasalarının en çok konuştuğu konuların bir önceki yılla benzer seyir izlediğini söyleyen TSKB Gayrimenkul Değerleme AŞ Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, "Kentsel Dönüşüm, 2B ve Mütekabiliyet yasaları bu yıl içinde de gündemi oluşturan maddelerdi. Bunlara ek olarak, yılbaşında yapılan 'Konutlarda Yeni KDV Düzenlemesi' sektörde ciddi çalkantılara sebep olsa da gerek 2013 yılı öncesinde alınan ruhsatlı projelerin satışlarının bu yıl içinde devam etmesi, gerekse 'Kentsel Dönüşüm'e tanınan avantaj gibi hususlar KDV düzenlemesi ile ilgili yüksek nabzı süreçte bir nebze de olsa yavaşlattı" diye konuştu. Bu yıl içinde özellikle İstanbul genelindeki 3. Köprü, 3. Havaalanı,  Marmaray  ve Metro gibi dev ulaşım ve altyapı projelerinin oldukça fazla konuşulduğunu kaydeden Maya, bu projelerin hem İstanbul kent makroformunu değiştireceğini hem de kent genelinde yerleşim bölgelerini önümüzdeki dönemde yeniden şekillendireceğini söyledi. Maya, "Haziran ayından itibaren konut kredisi faiz oranlarındaki artış konut satışlarında bir duraksamaya neden olsa da sektördeki büyük oyuncular bireysel yatırımcı için sunduğu alternatif finansman modelleri ile konut piyasasını bu süreçte canlı tutmaya çalıştılar" dedi. 2014 için yine hareketli bir dönem beklediklerini anlatan Maya, "Özellikle, Kentsel Dönüşüm kapsamında ilan edilen riskli alan sayısının artışı ve buralarda inşaat firmalarının çalışmalarını hızlandırmasını bekliyoruz" dedi.

Mütekabiliyetle satışlar arttı 2013'in kesinlikle karamsar bir yıl olarak nitelenmeyeceğini söyleyen Nurol GYO Genel Müdürü Musa Aykaç, "Firmamızın bu yıllki satış grafikleri de oldukça fizibıl oldu. Özellikle 2012'yle kıyasladığımızda bu yıl çok daha verimli geçti" dedi. Bunda KDV yasasının değişmesiyle daha önce ruhsat almış ve yüzde 1 KDV ile satılan konutların tüketici tarafından tüketilmesinin canlık getirdiğini aktaran Aykaç, "Bizim de üç projemizden ikisi bu kapsamda girdi ve bu projelerde ciddi bir performans yakaladık" diye konuştu. 

Mütekabiliyetle ilgili de giderek artan bir grafiğin sözkonusu olduğunu kaydeden Aykaç, "2013 yabancı alımları açısından bir önceki yıla göre daha iyiydi. 2014'ünde 2013'den daha iyi olacak ve her yıl giderek yükselen bir grafikle 2015: -i* 14Îİ! 2016'larda ise yıllık 6-7 milyar dolarlar seviyesini bulacaktır" öngörüsünü dile getirdi. 

Markasız konutta balon olabilir Musa Aykaç balon konusuna da değindi. Nitelikli projelerde balon riski olmadığını söyledi. Tüketici yasasıyla birlikte giderekte güven kazancaklarını dile getiren Aykaç, balon riskinin ancak niteliksiz ve güven uyandırmayan gayrimenkuller de olabileceğini söyledi. Özellikle markalı konutların payı arttıkça markasız konutlarda ki riskin artacağına dikkat çeken Aykaç, "Bu organize perakendede böyleydi. 

Organizenin payı büyükdükçe bakallar gibi küçük esnaflar mağdur olmaya başladı" diye konuştu. 

Musa Aykaç, sektörün bu yılı ise yüzde 5'lik bir büyümeyle kapatmasını beklediğini açıkladı. 

Kentsel dönüşüm hızlanacak 2013'te konut alanında ciddi anlamda bir el değiştirme yaşandığını kaydeden Yeşil GYO Genel Müdürü Işık Gökkaya, "Bu hem sektöre moral oldu. Hem de önümüzdeki süreç için bir örnek ve hedef teşkil edecek" dedi. Bundan sonraki süreçte ise kentsel dönüşümde bir hızlanma beklediklerini anlatan Gökkaya, "Bazı teşvikler içerdiği için kentsel dönüşümde KDV oranı yine yüzde 1'lerde kalıyor. Bundan dolayı kentsel dönüşüme doğru bir değişimin başlama ihtimali yüksek" açıklamasını yaptı. Geçen yıl gayrimenkul sektörünün ilk defa Türkiye büyümesinin altında büyüdüğünü ifade eden Gökkaya, "Bu yıl ise beklentimiz Türkiye büyümesinin üzerinde bir büyüme, yüzde 5-6 gibi olmasını bekliyoruz. Yabancıya satışın ihracat kalemi içine alınması hem proje geliştiriciler hem de Türkiye açısından önemli. Yabacıya satıştan 5 milyar dolar hedefleniyor. Şuana kadar 2,5 milyar dolar girdi. 

Eğer bir teşvik olursa bu rakamları daha çabuk kazanırız" dedi. 

Dünya Sektörel ek