Hulusi Belgü: AVM yatırımları 45 milyar doları buldu!
AYD Başkanı Hulusi Belgü, Türkiye'de yeni yapılan AVM'lerde mimariyi tüketici isteklerinin belirlediğini, bugüne kadar AVM sektörüne K milyar doları yabancı sermaye olmak üzere £5 milyar dolar yatırım yapıldığını söyledi.
Bazılarına göre, "perakende sektörünü büyütüp markalaştıran birer kent meydanları bazılanna göre de, "bu kadanna ne lüzüm var" denilen alışveriş merkezlerinin (AVM) sayısı 330'a ulaştı.
1988 de İstanbul Atököy deki Galleria ile başlayan, fakat 2005'ten sonra sayılan hızla artan AVM'lere bu yıl tamamlanan devam edenlerle birlikte 24 tane daha eklenmiş olacak. Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği (AYD) Yönetim Kurulu Başkanı Hulusi Belgü. AVM ekonomisini ve değişen mimari anlayışı anlattı. Belgü, bugüne kadar AVM sektörüne 14 milyar dolan yabancı sermaye olmak üzere toplam 45 milyar dolar yatırım yapıldığını söyledi.
Şu anda Türkiye'de kaç tane alışveriş merkezi (AVM) var? 2013 yılında devreye girecek AVM'lerle bu sayı kaça ulaşacak?
Türkiye'de şu anda toplam 9.089.753 metrekare kiralanabilir alana sahip aktif 330 AVM bulunuyor.
Ekim ayı itibariyle 2013 yılında toplam 762.810 metrekare kiralanabilir alana sahip toplam 24 AVM açılmış olup yıl sonuna kadar 4 AVM'nin daha faaliyete geçmesi bekleniyor.
İstanbul'da AVM sayısı kaça ulaştı?
İstanbul'da toplam 3.464.342 metrakere kiralanabilir alana sahip 96 adet aktif AVM bulunuyor. 2015'e kadar şuan inşaatı devam eden 20 AVM'nin daha açılarak sektöre dahil olması bekleniyor.
24 İLDE AVM YOK
Anadolu'da AVM'si olmayan kaç tane il kaldı? Şu anda hangi bölge ya da şehirler AVM yatırımları için sırada bekliyor?
Anadolu'da henüz AVM olmayan 24 ilimiz mevcut.
Nüfusun daha yoğun ve gelir seviyesinin daha yüksek olduğu illerimiz AVM yatırımcıları tarafından daha çok tercih ediliyor.
Türk perakende sektörü, AVM'lerle birlikte yükseliş dönemine girdi. AVM'lerin organize perakende sektörüne bu kadar katkı sağlamasının nedenleri neler?
Öncelikle AVMlerin içlerinde modem perakendeyi temsil eden zincir markalardan oluşuyor olması ve kredi kartı ödemelerinin ağırlıkta olması bu büyük organizasyonda kayıt dişiliğin yer bulamayacağı bir ortam. Aynca lojistik, stok takibi, istihdam standartlarının yüksek olması, çalışma koşullan gibi faktörler de organize perakendeciyi düzenli ve yasal zeminde kalmaya zorluyor.
Bu yılki AVM yatırımları kaç liraya ulaştı, tüm yatırımların toplam tutan nedir?
Bugüne kadar AVM sektörüne 14 milyar dolan yabancı sermaye olmak üzere toplam 45 milyar dolar yatırım yapılmıştır.
Tüketiciler nasıl AVM'ler hayal ediyor? Yeni nesil AVM'lerin farkı nedir?
Tüketicinin AVM'de geçirdiği zaman arttıkça beklentileri de değişkenlik gösteriyor. Tüketici artık AVM'leri sadece alışveriş yapabilecekleri mekanlar olarak değil aynı zamanda sosyalleşebilecekleri yerler olarak görüyor. Bu paralelde AVM'ler de projelerinde etkinlik alanlarına daha fazla yer veriyor. Food court'larda çeşitlilik artışı da daha fazla sosyal alana imkan veriyor. Çocuk aktivite alanlan ve eğitici workshop çalışmaları da yeni nesil AVM'lerin bir diğer önemli farkı. Kültür sanat faaliyetleri, sosyal sorumluluk projeleri, çevre duyarlılığı (yeşil binalar), insana değer veren ve güvende hissettiren yapılar.
Tüm bunlar yeni nesil AVMlerdeki başlıca farklılıklar.
MÜŞTERİ GÜNEŞ GÖREN AVM İSTİYOR
Mimarinin önemini biraz açar mısınız?
Bir AVM'yi 3 kattan fazla yapmamanız lazım. İlk dönemlerde çok katlı AVM'ler çok tuttu ama artık öyle değil. Çünkü müşteriler üst katlara çıkmaya sıkılıyor. Ne kadar çok kat yaparsanız ara katlar kayboluyor. 5 katın en üst katına yiyecek içecek ve sinema yapıyorsunuz, müşteri oraya çıkıyor fakat bu kez 3'ncü ve 4'ncü katlar boş kalıyor.
Mimaride artık müşteri davranıştan düşünülerek mi hareket ediliyor?
Tabiki.. İnsanların oturmuş alışkanlıktan var.
Örneğin yürüyen merpenden çıkanların yüzde 80'i sağ tarafa dönüyor. Sola dönen yok. AVM içindeki koridor sayısı çok çok önemli. Çünkü ne kadar çok koridor yaparsanız sirkülasyonu o kadar çok dolaştırmaya başlıyorsunuz. Böylece sona doğru sirkülasyon azalıyor. Sonlardaki mağazalar da müşteri bulamıyor. Çok ince püf noktalar var. İyi analiz etmek iyi mimarlarla çalışmak lazım.
AVM'lerde başka ne tür değişiklikler var?
Mesela günışığı görmeyen ya da günışığını içine almayan AVM'ler de tercih edilmiyor. İnsanlar gün ışığını hissetmediği zaman o AVM'den çabuk çıkıyor. Örneğin sırf bu nedenden dolayı Akmerkez üstünü açmaya çalışıyor. Yeni yapılanlara dikkat edin hepsi günışığını içine alıyor.
Çağrı Bilgin/ Posta Gazetesi Perakende Günleri
