İnşaatlar borçla mı dönüyor?
Türkiye son yıllarda şantiyeye döndü. Ancak, ekonomiye kalkan olan inşaat sektörü kendi çarkını bankadan aldığı borçla döndürür hale geldi. Batık kredilerdeki her 100 liranın 3,81 lirası inşaatta.
Türkiye Bankalar Birliği’nin inşaat sektörüne yönelik kredilerle ilgili verileri, bu sektör için çalışanların borç parayla iş yaptığını ortaya koydu.
İnşaatı yapan, pazarlayan ve alan kişilerin bankalardan kullandığı kredimiktarı, 2013 yılının ilk 3 ayına göre bu yılın ilk 3 ayında yüzde 47 artarak 212,3 milyar liradan 311,8 milyar liraya yükseldi.
Artış hızı çok yüksek
Bankaların doğrudan inşaatları gerçekleştiren firmalara verdiği kredimiktarı, aynı dönemde yüzde 46,13 büyüyerek 77,2milyar liradan 112,8 milyar liraya çıktı. Yine 2013 yılının ilk 3 ayı sonunda konut almak için bankaların kapısını çalan kişilerin kullandığı toplamkredi 99,3milyar liraya ulaşmıştı. Bu rakam 2 yılda yüzde 35,1 artarak 134,1milyar liraya çıktı. Emlak komisyon, kiralama ve işletmecilik faaliyetlerine verilen kredi miktarındaki artış da dikkat çekiyor. Bu kalemde çekilen kredi miktarının 2 yılda yüzde 80,74 büyüyerek 64,9milyar liraya ulaştığı gözleniyor. Uzmanlar özellikle emlak komisyon, kiralama ve işletmecilik faaliyetlerine verilen kredilerdeki artışın izlenmesi gereken önemli bir kalemolduğunu belirtiyor.
İnşaatçılar kullanıyor
Bu türde çekilen kredilerin yine inşaat yapan firmalar tarafından kullanıldığı iddia ediliyor. Sistem kredi bulmakta zorlanan inşaat firmasının, anlaştığı bir emlak şirketi üzerinden kredi kullanması ya da kendisinin yeni bir aracılık şirketi kurmasıyla işliyor.
40 milyar liralık kredi batağı var
Takibe düşen kredilerin de en büyük kısmı inşaatta. Ödenmeyen her 100 liralık kredinin 3 lira 81 kuruşu inşaat sektöründe. İnşaat sektörünü yüzde 3,16 ile perakende ticaret ve kişisel ürünler, yüzde 3 ile toptan ticaret ve komisyonculuk, yüzde 2,89 ile tekstil, yüzde 2,67 ile tarım, yüzde 2.30 ile gıda sanayi izledi. Tüm sektörlerde batık kredi tutarı 39 milyar, takibe dönüşüm oranı 2,84 olarak hesaplandı. Bireysel kredi kartları dâhil tüketici kredilerinde de de takibe dönüşüm oranı yılın ilk çeyreğinde yüzde 3,51 oldu.
Mikro işletmeler kredi payını artırdı
Bankalardan kullandırılan kredilerin 612 milyar lirasını ticari ve kurumsal krediler, 346 milyar lirasını KOBİ kredileri ve 365 milyar lirasını tüketici kredileri oluşturdu. KOBİ kredileri içerisinde en fazla artış mikro işletmelerde gözlendi. 2013'ün ilk 3 ayı sonunda 71 milyar liraya ulaşan mikro işletme kredileri 2014’ün aynı döneminde 88 milyar liraya, 2015'te de 92 milyar liraya çıktı.
Bugün - Emine Açar
