İstanbul A sınıfı ofis arzı 4.84 milyon metrekareye ulaştı!

Pamir&Soyuer Gayrimenkul Haberleri 2018 4. Çeyrek Raporu yayımlandı. 

Ekonomik Gelişmeler

GSYİH

Gayrisafi yurtiçi hasıla, 2018 ikinci çeyrekte geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,6 arttı. Gayrisafi yurtiçi hasılayı oluşturan faaliyetler bazında katma değerler, 2017 üçüncü çeyreğine göre; hizmet sektöründe yüzde 4,5 ve sanayide yüzde 0,3 artarken, inşaat sektöründe yüzde 5,3 azaldı.

OECD Türkiye 2018 Ekonomik Anket Raporu’nda Türkiye için 2018 ve 2019’da yüzde 5 civarı bir büyüme öngörülüyor.

Ekonomik Gelişmeler

Enflasyon Tüketici enflasyonu, 2018 Aralık ayında bir önceki aya göre yüzde 0,4 azaldı, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 20,30 arttı. Aylık ve yıllık bazda TÜFE’ye en fazla katkı yapanlar sırasıyla, gıda ve alkolsüz içecekler ve ev eşyası gruplarıdır. En yüksek artış, aylık yüzde 1,08 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda görülürken; bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış yüzde 31,36 ile yine ev eşyası grubunda kaydedildi.

Politika Faizi

Aralık 2018 Para Politikası Kurulu toplantısında, fiyat istikrarını desteklemek amacıyla politika faizinde değişiklik yapmayarak faiz oranını yüzde 24’de tuttu. Faiz koridorunun yüzde 25,50’lik üst bandı ile yüzde 22,50’lik alt bandında değişiklik yapılmadı. Enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana kadar sıkı para politikası duruşunun korunması öngörülüyor.

İstanbul Ofis Pazarı

Arz ve Talep

2018 dördüncü çeyrekte İstanbul ana ofis bölgelerindeki A sınıfı ofis arzı 4.84 milyon metrekare ‘ye ulaştı. İstanbul ana ofis bölgelerinde tüm işlemlerin yüzde 17,7’sini oluşturan 12.272 metrekare yeni kiralama işlemi gerçekleşti. İşlemlerin alan bazında yüzde 28’i Levent-Etiler, yüzde 22’si Maslak, yüzde 41’i Kozyatağı ve yüzde 1’i Şişli-ZincirlikuyuBeşiktaş bölgelerinde kaydedildi. 2018 dördüncü çeyrekte öne çıkan kiralama işlemleri; Eaton’un Maslak Ofis Binası MOB’da (1.927 metrekare), Akabank’ ın Ferko Signature’da (1.722 metrekare) ve Atos’un Business İstanbul’da (1.369 metrekare) gerçekleştirdiği kiralamalar oldu.

Gelecek Arz

İstanbul ana ofis bölgelerinde, planlama ya da inşaat aşamasında yaklaşık 1,38 milyon metrekare yeni ofis alanı bulunuyor. Gelecekteki ofis arzını yüzde 43’lük kısmını, finansal sistem düzenleyici ve denetleyici kurumları ile kamu bankaları yönetim merkezinin yerleşeceği Asya Yakasındaki İstanbul Finans Merkezi’nin oluşturması bekleniyor.

İstanbul Ofis Pazarı

Kiralar ve Boşluk Oranları

İstanbul A sınıfı ofis pazarında, yüksek seyirli enflasyon, kur dalgalanmaları ve arz fazlası sebebiyle ortalama kira rakamlarındaki düşüş trendi devam etti. İstanbul ana ofis bölgelerinde boşluk oranı, Asya Yakası’nda yüzde 27’den yüzde 28’e yükseldi, Avrupa Yakası’nda yüzde 24’den yüzde 23’e düştü ve toplam boşluk oranı yüzde 25 oldu. Kozyatağı’nda boşluk oranı yüzde 31,9’ye, Ümraniye’de ise yüzde 24’e, Levent Etiler’de yüzde 17,9’e, Maslak’ta yüzde 27,2’ye, Şişli-Zincirlikuyu-Beşiktaş’ta yüzde 23,1’e yükseldi. Kiralar düşüş eğilimini sürdürmeye devam ederken, birincil kira değeri Levent -Etiler bölgesinde değişmeyerek 145 TL/ metrekare/ay olarak kaydedildi.

Türkiye Perakende Pazarı

Talep Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) ile Akademetre Araştırma verilerine göre, 2018 Aralık ayında perakende ciro endeksi, 2017 Aralık ayına göre yüzde  15,9 artarak 320 puana düşmüştür. Aralık 2018’de ziyaret sayısı endeksi, geçen yılın aynı ayına göre yüzde  2,7 düştü. Aralık 2018’de kiralanabilir alan başına düşen ciro İstanbul’da 1.558 TL, Anadolu’da 995 TL ve Türkiye genelinde 1.220 TL olarak gerçekleşti.

Arz 2018 dördüncü çeyrekte Türkiye’deki alışveriş merkezi arzı, yeni açılan 4 AVM ile 12,37 milyon metrekare’ye ulaştı. Kişi başına düşen kiralanabilir AVM alanı, Türkiye genelinde 153,12 metrekare/1000 kişi’ye yükseldi. İstanbul 319,74 metrekare/1000 kişi ile en büyük piyasa olurken onu 294,18 metrekare/1000 kişi ile  Ankara  ve 289,16 metrekare/1000 kişi ile Bolu izledi.

Türiye Perakende Pazarı

Yeni Arz

2018 dördüncü çeyrekte 4 yeni AVM açılışı gerçekleşti. İstanbul’da Homecity Alışveriş Merkezi (90.000 metrekare) ve HOM Design Center (40,000 metrekare), Balıkesir’de 10 Bursa Alışveriş Merkezi ve Ankara’da Atakule Alışveriş Merkezi ( re opening 50,000 metrekare) açılışları gerçekleşti.

Devam Eden Projeler ve Beklentiler

2020 sonunda toplam arzın 14 milyon metrekare olması bekleniyor. Gelecek arzın yüzde 80’ini İstanbul, Ankara ve Bursa’ daki AVM projeleri oluşturacak.