Kentsel dönüşüm kapsamında üçte iki çoğunluk hala geçerli!

6306 Sayılı Kentsel Dönüşüm Yasası'nın çıkmasının ardından, Türkiye'nin hemen her yeri şantiyeye döndü. Edirne'den Kars'a kadar hemen her şehirde, eski ve riskli binalar yıkılıp yeniden inşa edilmeye başlandı, İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Antalya ve  Adana  gibi büyükşehirlerin yanı sıra daha küçük ölçekli illerde bile hak sahipleri ile anlaşan inşaat firmaları, depreme karşı dayanıklı ve modern binalar inşa ediyor. 

Bu süreçte eski ve riskli binaların yenilenmesi için hak sahipleri ile müteahhitler arasında sıkı pazarlıklar yapılıyor. Ancak yapılan anlaşmalar, bazı hak sahiplerini mutsuz etti. Bunun nedeni arsa payları ile emsal değerler konusunda yaşanan sorunlardan kaynaklanıyor. Hak sahiplerinin eski evlerinden daha küçük bir evle yetinmek ya da aynı büyüklükte bir ev için müteahhide fark ödemek zorunda kaldığı pek çok örnek yaşandı. Özellikle İstanbul'da bu konuda ciddi ihtilaflar oldu. 

Mağdur olan hak sahipleri bu durumun giderilmesi için dava açsa da yürütmeyi durdurma kararı aldıramıyor ve dava lehine sonuçlansa da iş işten geçmiş oluyordu. Kısa süre önce bu soruna bir çözüm bulundu. 

Anayasa Mahkemesi (AYM), 6306 sayılı yasa için kısmi iptal kararı verdi. AYM'nin bu kararı, mağdur olan hak sahiplerinin yürütmeyi durdurma kararı aldırmasının önünü açtı. Müteahhitle anlaşamayan hak sahibi, artık İdare Mahkemesi'nde "Benim arsa payım bu değil" diyerek dava açıp yürütmeyi durdurma kararı aldırabilecek... 

İPTAL EDİLEN MADDELER 

Anayasa Mahkemesi, 6306 Sayılı Kentsel Dönüşüm Yasası'nın üçüncü maddesinde birinci fıkranın yedinci ve sekizinci bendini iptal etti. Aynı yasının dördüncü, beşinci, altıncı ve sekizinci maddeleri de iptal edildi. Dokuzuncu maddenin birinci bendi ile ikinci bendinde a'dan i'ye kadar tüm fıkralar da iptal oldu. Peki, Anayasa Mahkemesi'nin iptal ettiği bu maddeler ve fıkralar ne anlama geliyor? 

Kentsel dönüşüm çerçevesinde üçte iki çoğunlukla müteahhitle anlaşan mülk sahipleri arasında mağdur olduğuna inananlar, 6306 Sayılı Yasa'nın altıncı maddesi ve dokuzuncu fıkrasına dayanarak İdari Mahkemesi'ne, "Bu kanun uyarınca tesis edilen idari işlemlere karşı tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içerisinde 6/1/1982 tarihli ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu uyarınca dava açılabilir" maddesine istinaden dava açabilecek. 

ÜÇTE İKİ ÇOĞUNLUK HÂLÂ GEÇERLİ 

Kentsel dönüşümle evi yıkılacak olan birçok hak sahibi, Anayasa Mahkemesi'nin yaptığı değişiklikleri çok da ayrıntılı olarak bilmiyor. Birçok okuyucumuz arayarak üçte iki çoğunluğun iptal edilip edilmediğini soruyor. Üçte iki oranındaki hak sahibinin onay vermesi durumunda müteahhitler hala sözleşme yapabiliyor. Bu maddede bir değişiklik yapılmadı. Ancak zarara uğradığını iddia eden mülk sahipleri, sözleşme yapıldıktan sonra dava açarak haklı olduğunu mahkemeye ispat etmek zorunda. 

MAHKEMELERE BAŞVURULABİLİR 

Konu hakkında görüşlerini aldığımız hukukçular, hak sahiplerinin Anayasa Mahkemesi'nce verilen karar kapsamında, kaynağını Anayasa'nın 125. Maddesi'nden alan "İdarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolu açıktır" düzenlemesi kapsamında İdare mahkemelerine başvurabileceğini ve 6306 sayılı yasa uyarınca tesis edilen idari işlemlere karşı dava açarak yürütmeyi durdurmayı talep edebileceğini söylüyor. Hukukçulara göre, idare mahkemeleri hak sahipleri aleyhine telafisi güç veya imkansız zararların doğması durumunda bu talepleri olumlu olarak değerlendirebilir. Hak sahipleri, İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 11. Maddesi'ne göre, "Üst makamlara başvuru yapıp" sonrasında da dava açabilecek. 

Bülent Ekimci/ PARA