Kentsel dönüşümde mülkiyet hakkı tartışmaları! Yasa onaylandı, tartışmalar büyüdü!

Kamuoyunda kentsel dönüşüm kanunu olarak bilinen yasa teklifi dün gece TBMM’de kabul edildi. Fakat riskli alanların dönüştürülme sürecini hızlandırmayı hedefleyen kanunun, rezerv alanlara yönelik maddeleri ‘mülkiyet hakkının ihlali’ gerekçesiyle eleştirileri de beraberinde getirdi.

Eleştirilerin odağında ise, meskun bölgelerin sahiplerinin rızası aranmadan rezerv alanı ilan edilebilecek olmasının yanında, rezerv alan olarak belirlenen yerlerdeki konut sahiplerine eski evlerinin yerine daha düşük kıymetli bölgelerden ev verilebilecek olması yer alıyor.

Yasaya aynı zamanda, daha önce maliklerin üçte ikisinin rızası gereken kentsel dönüşüm çalışmalarına, artık yüzde 50 artı bir çoğunluğa ulaşıldığı zaman başlanabilecek.

ADİL KARAİSMAİLOĞLU: KENTSEL DÖNÜŞÜM HIZLANACAK

Sözcü’nün haberine göre, Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesine İlişkin Yasa ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Yönelik Yasa Teklifi dün gece TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi.

Yasayla 6 Şubat 2023 tarihinde yaşanan Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen bölgelerde, hasarlarla bağlantılı yargı süreçlerinin hızlandırılması hedefleniyor.

TBMM Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu Başkanı Adil Karaismailoğlu, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “Kentsel Dönüşüm Başkanlığı eliyle ülke çapında kentsel dönüşüm çok daha hızlanacak. Kentsel dönüşüm esnasında ortaya çıkan sorunlarla ilgili önemli çözümler getiriyoruz” dedi ve şunları söyledi:

‘MAHKEME SÜRECİ 160 GÜNDE BİTEBİLECEK’

“Riskli yapı belirlenmesinin ardından binaların boşaltılmasıyla ilgili yaşadığımız çokça sorun bulunuyordu. Bu yasayla ortadan kalkacak. Konut sahiplerine, varislere ulaşmakta zorluklar yaşanıyordu. Tebligatla ilgili önemli düzenlemeler var. Çok hızlandırılacak. Kentsel dönüşüme girecek binaların maliklerine, ‘Yarısı Bizden’ kampanyası gibi maddi destek ve uzun dönem krediler gibi ekonomik avantajlar sağlanacak.”

Yasayla kentsel dönüşüm süreçlerinin hızlandırılacağını ifade eden Karaismailoğlu, 750 güne varabilen mahkeme süreçlerinin bu yasayla beraber 160 günde bitebileceğine dikkat çekti.

Fakat teklif yasalaşmadan önce de kamuoyunda tartışmalara sebep olan “rezerv alan” düzenlemesi, kanunun mecliste kabul edilmesinden sonra da eleştirilerin odağında bulunuyor.

Yasa çerçevesinde “rezerv yapı alanı” tanımında değişikliğe gidilirken; tanımdaki “yeni yerleşim alanı olarak” ibaresi metinden çıkarıldı. Söz konusu düzenlemenin gerekçesinde, uygulamada açılan davalarda, herhangi bir taşınmazın rezerv yapı alanı olarak belirlenebilmesi için meskun bölgeler haricinde olması gerektiği yönünde değerlendirme yapılarak hüküm kurulduğu, yerleşim bölgelerindeki parsellerin de rezerv yapı alanı olarak belirlenmesinin mümkün olmasının hedeflendiği aktarıldı.

Fakat eleştirilere göre, ilgili düzenleme mülkiyet hakkının ihlali riskini de birlikte getiriyor.

Bu doğrultuda, bakanlık istediği yeri rezerv alan ilan edebilecek. Mevcut binalar sahiplerine sorulmadan rezerv alan kapsamına alınabilecek. Rezerv alana giren bölgelerdeki konut sahiplerine ise başka yerlerden ev verilebilecek.

‘YASADA MÜLKİYET HAKKI GÖZ ARDI EDİLİYOR’

TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası İkinci Başkanı Nusret Suna Reuters’a yaptığı konuşmada, “Şehirlerimizi dirençli şehirlere dönüştürmek için bu çalışmaların yapılması lazım. Fakat anladığımız kadarıyla burada mülkiyet hakkı göz ardı ediliyor” dedi ve ilave etti:

“Zamanı kısaltacak bir adım olduğu doğru. Fakat herkesin anayasal hakları var. Bunları göz ardı etmek haksızlık. Hakkaniyetli çözümler olmalı. Mülkiyet hakkını göz ardı ederseniz, istediğiniz her yeri kamulaştırma hakkına sahip olursunuz. Bu da elinizden taşınmazınız alınıyor demek. Burada hakkaniyet diye bir şey aramak mümkün değil.”

Rezerv alan kapsamına alınan bölgelerdeki konut sahiplerine başka bir bölgeden konut vermenin hak kayıpları yaratabileceğine vurgu yapan Suna, “Elbette şehirlerimizin afetlere karşı dirençli şehirlere dönüştürülmesi lazım. Fakat bunların doğru yapılması gerekir. Önceki yıllarda bunların örneklerini hep yaşadık. Hiçbir riskli bölge olmayan yerler kıymetli olduğu için riskli bölge ilan edildi. Fakat oralar sonradan imara açıldı. Şimdi hükümet ‘işlemleri hızlandıracağım’ diye bu yasayı çıkarıyor. Ancak burada mülkiyet hakkını göz ardı etmemek lazım” dedi.

Suna, kanunun TBMM’de kabul edilmiş olmasına rağmen, ilgili kısmın yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini aktardı.

TOKİ, 8 ilde konut teslimine başladı! Toplam 1779 konut hak sahiplerine teslim edilecek!

AK Partili Karaaslan açıkladı! 3 milyon konutun dönüşümü tamamlandı!

Tapu sahipleri dikkat! Tapu işlem başvurularında büyük değişiklik!