Ev kiralayacaklara şok! Sözleşmede bunları gözden kaçırmayın!
Ev kiralarında yaşanan yükselişler son zamanda sık sık gündeme geliyor. Peki kira sözleşmelerinde nelere dikkat edilmeli? İşte ayrıntılar... Kiracılar, fahiş fiyat yükselişleri, yasal sınırdan fazl zam, ara zam isteği ve tahliye baskılarıyla karşılaşıyor
Ev kiralarında yaşanan yükselişler son zamanda sık sık gündeme geliyor. Kiracılar, fahiş fiyat yükselişleri, yasal sınırdan fazl zam, ara zam isteği ve tahliye baskılarıyla karşılaşıyor. Aynı zamanda piyasada kiralık konut bulmak da zor hale geldi.
Türkiye'de kira fiyatları son 1 senede yüzde 95.5 yükseldi. Türkiye'de ortalama metrekare kira tutarı 32.9 TL'ye, ortalama kira fiyatı ise 3.746 TL'ye ulaştı.
100 KONUTTAN 27'Sİ KİRADA
Türkiye’de her 100 konuttan 26.8'i kirada, yaklaşık 6.5 milyon hanenin kiracı olduğu öngörülüyor. Kiraların bu derece yükselmesi bütçeleri de zorlamaya başladı. Aynı zamanda arzın azalmasıyla emlakçılar konut kiralamak isteyen kişileri sıraya koyuyor. Bu ortamda beklentileri gideren ve bütçeye uygun olan doğru konutu bulmak ve hakların korunduğu sözleşmelere imza atmak daha da önemli hale geldi.
BÜTÇEYE UYGUN OLMASI ÖNEMLİ
Konut kiralarken öncelikle evin fiziki koşullarına, gereksinimi ve beklentiyi karşılamasına ve bütçeye uygunluğuna dikkat edilmesi gerekiyor. Artık konutun fiziki şartlarına bakılmadan uygun fiyatlı konutlara yönelmeler arttı. Ancak yine de ev kiralarken şu maddeler gözden kaçırılmamalı:
Konutun tadilata ihtiyacı varsa (boya, tesisat vs.) kira bedelinden düşerek tadilat yapılmasını teklif edin. Apartmanın aidatı ve ortak giderlerine ilişkin bilgi almayı unutmayın. Eşyalarınızın konuta sığıp sığmayacağını ölçün.
SÖZLEŞME İMZALARKEN BUNLARA DİKKAT
Net bir kira sözleşmesi imzalamanız, gelecekte ortaya çıkacak problemleri engelleyecek ve ihtilafları hukuken çözüme kavuşturacaktır. Her iki taraf için de kira sözleşmesinde olmazsa olmazlar şu şekilde:
Senelik ve aylık kira tutarının, senelik zam oranının, yükseliş döneminin, depozito tutarının, sözleşme süresinin ve kira tutarının hangi tarihlerde ödeneceğinin belirtilmesi.
Kira sözleşmesinde dikkat edilmesi gereken diğer unsurlar şu şekilde:
- KİRAYA VEREN TARAFINDA
Teminat için depozite almalı ve bir kefil istemeli. Demirbaşlar fotoğrafları çekilerek kira sözleşmesinde belirtilmeli. Abonelikleri kiracı kendi üstüne almalı. Kiracıya ulaşmada ortaya çıkabilecek risklerin azaltılması için kiracının iş yeri bilgileri de belirtilmeli.
- KİRACI TARAFINDA
Konutta ayıp olup olmadığı tespit edilmeli. Zam oranının kanuna uygun şekilde yazılıp yazılmadığına da bakılmalı. Gayrimenkulün kiraya verene ait olup olmadığı tapu senedine bakılarak kontrol edilmeli. Konutta haciz olup olmadığına bakılmalı.
Kira sözleşmesi yapılırken, tarafların kimlik bilgileri eksiksiz şekilde doldurulmuş olmalı. Malik sayısının birden fazla olduğu evlerde kiraya verenin yetki kontrolü sağlanmalı. Kira ödemelerinin de maliklere hisseleri oranında ödetilmesi yönünde düzenleme yapılmalı. Kefiller alınırken kefalet koşulları gözden kaçırılmamalı. İlk kira tutarı, depozito tutarı dahil olacak şekilde kira tutarlarının mutlaka bankadan ödenmesi istenmeli.
YASAL SINIRLAR
Borçlar Kanunu’na göre kira yükselişleri 12 aylık ortalama Tüketici Fiyatları Endeksi’ne (TÜFE) göre hesaplanıyor. Son açıklanan resmi rakamlara göre, bu rakam yüzde 34.46 olarak belirlendi. Bu oran kira yükselişlerinde üst sınırdır. Depozito tutarı 3 aylık kirayı aşamaz. Depozito tutarı kiracı tarafından vadeli bir banka hesabına ödenir ve tarafların karşılıklı onayı bulunmadan çekilemez. Kira sözleşmelerinin zamanı tersi belirtilmemesi halinde 10 sene. Kira tutarının bölge ortalamasından düşük olduğunu düşünen konut sahipleri ‘kira tespit davası’ açma hakkına ship. Fakat sözleşme üzerinden 5 sene geçmediği sürece kira tespit davasının açılması mümkün değil.
TAHLİYE KOŞULLARI
Kontrat süresi sona ermeden kiracının tahliye edilmesi mümkün değil. Kiracının tahliyesinin kira sözleşmesindeki süre bitmeden yapılabilmesi için mülk sahibinin haklı sebeplerinin bulunması gerekiyor. Bu durumlar şu şekilde:
Kira borcunu ödemediği için temerrüde düşürülmesi ve sonrasında tahliye davası açılması. Sözleşmeye esaslı bir aykırılık olması (taşınmazın içinde mal sahibinin izni olmadan ciddi değişiklikler yapılması, alt kiralama devir yasağı olmasına rağmen kiralanan yerin bir başkasına devredilmesi, taşınmazın amacı dışında kullanılması). Esaslı tadilat, tamirat ve yıkım.
KİRACI ÇIKMAK İSTEDİĞİNDE NE YAPILIR?
Kiracı, kira sözleşmesi sona ermeden kiraladığı gayrimenkulü tahliye ederse, mülk sahibinin 3 ay daha kira tutarını isteme hakkı oluşuyor. Mülk sahibinin bu 3 aylık bedeli istemesi için kiracının erken tahliyesinin ardından 3 aylık sürede yeni kiracı bulmamış olması gerekiyor. Eğer konut hemen kiraya verilirse, kiracının tazminat ödemesi gerekmiyor. Konutun bir başkasına satılması halinde kiracının 6 ay süresi var. ALtıncı ayın bitiminde çıkmazsa tahliye davası açılabiliyor. Eski mülk sahibi ile yapılan kira sözleşmesinin bitiminde de direkt dava açılarak tahliye istenebilir. Mülk sahibinin 'oğlum gelecek, kendim oturacağım vs.' demesi halinde evi başka birine 3 sene süreyle kiralayamaz. Tersi durumunda kiracıya tazminat ödenmesi gerekiyor.
KİRADAN HANGİ MASRAFLAR DÜŞÜLÜYOR?
Kiralanan konut ya da iş yeri ile ilgili Zorunlu Deprem Sigortası (DASK) ve Emlak Vergisi gibi vergi ödemeleri konut sahibi ödemekle sorumlu. Eğer bu ödemelerin kiracı tarafından yapılması talep edilirse, kiradan düşürülmesi mümkün.
Posta'dan Meltem Kara Söyleyenoğlu'nun haberine göre; kiracı, kiralananın olağan kullanımı için gerekli temizlik ve bakım giderlerini ödemekle yükümlüdür. Binalardaki ortak kullanım alanlarıyla ilgili bakım-onarım giderleri de mülk sahibine aittir. Evde isteğe bağlı olarak yapılacak masraflar ev sahibine yükümlülük getirmez.
Kiralamada yeni trend evlerde konaklama oldu!
Şaşırtan gerçek! Bağcılar’da ev satıp Miami’den ev almak mümkün!
Konut finansmanında 3 yeni paket fiyatları nasıl etkileyecek? Konut fiyatları artacak mı?