Konut alım satımda yeni dönem! Sistem baştan sona değişiyor!

Gayrimenkul piyasasındaki haksız kazanç ve vergi kayıplarını engellemek amacıyla konuşulan Gayrimenkul Değerleme Sistemi'nin ne zaman devreye alınacağı ilgili kişiler tarafından merak ediliyor. Tapu müdürlüklerinde her sene tescil edilen milyondan fazla alım-satımla konu olan taşınmazların gerçek değeri üzerinden gösterilmesi oldukça büyük önem taşıyor. Zira; konut, iş yeri ve arsalara yönelik tapu devir işlemlerinde temel alınan rakam genellikle belediyelerin belirlediği rayiç değerlere yakın olduğu zaman her sene milyarlarca TL vergi kaybı yaşanıyor.

Hâlihazırda, yasal olarak tapu devirlerinde yüzde iki alıcıdan, yüzde iki de satıcıdan olmak üzere toplam yüzde dört harç alınıyor. Bu oranın fazla olmasının da alım satım işlemlerinin gerçek değerinde gösterilmemesinde etkili olduğu belirtiliyor.

YASAL ALTYAPISI VAR

Yeni Şafak’ın haberine göre, Gayrimenkul Değerleme Sistemi’nin etkin bir şekilde işletilmesi hem vatandaşı koruyacak hem vergi kaybının önüne geçecek. Konuya yönelik pek çok yasal düzenleme gündeme geldi. Bu kapsamda, 2019’da Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'ne bağlı faaliyet yürüten Taşınmaz Değerleme Dairesi Başkanlığı kuruldu. Daha sonra ise gayrimenkul alım satım işlemlerinde meydana gelen rayiç değer kayıplarını engellemek amacıyla değerleme sistemi uygulanmaya başlandı. 2023 yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı doğrultusunda da tüm gayrimenkul alım satıma ilişkin değerleme raporu istenmesi-eksper zorunluluğu getirilmesi düşünüldü. Taşınmaz Değerleme Dairesi Başkanlığı’yla beraber gayrimenkul değerleme şirketlerinin bu husustaki gayreti yetersiz kalıyor.

VERGİ KAYBINI AZALTIR

Ayrıca, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı İbrahim Ömer Gönül, bu konudak düzenlemelerin önemine vurgu yaptı. Önceki gün gerçekleştirilen 2'nci Uluslararası Değerleme Uzmanları Forumu'nda konuşma yapan SPK Başkanı İbrahim Ömer Gönül, “Tüm tapu işlemleri konusunda gayrimenkul değerlemesi gerçekleştirilmesi, gerek vergi kaybını engellemesine ve gerekse hem alıcının hem de satıcının değer hususunda daha sağlıklı ve sağlam işlem yapabilmesine olanak tanıyacaktır” diye konuştu.

EMLAKÇILAR DA DESTEKLİYOR

Öte yandan, uygulamayı desteklediklerini ifade eden  Ankara  Tüm Emlakçılar Meslek Odası (ATEM) Başkanı Hakan Akçam, konuya dair daha önce Bakanlığa öneride bulunduklarına dikkat çekti. Akçam, “Emlakçılar olarak bu düzenlemeye olumlu bakıyoruz. Biz bir sene öncesinde hep taşınmazların alım satımında zorunlu değerleme raporu uygulamasının getirilmesini savunduk. Bundan sonra da savunuyoruz. Tüm satışlarda ilk olarak değerleme raporu zorunlu olmalı. Ama firmalar da yaptıkları değerleme ücretlerini indirmeli. Emlak danışmanlarımıza buna ilişkin hizmet bedeli oluşturulsun diye SPK Başkanımıza resmi ve sözlü müracaat etmişti” ifadelerini kullandı.

KAYIT DIŞILIĞI ÖNLER

Gelir İdaresi Başkanlığı’na da (GİB) bu yönde istekleri ve tavsiyeleri sunduklarını belirten Hakan Akçam, şunları söyledi: “1 Kasım tarihinden itibaren ilan portalları üzerindeki fiyat ile tapuda devir gerçekleştirirken ibraz ettiğimiz belediye rayiç tutarı arasındaki farkın ilk ve son kez istisna edilmesi, tapu harçlarının yüzde 1 alıcı, yüzde 1 de satıcının ödemesi şartıyla toplamda yüzde 2’ye düşürülmesi, takdir komisyonlarının her dört senede bir değil her sene yapılması tavsiyesinde bulunduk. Beş senelik vergi muafiyeti kaldırılmadan satış ve rayiç arasındaki fark kayıt dışı olarak sürecektir. Bunun ortadan kalkması, gayrimenkulün gerçek değerinden satışının gerçekleşmesi ve emlak vergilerinin düşürülmesi kayıt dışılığın önüne geçer. Aynı zamanda, ekspertiz uygulaması getirilmesi, aykırı işlemlerin belirlenmesinin kolaylaştırılması açısından oldukça önemli.”

BAŞKANLIĞIN YETKİ VE GÖREVLERİ BELLİ

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'ne bağlı faaliyet yürüten Taşınmaz Değerleme Dairesi Başkanlığı’nın konuya yönelik belirlenmiş görev ve yetkileri şu şekilde:

* Gayrimenkullerin toplu değerleme yöntemleriyle değerini belirlemek, değer bilgi merkezini oluşturmak, yönetmek ve değer haritalarının üretilmesiyle beraber güncel kalmasını sağlamak.

* Gereken hallerde toplu değerleme çalışmalarında kullanılmak üzere tekil değerleme gerçekleştirmek.

* Toplu değerleme standartlarına yönelik çalışmaları yürütmek.

* Toplu değerleme çalışmaları neticesinde sağlanan verilere dayanarak istatistikler ve raporlar yayımlamak.

* Taşınmaz değerleme ve toplu değerleme alanlarına ilişkin ihtiyaç analizleri ile uluslararası gelişmeler ve iyi uygulamaları izlemek.

Kocaeli’nde kentsel dönüşüm kapsamında yeni konutlar kısa sürede tamamlanacak!

İngiltere’de konut sahibi Türklerin sayısı 200 bini buldu!