Konut sitelerindeki aidat zamlarında üst sınır ne?
İstanbul’da yeni yılla beraber site aidatlarına gelen zamlara vatandaşlar tepkili. Site sakinleri aidatlara gelen zamların neye göre yapıldığını merak ediyor. İşte uzmanların site aidatlarına gelen fahis artışlara cevabı...
AİDAT ÜCRETLERİNDE ARSA PAYINA BAKILIR MI?
Site aidat ücreti nasıl belirlenir?
Ali Güvenç Kiraz'ın soruya verdiği yanıt:" Site aidat ücretleri Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamında ve kanuna aykırı olmamak kaydı ile yönetim planlarında belirlenir. Kanunun 20'nci maddesine göre aksine bir düzenleme olmadıkça apartman görevlisi maaşı ve sosyal hakları (kıdem-ihbar tazminatı vb.), güvenlik hizmetleri, bahçıvan hizmetleri gibi hizmetlere herkes arsa payına bakılmaksızın eşit olarak ancak bunun dışındaki tüm giderlere arsa payı oranında katılırlar".
Site aidat ücretlerine zamlar neye neye göre yapılır? Üst sınır nedir? Yasal bir sınır var mı?
Erencan Çemrek'in soruya verdiği yanıt şu şekilde:" Site aidat ücretlerinde zam oranları yine tüm kat maliklerinin katılabildiği kat malikleri kurulu tarafından belirlenir. Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre kiracının aidat borcu olarak sorumlu tutulabileceği üst sınır kira bedelidir. Elbette bu durum site aidatının kira bedeline kadar serbestçe belirlenebileceği anlamını taşımaz. Her halükarda site aidatına hakkaniyet kurallarına uygun olarak zam yapılmalıdır."
Ali Güvenç Kiraz'ın soruya verdiği yanıt şu şekilde:" Yönetim planını iyi okumayan kaybeder. 1+1 ve 4+1 dairelerden oluşan bir sitede eğer planda ‘Herkes eşit aidat ödeyecek’ şeklinde bir hüküm varsa bu adaletli olmayan ama yönetim planına uygun bir aidat toplama şekli olduğu için itiraz edecek bir yer kalmıyor. Onun için de kat malikleri öncelikle daire satın alırken yönetim planına bakmalı ve genel kurullara katılarak site yönetim bütçesine itiraz etme hakkını elde etmeliler. Büyük sitelerde, 500-600 bağımsız bölümlü yapılarda genel kurullar 40-50 bağımsız bölüm katılımı ile gerçekleşiyor ve diğer site sakinleri aleyhlerine alınan kararlara, toplantılara katılmadıkları için uymak zorunda kalıyorlar."
SİTE SAKİNLERİ GENEL KURUL TOPLANTILARINA KATILMALI
Site sakinleri fahiş zamlarla neredeyse kiralarla eşitlenen aidatlara nasıl itiraz edebilir?
Erencan Çemrek'in soruya verdiği yanıt şu şekilde: "Site aidatlarının belirleme yetkisi kat malikleri kuruluna ait. Site aidatı kira bedelinden fazla belirlenmişse bu durumda kiracı tarafından ilgili kararın iptali için mahkemeye başvurulabilir. Yine site aidatının hakkaniyet kurallarına aykırı şekilde fahiş olarak belirlenmesi durumunda da kiracılar tarafından mahkemeye başvurularak ilgili kararların iptali sağlanabilir. Bu konuda vatandaşlar sitelerinin yaptıkları harcamaları ve aidat gelirlerini karşılaştırarak aidatlara yapılan zammın hakkaniyete uygun olup olmadığını değerlendirebilirler. Site yönetimi tarafından kiracılara bu kayıtlar gösterilmek zorundadır."
Ali Güvenç Kiraz'ın soruya verdiği yanıt şu şekilde: "Vatandaşlar için doğru olan öncelikle genel kurula katılmaları ve artışı kabul etmemeleri. Diyelim ki katılmadılar ve bu karar alındı, o halde de kat maliki sayısının üçte birinin imzası ile yeniden olağanüstü genel kurul toplanmasını isteyerek yeni genel kurulda bu oranın düşürülmesini sağlayabilirler."
Bazı sitelerde en küçük ve en büyük daire de aynı aidat üçreti ödüyor. Bazen sorunlara neden oluyor. Peki böyle durumlarda nasıl davranılmalı?
Erencan Çemrek'in soruya yanıtı şu şekilde:" Site aidatları genellikle dairenin metrekare büyüklüğüne göre belirlenmektedir. Bununla birlikte bir sitede en büyük ve en küçük daire için aynı aidat belirleniyorsa bu durumda eşitlik ilkesine aykırılık sebebiyle mahkemeye başvurulabilir. Eğer kural yönetim planında getirilmişse bu durumda da 5’te 4 çoğunlukla yönetim planı değiştirilerek hukuka aykırı hal düzeltilebilir."