Konut üreticileri: İstanbul'da dikey yapılaşma önemli!

Konut üreticileri İstanbul da bu yönde önemli bir talep gördüklerini dile getirirken, merkezdeki arsaların çok değerli olması sonucu dikey yapılaşmaya yönelme olduğunun altını çiziyorlar.

Varyap CEO'su Erdinç Varlıbaş

Dikey yapılar depremde daha güvenli

Varyap CEO'su Erdinç Varlıbaş şirket olarak dikey yapılaşmayı, İstanbul'daki arsa azlığı, deprem bölgesi olması, değişen yaşam tarzları ve gayrimenkul sektöründeki farklılaş-maya bağlı olarak toplu hizmet alımı gibi dört başlıkta değerlendirdiklerini söylüyor. 'İstanbul'da maalesef arsa stoklarının ağırlıklı olarak kamunun elinde olması ve özel sektörün buna erişiminin zor olması sebebiyle gayrimenkul projelerinde arsa sıkıntısı yaşanıyor' diyen Erdinç Varlıbaş, bu arsaların şehir içerisindeyse çok değerli bir hale geldiğini ve burada mecburiyetten kaynaklanan dikey yapılaşmaya yönelme olduğunun altını çiziyor ve ekliyor: 'Arsalar şehir dışındaysa, yatay yapılaşma nispeten mümkün olabiliyor. Ancak şehir dışındaki projelerde de dikey yapılaşmanın gerçekleştiğini görüyoruz. Bununla birlikte İstanbul deprem bölgesi. Deprem bölgesinde; 1-2 katlı evler olmadıktan sonra, eğer 2 katın yukarısında ise yatay yapılaşmanın çok sağlıklı olmadığı görüyoruz. çünkü, deprem bölgesinde, yüksek yapıların çok daha büyük güvenlik arz ettiği bir gerçek. Bu durum, mühendislikte de karşınıza çıkıyor. Bilimsel olarak kanıtlanmış bir gerçek; dikey yapılar, özellikle 8-10 katın üzerindeki yüksek yapılar, depreme daha güvenli yapılar oluyor. Değişen yaşam tarzları doğrultusunda artık insanlar daha küçük evlerde, daha küçük metrekarelerde yaşamayı tercih ediyorlar.'

Mimar Melkan Gürsel Tabanlıoğlu

Megapolde yükselme ihtiyacı doğal
 
'Binlerce yıllık kent geçmişini bugün dahi farklı katmanlarında hissettiğimiz İstanbul, özellikle son 20 yılda, yatay olarak büyümenin sınırlarına dayandı' diyen Mimar Melkan Gürsel Tabanlıoğlu, merkezde azalan arazi stoku ve artan metrekare değeri nedeniyle yükselerek alan kazanma mecburiyeti doğduğunu, yapı malzemesindeki ve yapım teknolojisindeki gelişmelerle de yapıların düşey yükselme olanaklarının artmasının alanı çiziyor. Tabanlıoğlu, 'Tüm dünyada olduğu gibi İstanbul gibi bir megapolün belli alanlarda yükselme ihtiyacı doğal. Ancak bu belli normlar çerçevesinde, planlı olarak gerçekleşmeli ve dikeyde büyümenin sağlayacağı avantaj yatayda kazanılan kamusal ve yeşil alanlar olarak değerlendirilmelidir' diyor ve sözlerine şöyle devam ediyor: 'İstanbul'un siluetinin korunması ise önemli bir kriterdir. Her yapı yerine göre doğrudur. Örneğin Tepebaşı'nda ya da tarihi adada var olan dokunun korunarak yenilenmesi suretiyle değer kazanılması ve Boğaz kıyısında olduğu gibi bu bölgelerde belli bir yükseklik sının aşmamak ne kadar gerekli ise belli alanlarda yapılanmanın daha yüksek olması da altyapının karşılanması ile eşzamanlı olduğu takdirde o kadar mantıklıdır. Ana fikir doğru yerde doğru çözüm üretmek ve bunu kent ölçeğinde, planlı olarak yapmak olmadır. Kentin bina ve kültür mirasını akılcı ve çağdaş bir bakışla koruyacak şekilde tayin edilmiş yönetmeliklerle ve doğru denetimle çağdaş bir kent katmam kazanılır. Aksi her durumda çözümden çok sıkıntı getirecektir.'

Mimar Bünyamin Derman
Yüksek yapılar değil yapılaşma biçimi sorun!
 
'Kuleler inşa etmek Babil'den bugüne hep bir güç gösterisi olarak yorumlanmış, eylemin nesnesi bir prestij unsuru olmuştur' diyen Mimar Bünyamin Derman, 'Dünyanın pek çok metropolünde gökyüzüne uzanan gökdelenlerin yarattığı gotik atmosferi teneffüs edersiniz. Nüfusun her geçen gün arttığı bu kentlerde toprak her daim değerlidir' diyor. İstanbul'un, yoğun kent nüfusunun toprak üzerinde oluşturduğu değerden nasibini alarak, özellikle son yıllarda, hem kentin sınırlarını değiştiren dışa doğru bir yapılaşma, hem de özellikle merkezlerde yükselerek, kent içi yoğunluğun arttırıldığı bir kent içi yapılaşma faaliyetiyle karşı karşıya olduğunun altım çizen Derman, teknolojinin sağladığı imkanlarla, zemin kullanımının asgariye indirilerek, yoğunluğun katlar içinde yukarıya doğru çözümlenmesinin niceliksel olarak bir çözüm olduğunu söylüyor. Derman, 'Ancak, amacı insanlar için yaşam mekanları yaratmak olan mimarlık ediminin ortaya koyduğu ürünlerden söz ediyorsak eğer, konunun niteliksel yönünü de, hem kullanıcısı yönünden, hem de kentsel ölçekte iyi irdelememiz gerekir. Hele konuştuğumuz kent İstanbulsa... Ben yüksek yapıların değil ama, genel anlamda yapılaşma biçiminin İstanbul için bir sorun olduğu kanaatindeyim' diyor ve ekliyor: 'Kentin master planında yükseklik analizleri yapılmamış ve bir tanım getirilmemişse, erbest ve emsal de buysa, böylesi tesadüfi, nispetsiz ve başka türlü bir gecekondulaşma ile karşılaşıyoruz malesef. Daha önce de bir kez vermiştim bu örneği. Maslak hattı benim için bir tür getto. Hani şehrin çeperlerinde inşa edilen toplu konutların, duvarlar içinde, kente değmeden kurgulanan yaşantıları için getirdiğimiz gettolaşma eleştirisi var ya, ben Maslak'da da aynı şeyi görüyorum. Tek fark, oluşturulan yapı yatayda değil düşeyde gelişiyor; ama o da kente değmiyor. Burada yaşayan insanları zeminde bir araya getirecek ortak kentsel mekanlar yok. O bölgede, yaya olarak yürüyebileceğiniz bir kaldırım, binaların ortak bir meydanı hiçbir şey yok. İnsanlar araçlarıyla otoparka ve oradan da hangi kata çıkacaklarsa oradaki restoranta, fitness salonuna, avm, sinema, ev ya da ofise gidiyor. Binaların kente değemediği yerde insanlar da bir araya gelemiyor. şžehir içinde farklı mimari tarzların ve yüksekliklerin olması bir çeşitlilik oluşturması ve kentin geçmişi ile bugünü arasındaki farkı vurgulaması açısından doğaldır. Ancak tüm bunların bir master plan çerçevesinde yapılması çok önemlidir. Özetle sorun yatay ya da düşey yapılaşmadan çok planlı yapılaşamama sorunudur. Yüksek yapılar, kullanıcılarına sundukları geniş kent panoramasının yanı sıra mimari olarak kent siluetine de etki ederler. Bu nedenle kentle kurduğu ilişkinin hem fiziksel hem de görsel olarak irdelenmesi gerekir.'

Astay Gayrimenkul Genel Müdürü Atilla Öztürk
Dikey alanlar, konsantre şehir dokuları oluşturuyor

'Dikey yapılaşma, birçok faktörün ürünü...'diyen Astay Gayrimenkul Genel Müdürü Atilla Öztürk, sosyal ve ekonomik gelişmelerin, eski kent merkezlerini yeniden yapılandırmaya zorladığını söylüyor ve ekliyor: 'İstanbul da istisna değil. şžehir merkezi alanlarında ortaya çıkan talebin karşılanması satın alma gücünün artması ile birleşince bazı alanların dikey büyütülmesi kolay, ekonomik ve çağdaş bir çözüm haline gelebiliyor. Altyapısı uygun olmak koşuluyla bu gelişmeden kaçamayız. Toplumsal gelişmelere gerekli mi diye bakmak hayli normatif bir bakış doğrusu. Gerekli mi sorusu yerine, eğer talep varsa ve satın alma gücü bulunuyorsa, bunu en uygun biçimde nasıl çözmeliyiz diye bakmalıyız. Bütün büyük şehirler bu yönde gelişti ve gelişiyor. İstanbul'da doğrusu bu yönde önemli bir talep görüyor. Dikey alanlar, konsantre şehir dokuları oluşturabiliyor ve şehri yönetmede de şehirde yaşamada da verimlilikler sağlayabiliyor. Pek çok dünya şehri böyle büyüdü. Ama bu gelişmenin de hem sosyal hem de kültürel maliyetleri var. Neticede o şehirde o anda yaşayan insanların tercihlerinden bir bileşke çıkıyor. Yatay yapılar pahalı yapılaşma örnekleri aslında. Buna güç yetirebilen kesimler için çok da iyi. Dikey yapılaşma, tarihsel bir süreç, merkezi daha verimli kullanmanın bir gereği ve sonucu...'

Canan Yapı Yönetim Kurulu Başkanı
Necati Akyazıcı

Dikey yapılaşma kaçınılmaz

'Büyük nüfuslu metropoller için dikey yapılaşma kaçınılmazdır' diyen Canan Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Necati Akyazıcı, 'Planlı bir büyümede mutlaka dikey yapılaşma ihtiyacı vardır' diyor. Türkiye'nin en büyük şehri İstanbul'da dikey yapılaşmanın kaçınılmaz olduğunun altım çizen Akyazıcı sözlerine şöyle devam ediyor: 'Kim ne derse desin bu saatten soma İstanbul'un nüfusunu azaltacak tedbirler para etmeyecektir. Gelecekte İstanbul ve yalan çevresi; Gebze'den Silivri'ye kadar 30 milyon nüfusa hazırlanmalıdır. Doğru olan bugüne kadar olan yanlışa son verip, 30 milyonluk İstanbul'u olduğunca planlı büyütmektir. Dikey yapılaşma mutlaka olacaktır. Ulaşımı kolaylaştıracak, yeterli yeşil alanları var edecek dikey yapılaşma, gelecekte 30 milyonluk İstanbul'un belki de tek çözümü olacaktır. Tabii ki tarihi dokuları zedelemeden, zedelemiş yapılan da tamamen yok edip, tarih ve kültür mirası alanları trafiğe kapatarak.'

Dumankaya İnşaat Yönetim Kurulu Üyesi Ali Dumankaya
Trend hızlanarak devam edecek
 
'İstanbul'da dikey yapılaşmanın tam manası ile gökdelen ve çok katlı yüksek binaların çok geç başladığını ama kısa zamanda çok yol kat ettiğimize inanıyorum' diyen Dumankaya İnşaat Yönetim Kurulu Üyesi Ali Dumankaya, 'Dikey yapılaşma eğilimleri yaşanan şehirlere baktığımızda, ortak özelliğin şehir içerisindeki arsaların ve nüfusun birbiriyle ters orantı içerisinde yaşayan bölgelerde dikey yapılaşma eğilimlerin görülmesi ve artması doğal olarak karşılanması gerekir' diyor. Dolayısıyla İstanbul'un artan nüfusu ve nüfus yoğunluğu göz önünde bulundurulduğunda dikey yapılaşmanın İstanbul için bir gereksinim olduğunun altını çizen Dumankaya, 'İstanbul gibi 15 milyon kişinin yaşamım sürdürdüğü ve nüfus artış oranının 2011 yılı itibariyle yüzde 4,5 olduğu bir metropolde böyle bir eğilimin kesinlikle gerekli olduğunu düşünüyorum' diyor ve ekliyor: 'Böylelikle ortaya çıkan arsa sıkıntısının da önüne geçilecektir. Doğru bir planlama ile özellikle kentsel dönüşüm projesi kapsamında sağlam ve depreme karşı güvenli olması kaydı ile dikey yapılara ağırlık verilmesinden yanayız. Yeşil alanlara, sosyal alanlara ve şehrin ihtiyacım karşılayacak sayıda kapalı otoparkla daha çok yer ayırabiliriz. Dikey yapılaşma trendi aslında İstanbul'da çok geç uygulanmasına karşın, ihtiyaçlar sonucu ortaya çıkmıştır. Ana sebep kuşkusuz şehrin nüfusu ve arsaların kısıtlığıdır.

Teknik Yapı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım
şžehrin siluetine dikkat edilmeli

Teknik Yapı Holding Yönetim Kurulu Başkam Nazmi Durbakayım, 'Özellikle merkezi bölgelerde arsa stokunun olması, yüksek binaların yükselmesini sağlıyor. Diğer taraftan, belli bir konsept yaratmaya çalışan ve gerçekleştirdiği projenin bulunduğu yerde simge bina yaratmaya çalışan inşaat firmaları; projelerinin büyük yükseltide yapmaya çalışıyor' diyor ve ekliyor: 'Yapılan heykellerin yükseklere konulması, şehirlerin yüksek tepelerde tercih edilmesi gibi. Dolayısıyla konut veya işyeri konseptlerindeki yükseklik de bu amaçla gerçekleştirilen mimariden doğan ihtiyaçtır. Yüksek binaların yapılmasındaki bir amaç da daha fazla yeşil ve doğaya imkan tanımaktır. şžehir merkezlerinde yoğun bölgelerde ne kadar az tabana basıp metrekareyi yukarı doğru çıkartırsak, etrafında o kadar yeşil ve yaşam alanları çıkıyor. Onun için dikey yükseklik bu avantajı sağlıyor.' Yüksek bina yaparken şehrin siluetine dikkat edilmesi gerektiğini vurgulayan Durbakayım, şehrin siluetine zarar vermeyen yükseklikler olması gerektiğini söylüyor ve şöyle devam ediyor: 'Bugünkü yapılaşmamız, şehrin siluetindeki endişeler bir kenara bırakıldığı ve akla gelen her yerde yüksek bina yapılmaya başladığım görüyoruz. Söz konusu bu yüksek binaların abartılı şekillerde olması gözü tırmalıyor. Atalarımız boğazda bina yaparken pastel renkleri ve tabiattaki renkleri tercih etmesini göz ardı etmemek gerekir. Yük ¬sek binalarda da mimari renk ve model seçimleri de gözü tırmalayacak şekilde abartılı olmamalı diye düşünüyorum.'

Ant Yapı Yönetim Kumlu Üyesi Mehmet Okay
Yatırımcılar teşvik edilmeli
 
'Tüm dünyada olduğu gibi İstanbul'da da dikey yapılaşma son dönemde artış göstermiştir' diyen Ant Yapı Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Okay, yapımı ve işletilmesi yüksek teknoloji gerektiren dikey yapıların kullanıcılarına sunduğu yüksek yaşam standartlarının özellikle kent merkezlerinde çalışma ve yaşam alam olarak tercih edilmelerini sağladığını söylüyor. Okay, 'Biz de yurt dışında aralarında Avrupa'nın en yüksek binalarının da bulunduğu çok sayıda yüksek bina inşa etmiş olmamızın tecrübesi ve vizyonu ile gerçekleştirdiğimiz Anthill Residence projesini, sahip olduğu yüksek teknolojisi, EQ'su yüksek mekanları ve çevreci yaklaşımı ile dikey yapılaşmanın en nitelikli örneklerinden birisi olarak İstanbul siluetine ve kent yaşamına katmış bulunmaktayız. Dikey yapılaşmanın alt yapısı hazır uygun alanlarda devam etmesi öngörülürken, mevcut nitelikli yapı stoğunun da iyileştirilerek sisteme entegre edilmesinin ileri şehircilik anlayışı anlamında bir gereklilik olduğunu, bu anlamda kullanıcı ve yatırımcıların daha fazla desteklenmesi ve teşvik edilmesi gerektiğini düşünüyoruz' diyor.
Hürriyet/Seda TABAK