Küresel konut piyasası normale dönüyor, peki Türkiye’de durum ne?
Parasal genişleme ortamında düşük faizli konut kredileri sebebiyle şişen küresel gayrimenkul piyasası, merkez bankalarının yüksek enflasyon karşısında para musluğunu kısmaya başlaması ile soğumaya başladı. Peki, bu durum Türkiye'ye yansıyacak mı? İşte konut sektöründe son durum...
KÜRESEL KONUT PİYASASINDA SON DURUM NE
Amerika Birleşik Devletleri Merkez Bankası (Fed) başta olmak üzere başlıca merkez bankalarının birkaç senedir devam ettirdiği düşük faiz politikası sayesinde ve pandemi döneminde meydana gelen parasal genişleme ile beraber kredi maliyetleri düşmüştü. Bu şekilde konut pek çok insan için mantıklı bir yatırım aracı haline geldi. Bunun sonucunda da konut fiyatları çok hızlı bir şekilde yükselmeye başladı.
Fakat küresel ekonominin şiddetli enflasyon, borsa kargaşası ve jeopolitik risklerle boğuştuğu ortamda konut piyasasında meydana gelen yükselişin de durulmaya başladığı gözlemlendi. Dünyanın dört bir yanındaki merkez bankaları hızla faiz oranlarını yükseltirken, yükselen borçlanma maliyetleri zaten fiyat düzeyinin aşırı fazla olduğu piyasada birçok insanın konut alma hayallerini yerle bir etti.
Bununla beraber düşmesi de birçok ülkede fiyat yükseliş hızını yavaşlattı. Federal Konut Kredisi İpotek Şirketi Freddie Mac tarafından duyurulan verilere göre, ABD’de 30 senelik sabit faizli bir kredi için ortalama faiz oranı, kriz dönemi olarak bilinen 2008 Kasım’daki seviye olan yüzde 5,78'e çıktı. Bu oran yılın başında yüzde 3,2, bir sene önce ise yüzde 2,93 seviyelerindeydi.
KREDİLİ SATIŞLAR DÜŞÜYOR, İNDİRİMLER ARTIYOR
Faiz oranlarında yaşanan bu artış ise konut arzını aşağı indirdi. Amerika Birleşik Devletleri Mortgage Bankacılar Birliği’ne göre 10 Haziran’da sona eren haftada ipotekli satın alma başvuruları bir önceki seneye oranşa yüzde 16 düştü. Ayrıca Amerika'da konut piyasasının önemli göstergelerinden kabul edilen inşaat izinlerinde de bir önceki aya oranla yüzde 7’lik bir düşüş yaşadı.
Dijital emlak sitesi Redfin verilerine göre Amerika'da martta fiyatı düşen evlerin toplama oranı yüzde 11 olurak izlenirken bu oran haziran ayında daha da artarak yüzde 14 olarak oldu. Bu da konut piyasasının soğumaya başladığının kanıtlarından biri oldu.