Miras hukuku tasarrufun iptali! 24-09-2013

Miras hukuku tasarrufun iptali konusu tasarrufun miras bırakanın tasarruf ehliyetinin bulunmadığı ve ya miras bırakanın yanılma, aldatılma, korkutma ve zorlama sonucunda yapıldığı zamanlarda söz konusu oluyor...

Miras hukuku tasarrufun iptali!

Miras hukuku tasarrufun iptali davası şu sebeplerle açılabiliyor:

- Tasarruf miras bırakanın tasarruf ehliyeti bulunmadığı bir sırada yapılmışsa,

- Tasarruf yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmışsa,

- Tasarrufun içeriği, bağlandığı koşullar veya yüklemeler hukuka veya ahlâka aykırı ise,

- Tasarruf kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmışsa.

Miras hukuku tasarrufun iptali tenkis davası...

Saklı paylarının karşılığını alamayan mirasçılar, miras bırakanın tasarruf edebileceği kısmı aşan tasarruflarının tenkisini dava edebiliyorlar. Tenkis davası açma hakkı, mirasçıların saklı paylarının zedelendiğini öğrendikleri tarihten başlayarak bir yıl ve her halde vasiyetnamelerde açılma tarihinin, diğer tasarruflarda mirasın açılması tarihinin üzerinden on yıl geçmekle düşüyor.

Ölüm tarihi itibariyle tereke değerinin tespiti yapılıyor. Davacının saklı pay miktarı net tereke miktarı üzerinden veraset belgesindeki paya göre hesap edilir. Davacının saklı payına müdahale ortaya çıkarsa tenkise konu malın değerinde azalma gelmeden bölünmesinin imar yönünden mümkün olup olmadığı araştırılıyor. Tenkise konu mal bölünebiliyorsa, bu kısımların bağımsız bölümler halinde taraflar adına tesciline karar verilir.

Davalı dilerse parayı seçebiliyor. Bu durumda tasarruf edilebilir değerini davacıdan alarak, malı davacıya bırakıyor.

Davalı dilerse de malı seçebiliyor. Bu takdirde de mal davalıda bırakılarak, davalı davacıya saklı paya el atılan tenkisi gereken miktarı ödüyor.

Bu takdirde, yeniden keşif yapılarak tenkis konusu malın karar günündeki değeri tespit edilir ve ortaya çıkan miktar sabit tenkis oranı ile çarpılarak saklı paya el atılan, tenkis edilecek bedel veya tasarruf edilebilir miktarlar bulunuyor. Tenkiste önemli olan iki tarih değeri, ölüm tarihi değeri ile, tercih hakkının kullanıldığı tarihteki değerler oluyor.

Tercih hakkı kullanıldıktan sonra alınacak olan değer raporunun, bu yüzden hızlıca alınmasını sağlamak, rapor alındıktan sonra da hızlıca karar tesisi isteminde bulunmak önemli oluyor.

Saklı pay sahibi mirasçılara ölüme bağlı tasarrufla yapılan ve tasarruf edilebilir kısmı aşan kazandırmaların onların saklı paylarını aşan kısmı orantılı olarak tenkise tabi oluyor. Tenkise tabi birden fazla ölüme bağlı tasarrufun bulunması halinde, saklı pay sahibi mirasçıya yapılan kazandırmanın saklı payı aşan kısmı ile saklı pay sahibi olmayan kimselere yapılan kazandırmalar orantılı olarak tenkis ediliyor.