Miras hukuku zümre sistemi! 24-09-2013

Miras hukuku zümre sistemi birinci, ikinci ve üçüncü zümre mirasçılardan oluşuyor. Bu üç zümreden de mirasçısı olmayanın mirası devlete kalıyor. Sağ kalan eş ise her üç zümrede de mirasçı olabiliyor...

Miras hukuku zümre sistemi!

Yasal mirasçılar mirasbırakanın ölümü halinde onun yerine geçecek olan ve kanun koyucunun belirlemiş olduğu kişiler oluyor. Yasal mirasçılar; mirasbırakanın belli bir dereceye kadar olan kan hısımları, evlatlığı ve onun altsoyu, eşi ve bunların mirasçı olmamaları halinde de Devlet oluyor.

Hukukumuzda kan hısımlarının mirasçılığının belirlenmesinde zümre sistemi kabul ediliyor ve 3 mirasçı zümresi bulunuyor.

- Birinci zümre, mirasbırakanın altsoyudur. Evlat edinilen ve onun altsoyu da birinci zümre mirasçısıdır.

- İkinci zümre, mirasbırakanın anne ve babası ile bunların altsoylarından oluşur.

- Üçüncü zümre, mirasbırakanın büyük anne ve büyük babası ile bunların altsoylarından oluşur.

Mirasbırakanın sağ kalan eşi ise her üç zümre ile birlikte mirasçı oluyor. Zümre sistemine göre ilk önce birinci zümre, birinci zümrede mirasçı yoksa ikinci zümre, ikinci zümrede mirasçı yoksa üçüncü zümre mirasçı oluyor. Eğer üçüncü zümrede mirasçı yoksa, mirasbırakan ölüme bağlı tasarruflar ile mirasçı atamamışsa ve mirasbırakanın eşi de yoksa Devlet mirasçı olacaktır.

Miras hukuku zümre sistemine hakim olan ilkeler...

Birinci zümrede mirasçı varsa, ikinci ve üçüncü zümrede bulunanlar mirasçı olamıyorlar. Eş, her zümre ile birlikte mirasçı olabiliyor. Kök içinde halefiyet prensibi geçerlidir. Buna göre, mirasbırakandan önce ölen veya mirasbırakanın ölümü anında mirasçı olmayan ya da olamayan kök başlarının yerine onların altsoyu geçiyor. Ancak, eşler arasında, evlatlık ilişkisinde, sıhri hısımlıkta ve eşin üçüncü zümre ile mirasçı olması halinde kök içinde halefiyet kuralı işlemiyor.

Zümreler de kendi içinde derecelendiriliyor. Mirasbırakana en yakın derecede olan mirasçının mirasçılığı onun altsoylarının mirasçılığını engeller. Buna göre, bir zümrenin mirasçı olması halinde ilk önce o zümrenin kök başları mirasçı olacak ve eğer bunların mirasçılığına engel olan bir durum söz konusu olursa bunların altsoyları mirasçı olacaktır. Kural olarak bir zümreye düşen miras, kök başları arasında eşit olarak paylaştırılıyor.

Birinci zümrede eğer mirasbırakanın mirasçılarından birinin mirasçılığına engel olan bir hal varsa ve bunun altsoyu da yoksa; bu kişiye düşecek olan miras payı diğerleri arasında eşit olarak paylaştırılır. İkinci ve üçüncü zümrede ise bir kolda mirasçı yoksa bu kola düşecek olan miras payı diğer kola intikal ediyor.

Evlatlıkta mirasbırakana onun altsoyu gibi mirasçı oluyor. Ancak mirasbırakan, evlatlığa mirasçı olamıyor. Aynı zümre içinde bir kişinin mirasbırakana çift hısımlık bağı ile bağlı olması halinde bu mirasçı her hattan gelen miras payına da sahip olabiliyor.

Sağ kalan eşin mirasçılığı kan bağından değil, mirasbırakanla arasındaki ve mirasbırakanın ölümü anında mevcut evlilik durumundan kaynaklanıyor. Buna göre, eşin mirasçı olabilmesi için mirasbırakanın ölümü anında sağ olması ve mirasbırakanla resmi olarak evli olması gerekiyor. Boşanmanın kesinleşmesi halinde eşler birbirlerinin mirasçısı olamıyor. Ayrılık kararının verilmiş olması ise eşlerin birbirlerine mirasçı olmasına engel teşkil etmiyor. Eş, mirasbırakanın ölümü anında sağ ise ve mirasbırakanla arasında geçerli bir evlenme akdi var ise her zümre ile birlikte mirasçı olur. Eş, birinci zümre mirasçıları ile birlikte mirasçı oluyorsa terekenin 1/4'ünü, ikici zümre mirasçıları ile birlikte mirasçı oluyorsa terekenin 1/2'sini, üçüncü zümre mirasçıları ile birlikte mirasçı oluyorsa terekenin 3/4'ünü alabiliyor. Eğer eş üçüncü zümrede zümre başlarının torunları ile birlikte mirasçı oluyorsa terekenin tamamını alabiliyor.