Müteahhitler ve çimentocuların tartışması kızışıyor!
Ağırlıkla konut müteahhitlerinden oluşan İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) üyesi şirketler daha önce açıkladıkları iş durdurma kararını hayata geçirdi. Peki sektör temsilcileri konuya ilişkin ne diyor?
Ağırlıkla konut müteahhitlerinden oluşan İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) üyesi şirketler daha önce açıkladıkları iş durdurma kararını hayata geçirdi. Dünya Gazetesi'nden Mehmet Kaya'nın haberine göre; İMKON çimento fiyatlarındaki yükselişler sebebiyle kamu nezdinde girişimler yapmış fakat çözüm arayışlarının sonuca ulaşmadığını belirtti. İş durdurma kararının 15 gün için açıklanmıştı.
Türkiye örneği çok az sayıda görülen iş dünyası eylemlerinden birine tanıklık ediyor. İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu, bölgesel federasyonların da katılım göstermesiyle 15 gün sürecek iş durdurma boykotlarına dün start verdi. İMKON tarafından karar verilen pankartlar inşaatlara asıldı. İMKON federasyon başkanlarının katılım göstermesiyle 2 Eylül günü gerçekleştirilen toplantıda eylem kararını duyurmuştu.
Konuyla ilgili bilgi paylaşan kaynaklar geçen sürede de 2 Eylül'de gündeme getirdikleri taleplerinin yanıtlanmadığını dile getirdi. Eylem kararının duyurulduğu 2 Eylül günü, Ticaret Bakanı Mehmet Muş çimento sektör temsilcileriyle bir toplantı gerçekleştirdiğini aktarmış, sonrasında ise çimentonun yanında klinkerin de (çimento üretiminde son safhadan önce elde edilen kolay işlenebilir, çimentoya dönüştürülebilir ürün) ihracat kaydı önceden bildirilecek ürünler listesine dahil edildiğini açıklamıştı. Bunun çimento fiyatlarında etkili olması beklendi.
Geçen sürede ise yeni gelişme yaşanmadı ve müteahhitler eyleme başladı. Eylemlerin başlaması sırasında çeşitli bölgelerde federasyonlar yerel basına ilişkin açıklamalarını ve eyleme desteklerini de duyurdular.
Çimentocu uzlaşmaya yanaşmadı
İMKON Başkanı Tahir Tellioğlu, çimento ve demir çelik sektörünün fiyatları gerçekçi olmayacak şekilde yükselttiklerini iddia ediyor. Tellioğlu, eylem kararını açıklarken, pandemi sürecinde demir-çelik hammaddelerindeki fiyat yükselişlerine bağlı inşaat demirinin artışını gözlemlediklerini fakat hammadde fiyatlarının istikrar kazanmasından sonra Bakan Mehmet Muş gözetiminde sektörle toplantı gerçekleştirdiklerini ve zamların bir miktar geriye alındığını dile getirdi. Tellioğlu, çimento sektörü ile uzlaşamadıklarına vurgu yaparken, çimentonun hammaddesinin yerli olması sebebiyle ileri sürülen argümanların doğruyu yansıtmadığına dikkat çekmişti. Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum'un geçen süreçte çabalarına karşın herhangi bir sonuca varılmadığı belirtildi. Tellioğlu açıklamasında, büyük inşaat firmalarına satışı yapılan çimentonun satış faturalarını da elde ettiklerinin altını çizerek, bu verilere dayalı olarak fiyat yükselişinin yüzde 200'leri aştığını dile getirdi.
Çimentoya yatırım yapabiliriz
Tellioğlu, basın açıklamasında sektörün sorunlarına kalıcı çözüm beklediklerine de dikkat çekerken, gelecekte istikrarlı bir piyasanın oluşması için müteahhitler olarak çimento üretimine girmeyi de gündeme aldıklarına vurgu yaptı.
Fiyat kabul edilemez aşamalara geldi
Diğer taraftan eylemin başladığı 9 Eylül günü yapılan yazılı açıklamada "İnşaat sektörünün karşı karşıya kaldığı fahiş fiyat artışlarını; başta Ticaret Bakanımız ve diğer ilgili bakanlarımıza defaten aktardık, maalesef fiyatlara yansıyan olumlu bir netice alamadık. Özellikle çimento fiyatlarında yaşanan tekelci fiyat uygulaması ve keyfiyete bağlı zamlar, bardağı taşıran son damla olmuştur” ifadeleri kullanıldı.
Açıklamada, eylemin sürebileceğinin de altı çizilerek, "Buradan tüm yetkililere sesleniyoruz! Türkiye inşaat sektörü Türkiye ekonomisinin taşıyıcı lokomotifidir, bu zamana kadar haklı çağrımıza yeteri kadar kulak vermediniz, Türkiye inşaat sektörünün haklı talepleri karşılık buluncaya kadar demokratik şartlarda 'Boykot kararımız sonuç alıncaya kadar yenilenerek devam edecektir" denildi.
Çimento fiyatlarında değişiklik olmadı
İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) çimentodaki fiyat yükselişlerini protesto etmek amacıyla dün itibariyle 15 günlük grev yapmaya karar verirken, piyasadan gelen bilgilere göre; çimento fiyatlarında bir değişiklik yaşanmadı. Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği Başkanı Melih Tavukçuoğlu, "Çimento üreticileri ne yazık ki hala ihracat fiyatına iç piyasaya satış yapmaya devam ediyorlar. ihracat yaptıkları için de iç piyasa fiyatlarında bir değişiklik yapmadılar" açıklamasında bulundu.
"Devlet seyirci kalmasın, kim kimi ezerse yaklaşımı doğru olmaz"
İMKON Başkanı Tahir Tellioğlu, başlattıkları eylemde kararlı olduklarına, başka sektörlere de sıçrama eğilimi gördüklerine dikkat çekti. Tellioğlu, nitelikli konutta çimentonun maliyet payının yüzde 3 olduğuna ilişkin çimento sektöründen gelen açıklamayı da manipülasyon şeklinde nitelendirdi.
Tellioğlu, eylemde kararlı olduklarına, sektördeki bu durumu gören başka sektörlerde de eylemler yapılabileceğine dikkat çekerek, "Bugün 30 bin şantiyede iş durdu, yarın 50 bini bulacak" dedi. Devletin konunun çözümüne ilişkin çaba harcamasını, Rekabet Kurumu'nun incelemesini bir an önce bitirmesi gerektiğini dile getiren Tellioğlu, "Kim kimi ezerse yaklaşımı olmamalı, bu doğru olmaz. Devlet seyirci kalmamalı. Rekabet Kurumu inceleme başlattı, hala bitmedi ama sezon bitti. Bir an önce bu konuda incelemesini tamamlamalı" dedi. Tahir Tellioğlu, "Bakın nitelikli konut porlar. Nitelikli konut ne demek?.. 3 milyonluk konut demek. Toplam içinde nitelikli konutların payı da yüzde 5'ler civarında. Geri kalanı ne olacak?" şeklinde konuştu.
Çimento sektörünün yapılan fiyat yükselişini gerekçelendirebileceği bir durum bulunmadığına, dış girdi kullanmayan bir sektör olduğuna vurgu yapan Tellioğlu, “İhracat yapıyoruz diyorlar. Türkiye'nin çimento kurulu kapasitesi 115 milyon ton. Bunun üçte biri ihracat, üçte biri kadar iç pazar var. Kalan kapasite şu anda kullanılmıyor. Üretim yapılmayarak fiyat yükseltiliyor. Oysa üretim kapasitesi var. Hem iç pazarı, hem ihracatı karşılayabilir" açıklamasında bulundu.
"İhracata kota, ülke kaynaklarını atıl bıraktırır"
TÜRKÇİMENTO Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Yücelik, senenin ilk 6 ayında üretilen çimentonun yaklaşık yüzde 80'inin iç piyasaya verildiğini belirtti. Yücelik, konuya ilişkin şu açıklamalarda bulundu:
"İlk 6 ayda sektörün yüzde 94'ünü temsil eden TÜRKÇİMENTO üyelerinin 2021 yılı 6 aylık dönemde çimento üretimi geçen yıla oranla yüzde 26'lık artışla 37 milyon tona çıkarken, iç satışlar yüzde 29 artışla 28,3 milyon tonu buldu. Ayrıca İhracatçı Birlikleri'nin geçici verilerine göre, 2021 yılı Ocak-Ağustos döneminde de çimento sektörünün toplam ihracatı, değer bazında yüzde 12,3 oranında artarak 836 milyon dolara çıktı. Ancak toplam ihracat miktarı, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2,9 gerileyerek 20,8 milyon tona indi."
Çimento sektörüne ilişkin ihracata kota uygulamasını doğru bulmadıklarına dikkat çeken Yücelik, "Türkiye'nin cari açığının kapatılabilmesi için ihracat büyük önem taşıyor. Sektörün hali hazırda 30-35 milyon ton kapasite fazlasının olduğu bir dönemde çimento ihracatına kısit getirilmesini istemek, diğer bir ifadeyle ekonomimize sağlanacak katma değerin gözetilmemesi, ülke kaynaklarının atıl bırakılması anlamına gelmektedir. Bu durum ayrıca ülkemizde ihracat odaklı faaliyet gösteren yabancı sermayeyi de olumsuz etkileyecektir" diye konuştu.
TMB: Boykot tüm müteahhitleri kapsamıyor
Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Erdal Eren de konuya ilişkin dikkat çeken açıklamalarda bulundu. Eren, şunları söyledi:
"İMKON bizlerin üyesi olduğumuz bir konfederasyon değil. Biz Türkiye Müteahhitler Birliği olarak bu kadronun içinde yer almıyoruz. Biz de inşaat maliyetlerinin artışı ile ilgili bazı sıkıntıların olduğunun farkındayız. Bu, meslektaşlarımızın daha çok kendi projelerini durdurmak şeklinde bir eylem olacak diye düşünüyorum. Boykot kararı tüm müteahhitleri kapsamıyor."
