Müteahhitlere kur farkı ödemesi Meclis gündeminde!
Geçtiğimiz sene temel inşaat maliyetlerinde yüzde 200’ü aşkın artış yaşadıklarına dikkat çeken müteahhitler merakla fiyat kararnamesini bekliyor.
AKP tarafından 18 maddelik ekonomi paketi TBMM’ye sunuldu. Sözcü Gazetesi'nden Gamze Bal'ın haberine göre; teklifle beraber Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a kamuya iş gerçekleştiren müteahhitlere maliyet yükselişleri sebebiyle fiyat farkı kararnamesi çıkarması için yetki tanınacak.
Sektör temsilcileri ise kararnameden hem yüzde 50 ila yüzde 100 aralığında ek bir fiyat farkının çıkmasını hem de artık mali gücünü yitiren firmalar için tasfiye fırsatı sunuyor.
Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Erdal Eren, “Beklentilerimizin karşılanmaması sektörde olağanüstü bir dökülme yaratabilir. Bu da kamu yatırımlarının çoğunda durma anlamına gelir” diye konuştu.
İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Başkanı Tahir Tellioğlu ise konuyla ilgili olarak “Sektörün taleplerinden kopuk düzenlemeler gelmesi durumda 20 bin müteahhitin batacağını, 300 bin insanın da işsiz kalacağını öngörüyoruz” ifadelerini kullandı.
YÜZDE 50 İLAVE FİYAT FARKI TALEBİ
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, 11 Aralık tarihinde iş dünyasıyla buluştuğu toplantıda Bakanlar Kurulu’nun kararlaştırdığı bir fiyat farkı kararnamesinin çıkacağını sektör temsilcilerine açıkladı.
2022'yle beraber Meclis’e gelen teklifle, kamuyla iş yapan müteahhitlere ilişkin de önemli düzenlemelere yer verildi. Buna göre, Cumhurbaşkanı Erdoğan'a kamuya iş yapan müteahhitlerine maliyet yükselişleri sebebiyle fiyat farkı kararnamesi çıkarması için yetki tanınıyor. Kararnameyle müteahhitler tarafından istenen yeni fiyat düzenlemeleri yapılacak.
Bir taraftan maliyet yükselişlerinden bütün sektörlerin etkilenmesine rağmen müteahhitler için düzenlemeye gidilmesi tepkilere neden olurken, diğer taraftan ise müteahhitler kendileri için sunular teklifin yetersizliğine tepki gösteriyor.
TMB Başkanı Eren, “Kamu İhale Kurumu’nun bizimle paylaştığı yasa taslağı eğer Meclis’ten aynı şekilde geçerse hükümetimiz talep ettiğimiz tasfiyeyi uygun görmüyor, sadece devir imkanı sağlıyor. Fiyat farkı olarak da son 6 aylık malzeme artışlarının kısmen karşılanması öngörülüyor. Biz ise hiç değilse 2021 Ocak’tan itibaren olan maliyet artışlarının karşılanmasını istemiştik” açıklamasını yaptı ve şunları kaydetti:
“Sözleşmelerimizde TÜİK’in endekslerine bağlı olarak uygulanan fiyat farkı, 2021 boyunca yüzde 34-54 arasında bir fiyat farkını karşılayabildi. İşçilik maliyetlerindeki artış hariç yüzde 150 artan maliyetlerimiz var. Biz hiç değilse yüzde 50 oranında ilave bir fiyat farkının kararnamenin içinde olmasını bekliyoruz. Aksi halde kamu yatırımlarında durma meydana gelebilir.”
’20 BİNİ BATAR, 300 BİN KİŞİ İŞSİZ KALIR’ VURGUSU
İMKON Başkanı Tellioğlu ise, konuya ilişkin değerlendirmesinde “Yüzde 15-25 aralığında kâr marjıyla iş yapan bir kamu müteahhidinin, yüzde 20’lik kârla yüzde 200’ün üzerinde artan maliyeti artışını karşılaması mümkün değil. En az yüzde 100’lük fiyat farkı talep ediyoruz” şeklinde konuştu.
İMKON’un da bir diğer talebi, finansal olarak işlerini sürdüremeyecek duruma gelen şirketlere tasfiye hakkı tanınması oldu. Tellioğlu, 2022 yılı boyunca sektörde meydana gelebilecek olası zararları şu şekilde açıkladı:
“Meclis’ten çıkacak sonuç ile sektörün talepleri arasında ciddi bir kopukluk oluşması durumunda yaklaşık 60 bin müteahhitin 20 bini batar. Bu da 70 bin tedarikçiyi mağdur eder, 300 bin kişinin de işsiz kalmasıyla sonuçlanabilir.”
MÜTEAHHİTLERE 11 AYDA 56,3 MİLYAR TL
Merkezi bütçeden müteahhitlere gerçekleştirilen ödemelerin yüksekliği de ön plana çıkıyor. Bütçe kapsamında müteahhit giderleri 2021 yılı Ocak-Kasım döneminde 56,3 milyar TL olarak kaydedildi. Bu kalem 2020'nin tamamında 58,7 milyar TL olarak gerçekleşti.
Müteahhitlere ödemelerde 11 aylık süreçte ilk sırada 18,8 milyar Türk Lirası tutarındaki ödemeyle ‘karayolu yapım giderleri' bulundu. İkinci sırada ise 9,7 milyar Türk Lirası ile 'hizmet binası yapım giderleri' yer alıyor.
Müteahhitlere ayrıca yap işlet devret projesi çerçevesinde gerçekleştirilen ödemeler 2021 yılında 31 milyar Türk Lirası'nı geçti.
