19 / 11 / 2024

Prof. Dr. Alp`ten çok tartışılacak bir yazı

Prof. Dr. Alp`ten çok tartışılacak bir yazı

Mimar ve Kent Bilimci Prof. Dr. Ahmet Vefik Alp'ten tarihi bir saptama: Büyükşehirlerimizin ipini çeken ABD'nin Marshall Yardımı oldu.






İstanbul, Ankara, Izmir,  Adana  ve diğerleri....


Göç alan büyükşehirlerimizin durumu içler acısı. Bü güzide mekanlarımızın şişmesinin ve yaşanamaz hale gelmesinin baş nedeni plan, proje ve altyapı olmaksızın kırsal kesimlerden alınan kontrolsüz göç oldu. 1950 lerden başlayan bu süreç son 30 yılda hızlandı. Nüfus katlandı, şehirler şehirlikten çıktı. illegal, çirkin ve ilkel bina ormanları şehirlerimizi hızla büyüyen kanser tümörleri gibi sardı. Ulaşım kitlendi. Hava, gürültü, ses, kirliliği egemen oldu . Uyuşturucu, fuhuş, yağma, terör, mafya, çete, kapkaç yaygın hale geldi. Geceleri sokağa çıkmak cesaret işi oldu. Yağmurda şehrin ortasında boğulanlar görüldü. Sinir küpü ve ruh hastalarına dönüştük. Cinnet getirip karısını çocuğunu boğazlayanlar, bu ve benzerleri hergün artarak yaşadığımız sıkıntılar.


Büyükkentlerimizin bu hale gelmesinin, diğer bir deyişle büyükşehirlere kırdan göçün baş nedeni ise ABD nin Marshall Yardımı oldu. ABD '2. Dünya Savaşı nedeniyle şişen üretimini içerde yavaşlatamayınca bizim gibi gelişmemiş ve gelişmekte olan ülkelere ihraç etti. Bu programla Ülkemize giren binlerce Traktör kırsal kesimde 4 kişiden 3 ünü işsiz bıraktı. Yine Marshall yardımıyla gelen Iş Makinaları mekanize yol yapımına imkan verdi. Yeni yollar şehirlerle kırları birleştirdi. Göç için artık uygun ortam hazır ve büyükşehirlerin parıltılı çekiciliği de dayanılmazdı. Kırsalın gözdesi Istanbul 3 milyon dan 13 milyona fırladı. Bugün Istanbul'a hergün 1.000 nüfus ve 600 otomobil pompalanıyor.


Peki kırdan kente göçle gelenlerin hazine, vakıf, özel mülkiyet üzerine milyonlarca gecekondu kondurmasına yerel ve merkezi otorite niçin izin verdi, neden göz yumdu. Evet, göz yumdu çünki:


a. Işadamı memnundu. Fabrikasının yanıbaşına oturuveren gecekondular hem ucuz barınmayı sağlıyor, hemde işçilerin yol giderlerini sıfırlıyordu. Böylece fabrikatör ucuz işgücü temin edebiliyordu.


b. Belediye memnundu. Yıkmayarak müsamaha gösterdiğ, hatta hizmet götürdüğü bu çarpık kentleşme alanlarından miyonlarca oy topluyordu.


c. Hükümet memnundu. 2 milyonu aşkın gecekondumuz konut açığının ciddi bir bölümünü Hazine'nin başına bela olmadan bir biçimde kendiliğinden çözüyordu.


ABD memnun, işadamı memnun, belediyeci memnun, politikacı memnun....


O zaman bize de çekip gimek mi düşer, bilemiyorum.? 


 


Geri Dön