Resmi kira artışı nasıl yapılır? 01-09-2014

Gayrimenkul kiralamalarında, kira sözleşmesinin yenilenmesi halinde, mal sahibi kiracısında zam yapma hakkına sahip oluyor. Peki mal sahibi kiracısına en fazla ne kadar zam yapabilir? Resmi kira artışı nasıl yapılır?

Resmi kira artışı nasıl yapılır?

Taşınmaz kiralamalarında, kira sözleşmesinin yenilenmesi halinde, mal sahibi kiracısında zam yapma hakkına sahip oluyor. Yapılacak kira zammı, Borçlar Kanunu ile enflasyon oranlarına bağlanıyor.

Meskenlerde resmi kira artışı, dönemin Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksinden yüksek olamıyor. Borçlar Kanunu Madde 344 gereğince; tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla geçerli oluyor.

Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanıyor.

Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılmamışsa, kira bedeli, bir önceki kira yılının üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla hâkim tarafından, kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenir.

Kanun gereğince; Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın, beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ve bundan sonraki her beş yılın sonunda, yeni kira yılında uygulanacak kira bedeli, hâkim tarafından üretici fiyat endeksindeki artış oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak hakkaniyete uygun biçimde belirleniyor. Her beş yıldan sonraki kira yılında bu biçimde belirlenen kira bedeli, önceki fıkralarda yer alan ilkelere göre değiştirilebiliyor.

Kanunda, ÜFE oranlarından hangisinin kullanılacağına dair bilgiler yer almıyor. Buna karşın hangi ÜFE'nin kira artış hesaplamalarında kullanılması gerektiği Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanıyor.

TÜİK tarafından yapılan açıklamaya göre resmi kira artış hesaplamalarında, bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı baz alınması gerekiyor.

Kirada yabancı para..

Sözleşmede kira bedeli yabancı para olarak kararlaştırılmışsa, beş yıl geçmedikçe kira bedelinde değişiklik yapılamıyor. Ancak, bu Kanunun, “Aşırı ifa güçlüğü” başlıklı 138 inci maddesi hükmü saklı kalıyor. Beş yıl geçtikten sonra kira bedelinin belirlenmesinde, yabancı paranın değerindeki değişiklikler de göz önünde tutularak üçüncü fıkra hükmü uygulanıyor.