Salih Madra: Zeytinliklerin imara açılmasına izin verilmemeli!

Ayvalık Ticaret Odası, Ayvalık Ziraat Odası ile Ayvalık Belediyesi'nin öncülüğünde sivil toplum örgütleri ve firmaların desteği ile düzenlenen "10. Ayvalık Uluslararası Zeytin Hasat Günleri"nde zeytinliklerde değişiklik öngören yasa tasarısı bir kez daha gündeme geldi. "Zeytinyağı Hayat Bağı" başlıklı konferansta konuşan Ayvalık Zeytin Üreticileri Derneği Başkanı Salih Madra, " 3573 sayılı zeytin yasası 1939'dan beri yürürlükte olan ve zeytinlikleri koruyan dünyadaki tek yasa tehlikede. 6 defa meclise getiriliyor ve değiştirilmek isteniyor. Yasa tasarısı şu anda Sanayi Bakanlığı komisyonunda sümen altında. Bu haliyle zeytincilerin ölüm fermanı. Biz bu haliyle geçmesini istemiyoruz, zeytini talana izin verilmemeli" dedi.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nca hazırlanan “Elektrik Piyasası Kanunu ile Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerin Aşılattırılması Hakkında Kanunda Değişikliğe Dair Kanun Tasarısı”nın 4. maddesi ile zeytin alanlarında, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın izniyle, tesisler yapılabileceği hükmü getiriliyor. Tasarıyla, 25 dönümden (25.000 metrekare) küçük zeytinlikler “sıradan” arazi kabul ediliyor. Türkiye’deki zeytinliklerin ortalama büyüklüğü ise 10 dönüm.

ZEYTİNCİLERİN PRİM TALEBİ

Panelde konuşan Ayvalık Belediye Başkanı Rahmi Gencer, 10 yıl önce bu etkinliği düzenlediklerinde kişi başına zeytinyağı tüketiminin 900 gram civarında olduğunu belirterek, "Geçen 10 yılın sonunda kişi başına tüketim 2 litreye yaklaştı. Bunu 3 litreye çıkarmayı hedefliyoruz. Ancak prim desteklerinde zorluklar hala sürüyor. Dünyada rakiplerimiz 1,3-1,4 Euro prim alıyor. Rekabette zorlanıyoruz" dedi. Türkiye'de zeytinyağına litre başına 70 kuruş destekleme primi veriliyor. Üretici hem bunun artırılmasını hem de sofralık zeytine de prim verilmesini istiyor. Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanı Gürkan Renklidağ, "Tarım Bakanı sofralık zeytine prim verebiliriz demişti. 2006'da bu yönde karar var ama uygulanmıyor, bunun yürürlüğe girmesini istiyoruz" dedi.

HEDEF DÜNYA İKİNCİLİĞİ

Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi Başkanı Ümmühan Tibet ise 2023'te zeytinyağı üretiminde dünya ikincisi olmayı hedeflediklerini söyledi. Dünyada zeytinyağı üretimi 3 milyon ton. Bunun üçte birini İspanya'dan. İtalya 500 bin tonla ikinci, Tunus 220 bin tonla 3. sırada. Türkiye ise 190 bin ton ile 4. sırada. Sofralık zeytinde ise 2.5 milyon ton üretimin 500 bin tonu İspanya'da yapılıyor. Türkiye 430 bin tonla 2.sırada, Mısır, Suriye, Cezayir de önemli üreticilerden.

TÜRKİYE NE KADAR TÜKETİYOR?

Türkiye'de sofralık zeytinin yüzde 75'i iç piyasada tüketiliyor. Kişi başına tüketim 4.5 kilo. Dünya ortalaması 0.3 kilo. Zeytinyağında ise dünya üretiminde 4.sırada olmamıza karşın tüketimimiz diğer üretici ülkelerin gerisinde. Yunanistan'da yıllık kişi başına tüketim 21 litre, İtalya'da 11, İspanya'da 13, Tunus'ta 8 litre ve Türkiye'de 2 litre civarında. Üretici olmayan Amerika ve Avustralya'da bile 1 litreden fazla.

Milliyet Gazetesi