Serbest Bölgeler Kanunu Tasarısı neler hedefliyor?

Yaklaşık 5 yıldır çıkarılmaya çalışılan Serbest Bölgeler Kanunu, 3 gün önce toplanan Ekonomi Koordinasyon Kurulu’nun (EKK) ana gündem maddesi idi. Kurulun üzerinde tartıştığı kanun taslağı, ithalat bağımlılığı bulunan stratejik, öncelikli ve büyük ölçekli yatırımlarda özel hesap ücreti ve stopaj esnekliği getirilmesini kapsıyor. Hizmet sektörlerine de serbest bölgelerdeki yatırım teşviklerinden yararlanma imkanı getirilmesi, lojistik hizmetlere gelir ve kurumlar vergisi istisnası ve Türkiye’nin yurtdışında serbest bölge, dış ticaret merkezi, özel bölge ve lojistik merkez kurulabilmesini sağlayacak önemli düzenlemeler içeriyor. Hazırlanan kanun taslağı ile lojistik imkanlarla donatılmış, kümelenme perspektifinde oluşturulmuş serbest bölge alanlarına, Türkiye’nin ithalat bağımlılığı yüksek ürünleri üretenler ağırlıklı olmak üzere, yatırımcı gruplarının çekilmesi amaçlanıyor.

Alınan bilgiye göre; taslağın genel çerçevesine olumlu bakan EKK’nın, vergi kaybına yol açabilecek bazı maddeleri çıkartarak taslağı onaylaması bekleniyor. 

Ekonomi Bakanlığı’nın aralık ayında Denizli’de tüm serbest bölge işleticileri ile kullanıcı derneklerinin katılımı ile düzenlediği çalıştayda, bölgelerde yaşanan sorunlar ve bunlara ilişkin çözüm önerilerini alarak hazırladığı Serbest Bölgeler Kanunu taslağının, serbest bölgelerdeki mevcut sorunların aşılması yönünde önemli düzenlemeler içerdiğini söyleyen Serbest Bölgeler Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürülüğü Daire Başkanı Zübeyde Solak, tasarının, lojistik imkanlarla donatılmış alanlara, kümelenme perspektifinde yatırımcı gruplarının çekilmesini hedefleyen yeni bir serbest bölge yaklaşımı ile hazırlandığını vurguladı. 

Solak, kanun taslağının birinci ayağında serbest bölgelerdeki mevcut sorunların çözümü yer alırken, ikinci ayağında ise ithalat bağımlılığı olan ürünlerin Türkiye’ye çekilmesinde serbest bölgelerin bir mekanizma olarak kullanılmasının amaçlandığı bilgisini verdi. Taslağın, üçüncü bir açılım olarak da Türkiye’nin konumundan yararlanılarak, serbest bölgelerin lojistik avantajlar yönünden de güçlendirilmesinin hedeflendiğini aktaran Zübeyde Solak, yeni çalışma ile hizmet sektörünün de vergi muafiyet ve diğer yatırım teşviklerinden yararlandırılmasının amaçlandığını vurguladı. 

Yeni serbest bölge modelinin hedefleri 

• Optimum büyüklük 

• Etkin destek ve altyapı unsurları 

• Etkin işletme ve kamu hizmeti sunumu 

• Tanıtım ve pazarlama 

• Yatırım için cazip kuruluş yeri

Taslak, Cibuti’ye kurulacak serbest bölgeyi de içeriyor...

Serbes Bölgeler Kanun Tasarısı, Türkiye’nin yurtdışında serbest bölge, dış ticaret merkezi, özel bölge ve lojistik merkez kurulabilmesini sağlayacak düzenlemeleri de içeriyor. Bu şekilde Türkiye’nin, Kuzeydoğu Afrika’nın küçük ülkesi Cibuti’ye kurmak istediği serbest bölgenin yasal dayanağı da oluşturuluyor. Umman Denizi’ne bağlı Aden Körfezi ve Kızıldeniz kıyısında bulunan Cibuti, ilk etapta 5 bin dönüm büyüklüğündeki alanı 99 yıllığına Türkiye’ye tahsis edecek. İçinde kendi limanı da olan serbest bölgede tüm kuralları Türkiye koyacak. Sadece Türk firmalarının yer alacağı Cibuti’deki serbest bölgeden, 600 milyon nüfusa sahip Orta Afrika ülkelerine hitap edilmesi hedefl eniyor. Solak, yeni düzenlemenin Ekonomi Bakanlığı’na Cibuti’de serbest bölge kurma yetkisi vereceğini ifade etti. 

Zübeyde Solak, serbest bölgelerde atık çıkarma, bakım-onarım konularında prosedürleri kolaylaştırmaya çalıştıklarını belirterek, “Şu anda bölgelerden atık çıkarılması, bakım-onarım konularında ‘gülsek mi, ağlasak mı’ dedirtecek bir durum var. Bu konularda daha basitleştirilmiş prosedürler getiriyoruz” dedi. 

Serbest bölgelerde KDV ve ÖTV uyumlaştırma konularında da düzenlemeler olacağını belirten Solak, “Serbest bölgelerde kullanılmak üzere alınacak mallara da KDV ve ÖTV muafiyeti getirilmesi söz konusu. Bunun yanında serbest bölgelere ilişkin ÇED çalışmalarında süreyi 3 ayla sınırlıyoruz. Hazırlanan kanun metniyle OSB’lerde olduğu gibi serbest bölgelerde de emlak vergisi istisnası getirmeye çalışıyoruz. Kamu arazilerinde tamamen muafiyet, özel araziler için ise 5 yıl muafiyet getirmeyi planlıyoruz” dedi. 

Dünya