Sibirya soğukları, elektrik fiyatına rekor kırdırdı: 2 lira!

Normalde 20-25 kuruş civarında alıcı bulan ve geçen cumartesi 97,8 kuruşa kadar yükselen 1 kilovatsaat elektrik, bugün serbest piyasada 2 liradan satılacak. Uzmanlar, elektrik talebindeki artışın devam etmesi halinde birim fiyatın daha da artabileceği uyarısı yaptı. Elektrik fiyatları, aşırı soğuklar ve doğalgaz sıkıntısı sebebiyle 2 lirayla tarihinin en yüksek seviyesine çıktı. Doğalgazın yeterli olmaması sebebiyle gazla çalışan elektrik santrallerinin bir bölümü devre dışı bırakılırken bir kısmı ise ikincil yakıta (motorin, fuel-oil) geçti. Enerji Yönetimi, aşırı tüketimden dolayı artan talebi karşılamakta zorlanıyor. Bu durum, serbest piyasa olarak bilinen PMUM'da elektrik fiyatlarını olumsuz etkiliyor. Talebi karşılamada yaşanan sıkıntı sebebiyle geçen cumartesi 1 liraya yaklaşan 1 kilovatsaat (kWh) elektriğin elektrik fiyatı, bugün (pazartesi) için 2 lira olarak açıklandı. Uzmanlar, talepteki artışın devam etmesi halinde fiyatın gün içerisinde 2 liranın da üzerine çıkabileceği uyarısı yaptı. Bakanlık kaynaklarından alınan bilgiye göre, doğalgaz akışında iyileşmeye rağmen öncelikle konutların ihtiyacı karşılanıyor.

Türkiye, elektrik ihtiyacının yaklaşık yarısını doğalgazla çalışan santrallerden elde ediyor. Enerji Bakanlığı Aralık 2011 verilerine göre doğalgazın elektrik üretimindeki payı yüzde 47. Aynı dönemde kömürün (ithal, yerli ve taş kömürü) payı yüzde 31, suyun payı ise yüzde 15,2 oldu. Geri kalan üretim de rüzgâr, jeotermal, fuel-oil gibi diğer kaynaklardan sağlandı. Dağıtım şirketleri 1 kWh elektriği abonelere 20-25 kuruş civarı fiyatla satıyor. Toptan dağıtım şirketleri ve serbest tüketiciler, ikili anlaşmalarla elektriği daha ucuz alıp satabiliyor.

Tüketim artışı ve doğalgaz kesintileri, elektrik fiyatlarını olumsuz etkilemeye başladı. Elektrik üreticileri, toptan satıcılar ve dağıtım şirketlerinin yer aldığı ve serbest piyasa olarak adlandırılan TEİAŞ-PMUM'da önceki gün 97,8 kuruşa çıkan birim fiyat, pazartesi için gün öncesi fiyatı (GOP) 2 lira olarak açıklandı. Enerji Yönetimi'nden bir kaynak, son günlerde elektrik talebindeki artışı karşılamakta zorluk yaşandığı bilgisini verdi. Aynı kaynağa göre, arzın talebi karşılayamaması üzerine serbest piyasada satılan elektriğin fiyatları ister istemez bu durumdan etkileniyor. Doğalgazlı santrallerin devre dışı kalması veya tam kapasite çalıştırılamaması da fiyatlara olumsuz etki yapıyor. Aynı kaynak, doğalgaz santrallerinde yaşanan sorunun devamı halinde elektrik fiyatlarının daha da yukarı çıkabileceği uyarısı yaptı.

Azerbaycan'dan alınan doğalgaz akışının normale dönmesine rağmen, elektrik santrallerinde henüz tam kapasite üretime geçilemedi. Enerji Yönetimi'ne göre konutlarda gaz tüketimi anormal düzeyde artış gösterdi. Bu sebeple de gazda öncelik konutlara veriliyor. Gaz akışı ve tüketimdeki düzelmeye paralel enerji santrallerine de sağlıklı gaz akışına başlanacak.

İSMAİL ALTUNSOY /Zaman