Tapu masrafları nasıl hesaplanır?
Ev alım satımlarında ortaya çıkan tapu masrafları çoğu zaman büyük problem yaratabiliyor. Peki, tapu masrafı nasıl hesaplanır? İşte detaylar...
Ülkemizde tapu işlemlerinden pek çok Avrupa ülkesinin aksine noter değil Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü sorumludur. Timetürk'te yer alan habere göre; internetten tapu işlemleri yapılamıyor. Devir işlemleri esnasında tapu ve kadastroda satıcı ve alıcının bulunması yasal bir zorunluluk. Tapu devir sürecinde bazı masraflar da ortaya çıkabiliyor.
Konut Sigortası Masrafı: Gayrimenkulün niteliği ve ebadına göre konut sigortası masrafı farklılık gösteriyor.Bu sigorta için ortalama 150-250 TL arası bir ücret ödenmesi gerekiyor.
Emlak Vergisi: Konutların emlak vergisi oranı büyükşehir sınırları içerisinde yüzde 0,2; büyükşehir olmayan belediyelerde yüzde 0,1 olarak hesaplanır. Dükkan ya da iş yeri devri yapılıyorsa büyükşehir için yüzde 0,4; büyükşehir olmayan belediyelerde yüzde 0,2 oranında emlak vergisi tahsil ediliyor.
Emlakçıya Ödenen Komisyon: Yönetmeliğe göre satış bedelinin yüzde 2'si + KDV, satıcı ve alıcıdan ayrı ayrı alınarak emlakçıya ödenmesi gerekiyor.
Aile içi masraflar
Tapu devir işlemleri aile içerisinde bulunacaksa iki yol izlenebilir: İlk yola göre herhangi bir yabancı ile yapılan devir işlemlerinde olduğu gibi belli bir bedel karşılığında tapu devredilir. İkinci yolda ise hibe uygulaması yapılır. Böylece alıcı, satıcıya herhangi bir bedel ödememiş olur.
2021 tapu harcı nedir?
Tapu harcı ya da tapu masrafı olarak ifade edilen terim, işyeri, konut, tarla, arsa, arazi ve bunun gibi tüm gayrimenkul unsurları için tapuda beyan edilen satış tutarının yüzde 4'ü oranında hesaplanan ve devlete ödenen harç türüne verilen isim oluyor. Tapu harcına ek olarak tapuda işlem yapan vatandaşlardan 2021 yılı için 194,75 TL tutarında döner sermaye kalemi de tahsil edilir.
Yüzde kaç ödeme yapılıyor?
Bakanlar Kurulu tarafından 2018 tarihinde tahsil edilen karar gereği vatandaşlardan yüzde 4 olarak alınan tapu harcı, kat irtifakı ya da mülkiyetine sahip konut ve iş yerlerinde yüzde 3'e indirildi. Söz konusu tapu harcı indirimi süresi 2019'ın bitiminde sona erdi. Yani 1 Ocak 2020 tarihinden sonra yapılacak tapu alım satım işlemlerinden yüzde 4 oranında harç alınmaya başlandı. Gayrimenkul alım satım işlemlerinde ilgili mevzuat ile ilgili temel bilgilere hâkim olursanız, söz konusu işlem sırasında hata yapmaz, önümüzdeki süreçte yapılan yanlış bir uygulamadan dolayı cezai bir müeyyide ile karşılaşmazsınız.
Bedelini düşük göstermek
Tapu harç hesaplama işlemi, tapuda beyan edilen tutar üzerinden yapıldığı için bu bedeli düşük gösterirseniz daha düşük tutarda tapu harcı ödeme yapılır. Geçmiş yıllarda tapu alım satım işlemleri sırasında satış bedelini düşük göstererek daha düşük meblağda tapu harcı ödeyerek işlem yapan mükellefler olmuştur. Hatta bu işlem sonucunda satıcının gelir vergisi kapsamında ödemesi gereken vergi de daha düşük hesaplanır.
Bu tür işlemler Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından takip edilerek hem alıcıya hem de satıcıya geçmişe dönük cezalar kesilmesine neden olabilir. Örnek vermek gerekirse, bankadan gayrimenkul için çekilen kredi tutarı ile tapuda beyan edilen tutar birbiri ile kıyaslanıp yapılan usulsüzlük tespit edilebilir. Böyle bir usulsüzlük tespit edildiğinde çekilen kredi tutarı ile tapuda beyan edilen tapu harcı arasındaki farkın harç tutarı yüzde 25 vergi cezası ile birlikte mükelleften tahsil edilir. Bankadan çekilen kredi oranı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından kontrol edilen yollardan birisi. Bu kapsamda yapılacak usulsüzlükleri tespit konusunda başvurulacak birçok yol bulunuyor. Tapu işlemi sonunda can sıkıcı bir cezai müeyyide ile karşılaşmamak için izlenecek en doğru yol tapu işlemleri sırasında gerçek bilgiler ışığında işlem yapmaktır.
Harcın düşük tutulması gerekir
Tapu harcı hesaplama yöntemi ile ilgili bilinmesi gereken konulardan birisi de tapuda işlem yapılan gayrimenkulün 5 sene içerisinde tekrar satılması durumunda ödenmesi gereken gayrimenkul değer artış kazancı vergisidir. Bu gibi durumlarda satıcının elde ettiği karı gizlemek için satış bedelini daha düşük göstermeye çalışması gibi durumlar yaşanabilir. Böyle bir durumun yetkililer tarafından tespit edilmesi durumunda satıcıdan hem eksik ödediği gayrimenkul değer artış kazancı vergisi tahsil edilir hem de kendisine ceza kesilir.
Satış bedelinin dezavantajları
Satış bedelinin düşük gösterilmesinde alıcı da bir kısım hukuki sıkıntılar ortaya çıkabilir. Alıcı almış olduğu gayrimenkulü ilerleyen dönemde satmak istediğinde daha yüksek oranda gelir vergisi ödemek zorunda kalabilir. Gelir İdaresi Başkanlığı'nın konu ile ilgili hassasiyeti ve kesilen cezalardan dolayı vatandaşların tapu işlemlerini doğru bilgilerle yapma oranı gözle görülür şekilde yükseldi. Bilinçlenen bir toplumun gereği olarak insanlar gerçek dışı beyanlarla işlem yapmaktan çekinir. Ayrıca teknolojinin ilerlemesi de bu tür usulsüzlüklerin kolaylıkla tespitine imkan sağlar nitelikte.
