Tarihi Yarımada imar değişikliğine onay!

İSTANBUL'UN kimliğini oluşturan Tarihi Yarımada'yı bu kez, yaptığı imar değişikliği ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi (ÎBB) bombaladı. Eminönü bölgesinin tarihi kimliğini bozacak olan plan değişikliği, lBB'nin planlama ve imar müdürlüklerinin şiddetler karşı çıkmasına rağmen, Belediye Meclisi'nde AKP'li meclis üyelerinin oylarıyla kabul edildi. 

CHP grubu, en azından belediyenin kendi müdürlüklerinin dikkat çektiği sakıncaların dikkate alınmasını isteyerek, plana ret oyu verdi. 

İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi, Tarihi Yarımadanın Eminönü bölgesinde, konut alanlarında ev pansiyonculuğunu yaygınlaştırmayı amaçlayan imar planı değişikliği teklifini görüştü. CHP'li meclis üyeleri Gökhan Zeybek, Tonguç Çoban ve Esin Hacıalioğlu konuyla ilgili olarak yaptıkları konuşmalarda plan değişikliğini eleştirdiler. CHP'liler, belediyenin planlama ve imar müdürlüklerinin, plan değişikliğinin ne gibi sakıncalı sonuçlar doğuracağını ortaya koyduklarını belirterek "En azından kendi bürokratlarınızın yaptığı uyarıları dikkate alın. Bu planla ev pansiyonculuğu yapılmayacak, bütün evler birer otele dönüşecek" dedi. 

İBB'ye UNESCO uyarısı

Fatih Belediyesi tarafından teklif edilen imar planı değişikliği ile ilgili olarak ÎBB bürokrasisinin olumsuz görüşleri özetle şöyle: 

Konut dokusu bütünlüğünü bozucu ve zamanla konut dokusunun yitirilmesine yol açan, 

Mahalle dokusu ile kentin sosyal yapısını ve kimliğini bozucu, 

Tarihi ve mimari kimliği yıpratıcı, 

Hareketli nüfus yoğunluğunu arttırıcı, 

Gece ve gündüz nüfus yoğunluğu dengesini bozucu, 

Konaklamaya yönelik yolcu transferi nedeniyle ulaşımı olumsuz etkileyici nitelik taşıdığı görülmektedir."

Turizmden kısa vadede elde edilecek gelirlere öncelik veren politikalar yerine, daha uzun vadeli ve sürdürülebilir yaklaşımların olması gerektiğine dikkat çeken bürokratlar, "Ev pansiyonculuğu kontrol edilebilir turizm niteliğinde olmamakta ve zamanla konut dokusunun kaybolmasına nede olmaktadır" dedi. 

İmar Müdürlüğü ise uyarısını oldukça sert bir şekilde dile getirdi. Müdürlük görüşünde şöyle denildi: "Meri plan notu (uygulamadaki planlarda bulunan) 'Konut alanlarında ev pansiyonculuğu yapılamaz' ibaresinin kaldırılarak, yönetmelikte belirtilen tanımlamalara aykırı olarak, konut alanında konaklama tesisinin yapılamayacağı değerlendirilmektedir." Konut alanlarında sadece konut yapılabileceğini, otel ve pansiyonculuk yapılamayacağını ısrarla vurgulayan bürokratlar değişikliğin ayrıca, uluslararası antlaşmalarla yükümlüğü olduğumuz UNESCO mevzuatı açısından da olumsuzluklar içerdiğine dikkat çekti.

Tarihi Yarımada yok edilecek

Plan değişikliği teklifine oldukça radikal bir şekilde karşı çıkan bürokratların şu uyarısı, ileride oluşabilecek olumsuzlukları ortaya koyuyor: "Tarihi Yarımada'nın siluetinin, özgün işlevlerin ve yaşayan kültürün korunması, gece-gündüz nüfusunun dengelenmesi, eski eserlerin orijinal kontur-gabari ve mimari öğelerinin korunması-eklentilerinden arındırılması ve yeni yapılanmaların eski eserlere uygun planlanması gibi ana ilke ve hedeflerini tamamen değiştiren, koruma planı ile verilen fonksiyonları değiştiren ve bu değişikliği 1/5000 ölçekli plan karar ve notlarını değiştirmeden yapan, plan hiyerarşisine aykırı, üst ölçekli planın hedef nüfus ve donatı dengesini değiştiren büyük ölçekli arazi kullanım kararlan getiren bir teklif olduğu görülmektedir."

Yurt Gazetesi

Haber Son Saat'te şu şekile yer aldı;

"Tarihi Yarımadaca bulunan Eminönü ilçesinde tarihi yapıların aslına uygun restore edilmesini ve ev pansiyonculuğunun hayata geçirilmesine ilişkin teklif, istanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Meclisi'nde kabul edildi. 

İBB Meclisi Ocak ayı toplantılarının 4. birleşimi İBB'nin Saraçhane'deki binasında önceki gün gerçekleştirildi. Toplantıda, Eminönü'nde yer alan konut alanlarında, Süleymaniye haricinde, ev pansiyonculuğunun önünü açan kararın binlik uygulama planını içeren komisyon raporu oylamaya sunuldu. 

Rapor, oy çokluğuyla onaylandı. 

Meclis'ten geçen karara göre, UNESCO tarafından koruma altında olan Eminönü'nde "ev pansiyonculuğu" hayata geçirilecek. Yapılan düzenlemeyle, bölgede konut dokusunu değiştirmeden, isteyenlerin evini pansiyon yapmasına izin verilecek. Hanlar bölgesinde tarihi olmayan binalar yeniden yapılabilecek. Eminönü genelinde konaklama tesislerinin yapılabilmesine olanak sağlayan düzenleme kapsamında tarihi hanlar da restore edilecek. Tescilli eser dışındaki mevcut yapılar, tarihi eserlere uyumlu olacak şekilde, imar planındaki kat yüksekliğine geri dönecek. Ayrıca bu alanlarda kamu ve özel öğrenci yurtları da yer alabilecek. 

Tarihi Yarımada'nın eski Eminönü ilçesi sınırları içerisinde kalan konut alanlarında, koruma amaçlı planlarda öngörülen dokunun korunabilmesi ve bölgenin tarihi kimliğini ve yapılaşma karakterini muhafaza ederek bu bölgedeki ihtiyaçlara cevap verebilecek şekilde ev pansiyonculuğunun yapılmasının hedefleniyor. 

Konut alanlarında ev pansiyonculuğu yapılması halinde bu alandaki projeler ada ve sokak bütünündeki siluet ve tescilli eserler ile oluşan yapılaşma karakteristiği dikkate alınarak incelenecek. Yapıların dış cephelerinde buna yönelik düzenlemeler yapılacak. 

Planda gösterilen konut ve ticaret alanlarında, zemin katlar perakende ticaret ve hizmet, üst katlar konut olacak. Zemin katlarda, perakende ticaret, mağaza, büro, iş yeri, yeme-içme faaliyetlerine dönük çay evi, lokanta, kafeterya gibi ticari birimler, resmi kurumlar, banka ve finans kurumları ve diğer hizmet birimleri, kitabevi, dernek, sosyal ve kültürel tesisler yer alacak. Bölgede fonksiyon alanlarında depolama- imalat işlevleri de yer alamayacak. 

Son Saat

Haber Zaman Gazetesi'nde şu şekilde yer aldı...

İstanbul'da tarihî yarımadada yaşayanlara kötü haber var. Büyükşehir Belediyesi, bölgeye ilişkin yeni bir karar aldı. Buna göre Sultanahmet, Ayasofya, Eminönü gibi merkezler turizme açılacak. Tarihî yarımadada yaşayan vatandaşların taşınması gündemde. Belediye kararı gizli tutuyor. İBB Meclis üyesi Esin Hacıalioğlu, konuyu yargıya taşıyacaklarını belirtti.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Meclisi, tarihi yarımadayı sadece Turizm faaliyetlerine açacak bir karar aldı. Sultanahmet, Ayasofya, Eminönü gibi bölgede korunan eski yerleşim yerleri turistik bir şehre dönüştürülecek. Plana göre yüzyıllardır eski İstanbul'un kalbi olan mahallelerde yaşayan vatandaşların taşınması da gündeme gelecek. Öte yandan Fatihlilerin tepkisinden çekinildiği için kararın İBB'nin sitesine konmadığı belirtiliyor. Fatih Belediyesi Meclis üyesi Fazıl Uğur Soylu, “Bölge halkının yararına olabilecek sınırlı sayıdaki pansiyonculuk faaliyeti genelleştirilerek tarihi yarımadanın bir rant aracı olması hedefleniyor. Bölgeye güçlü sermayenin girişiyle toplu bina alımları ve vatandaşların mecburen tarihi yarımadayı terk etmesi gerçekleşecek.” diye konuştu.

Fatih Belediye Başkanı Mustafa Demir'in bölgenin turizme ve otelleşmeye açılması yönündeki talebi, İBB Meclisi'nde de kabul gördü. Muhalif üyelerin karşı çıkmasına rağmen AK Partili üyeler, Suriçi'ni vatandaşa kapatıp turistlere açacak karara ‘evet' dedi. Belediye Meclis üyesi Fazıl Uğur Soylu'ya göre bölgedeki ticari ve turistik yapılaşma artacak. Bölgedeki turistik tesislere zaten yeterince denetim yapılmadığını vurgulayan Soylu, fonksiyon değişimine gidilecek birçok binanın da yapısının değişeceğini belirtti. Buna göre çatı katına teras yapılacak, binalardaki ticari kullanım artacak. Bu ticari hamlenin kültürel alandaki ulaşımı da içinden çıkılmaz hale getireceğini vurgulayan Soylu, tarihi bölgedeki mahalle dokusu ve tarihi silüetin bozulacağına dikkat çekti.

Karar, UNESCO kriterlerine aykırı

İBB Meclis üyesi Esin Hacıalioğlu ise konu hakkında özetle şunları söyledi: “Bu karar İBB'nin yaptırdığı tarihi yarımada yönetim planına bile aykırı. Çünkü kabul edilen karar tarihi yarımadada turizm fonksiyonuna yönelik yapılaşmanın önünü açacak. Ancak bu karar alınırken ihtiyaç var mı bakılmamış. Sektör temsilcileri bile suriçinde yatak kapasitesinin yeterli olduğunu söylerken böyle parçalı bir planlama anlayışı çok sakıncalı. Aldığın bu karar diğer yerleri, tarihi eserleri nasıl etkiler diye düşünmen lazım. Karar UNESCO kriterlerine de aykırı. Bu bölgede çok sayıda vatandaş oturuyor ve buraya aitler. Bir yeri koruyorsanız içinde yaşayan mahallelisiyle esnafıyla korumalısınız. Bu karar hakkında koruma kurulları ve meslek odaları tekrar inceleme yaparak gerekirse konuyu yargıya taşıyacaktır.”

MAHKEME YÜRÜTMEYİ DURDURMUŞTU

İstanbul 2. İdare Mahkemesi geçtiğimiz yıl temmuz ayında tarihi yarımadanın 1/1000'lik koruma imar planının iptali talebiyle açılan davada, 61 konu başlığından 37'sine yürütmeyi durdurma kararı vermişti. 7 konuda ise kısmen durdurma kararı çıkmıştı. Mahkeme, UNESCO'nun dünya mirası listesinde yer alan ve Yedikule'den Ayvansaray'a kadar uzanan kara surları koruma bandında yapılacak işlemlerin yürütmesini durdurmuştu.

Cafer CAN/Zaman