Türk çelik sektöründe ihracat ivmelendi!
Hızlı aksiyon alma kabiliyetiyle Türk çelik sektörü, Çin’in çekilmesiyle meydana gelen ihracat fırsatını en iyi şekilde değerlendirebildi ve Uzak Doğu ve Güneydoğu Asya pazarlarını tekrar kazandı.
Dünya Gazetesi köşe yazarı Dr. S. Armağan Vurdu bugünkü köşesinde Türk çelik sektörünü kaleme aldı. İşte Dr. S. Armağan Vurdu'nun 'Türkiye çelik sektörünün yükselişi' başlıklı yazısı...
Otomotivden makinaya, beyaz eşyadan savunma sanayisine, gemi inşadan enerji ve elektronik sektörüne kadar neredeyse tüm sektörlerde ve her alanda önemli bir girdi olan çelik, büyümenin önemli bir unsuru ve gelişmişlik düzeyinin önemli bir göstergesi. Bir ülkede kişi başı tüketilen çelik miktarı, ülkeye gerçekleştirilen yatırımlarla ve nüfus değişimleriyle de ilgili. Dünya Çelik Birliği rakamlarına göre, 2018 yılı istatistiklerine göre gelişmiş ülkeler arasında olan ABD 388 kilogram, Almanya 342 kilogram, İtalya 332 kilogram, Fransa 292 kilogram, İngiltere 250 kilogram senelik kişi başına çelik tüketimi ile kişi başı 325 kilogram seviyesinde bulunan Türkiye’ye yakın seviyelerde yer alıyor. Diğer yandan özellikle üretim hatlarının kaydırıldığı Polonya, Estonya, Litvanya, Çin, Tayvan, Vietnam gibi ülkelerin kişi başı tüketimleri de alınan yatırım ve yükselen kapasite ile artıyor. Örneğin 2009'da kişi başı tüketimi 150 kilogram olan Tayvan, 2018'de kişi başı tüm AB ülkelerinden fazla olan 613 kilogram tüketim rakamına ulaştı.
Çeliğin, enerji verimliliği ve döngüsel ekonomi kapsamında dikkat çeken özellikleri bulunuyor. Sürekli bir şekilde geri dönüştürülebilen bir malzeme olan çeliğin yapılarda ve sanayide kullanılması bu manada enerji tasarrufna imkan sunuyor. Türkiye’nin 2020'de 35,8 milyon ton olan ham çelik üretiminin yüzde 69,2’si elektrik ark ocaklı tesisler; yüzde 30,8’i ise entegre tesisler tarafından yapıldı. 2021'in ilk 7 ayında Türkiye ham çelik üretimi önceki senenin aynı dönemine kıyasla yüzde 17,7 artarak 22,9 milyon tona ulaştı. Üretim kapasitesi değerlendirildiğinde, 2019'da yeniden faaliyete başlayan ve yatırım yapan firmalar ile beraber Türk çelik sektörünün sıvı çelik üretim kapasitesi 2020'de 55 milyon tona civarına geldi. Kısa vadede kapasite yatırımı yapacağını duyuran firmalar da bulunuyor. Dolayısıyla Türkiye'nin sıvı çelik üretim kapasitesinin önümüzdeki senelerde bir miktar daha yükseleceği söylenebilir.
Türkiye’nin çelik ihracatı 2020'de 12,6 milyar dolar değerde ve 20,3 milyon ton ağırlıkta oldu ve 2021'de de dikkat çekici bir artış yaşanıyor. 2021’in ilk 8 ayında yapılan ihracat değer olarak 13,2 milyar dolara ve miktar olarak 15,3 milyon tona ulaştı.
Geçen günlerde duyurulan ağustos ayı ihracat rakamlarında Türk çelik sektörü, Türkiye’nin aylık bazda en çok ihracat artışı kaydeden sanayisi olarak belirlendi. Sektör, miktarda yüzde 62’lik yükselişle 2,3 milyon tonluk ihracata imza atarken, değerde yüzde 166’lık artış ile 2,3 milyar dolarlık ihracat performansı gösterildi. Böylelikle Türkiye ihracat sıralamasında yüzde 12,1’lik pay ile ikinci sıraya yerleşti.
Türk çelik sektörünün önemli pazarlardaki korumacılık tedbirleri ve salgının etkisine rağmen yukarı yönlü ivmelenmesinin ardındaki en büyük başarı etkeninin uzun senelere dayanan ihracat deneyimi olduğu belirtilebilir. Sektör bu dönemde eski pazarlarına yönelirken bir yandan da yeni pazarlar yaratma çabasında başarılı bir performans gösteriyor.
Dünya çelik üretiminin büyük bir kısmına hakim olan Çin, iç talep ile büyümeye yönelerek, global çelik sektöründeki dengelerin değişmesine sebep oldu. ABD ile ilişkilerde bozulmayların yaşanması ve salgının da etkisiyle dış ortamın Çin için daha az öngörülebilen duruma gelmesi üzerine 2020 Mayıs'ta tanıtılan Çin’in ikili dolaşım (dual-circulation) stratejisi büyük ölçüde yerel pazara ya da bir diğer deyişle iç dolaşımı odağına aldı.
Hızlı aksiyon alma kabiliyetiyle Türk çelik sektörü, Çin’in çekilmesiyle meydana gelen ihracat fırsatını en iyi şekilde değerlendirebildi ve Uzak Doğu ve Güneydoğu Asya pazarlarını tekrar kazandı. Bununla beraber Afrika ve Güney Amerika’ya olan ihracatını da yükseltti. Böylelikle korumacılık tedbirleri sebebiyle Avrupa ve Amerika’da yaşadığı kayıpların telafisini bu pazarlardaki ihracat artışıyla gidermek için çabaladı. Çelik sektörünün, ihracat rakamlarında kaydettiği bu ivme ile normalleşme olasılıkları da göz önünde bulundurulursa 2021 yıl sonunu 23 milyon ton ve 20 milyar dolar ihracat rakamı seviyelerinde tamamlayacağı öngörülüyor.
