Üvey kardeşi olanlar dikkat! Miras nasıl paylaşılır?

Posta yazarı Tamer Heper 'Babam 69 yaşında ikinci evliliğini yapmış. Ben ikinci evliliğinden doğan çocuğuyum ama birinci evliliğinden de çocukları var. Annemle birlikte çok uğraşarak babam adına taksitleri ödediğimiz, babamın üzerine kayıtlı bir ev var. Babamın vefatında bu işlerde katkısı olmayan kardeşlerimin pay almaması için ne yapabiliriz?' sorusunu yanıtladı.

Babam 69 yaşında ikinci evliliğini yapmış. Ben ikinci evliliğinden doğan çocuğuyum ama birinci evliliğinden de çocukları var. Annemle birlikte çok uğraşarak babam adına taksitleri ödediğimiz, babamın üzerine kayıtlı bir ev var. Babamın vefatında bu işlerde katkısı olmayan kardeşlerimin pay almaması için ne yapabiliriz? l E.E.

***

Köşemi takip eden okuyucularım artık ezberlemiştir; babanın vefatı halinde eş hayata ise o da çocuklar ile birlikte mirasçıdır. Eşin ve çocukların da mirasta dokunulamaz payları vardır. Bunlara 'saklı pay' (mahfuz hisse) diyoruz. Eşin saklı payı miras payının tamamı, evlatların saklı payı ise miras paylarının yarısıdır.

Baba vefat etmeden önce bir bağış yaptıysa veya vasiyetname hazırladıysa, bu bağış veya vasiyetname, eşin miras payı ve çocuklarının miras payının yarısı ayrıldıktan sonra, kalanı üzerinden yerine getirilir. Okuyucumun anlattığı olayda, dairenin alımına katkısı olmayan kardeşlerin saklı payı vardır.

Evlat olarak almaları gereken miras yapının yarısına dokunmamak kaydıyla, geri kalanı okuyucuma vasiyet edilebilir veya bağışlanabilir. Ancak, babanın bu yeri satılığa çıkarmasında bir engel yoktur. Satış halinde terekeden daire çıkıp yerine para gireceğinden, evlatlar daire üzerinde hak iddia edemezler (satış işleminin iptalini gerektirecek hususların ispatı halinde sonuç değişebilir).

***

Okuyucumun durumunda olan biri, kardeşlerine karşı sorusunda bahsettiği hususu ileri sürerek onları bertaraf edemez. Olabilecek şey; kendisinin bu yeri satın alması veya intifa hakkını baba üzerinde bırakıp kuru mülkiyetini satın almasıdır.

Bunun için de gerçek bir satış işlemi yapılması tavsiye olunur. Kuru mülkiyetin satın alınması da söz konusu olabilir. Bu halde baba vefat edene kadar evi dilediği şekilde kullanır veya kullandırır. Vefatından sonra intifa hakkı son bulur, okuyucum tam malik olur.

Ancak burada da satın almanın belgelenebilir şekilde yapılmış olması, örneğin satış bedelinin baba hesabına bankaya yatırılmış olması, tapuda da satış işleminin bulunması gerekir. Kuru mülkiyetin alımında masraflar üçte bire kadar inebilir. Aksi durumlarda kendi lehine bir bağış veya vasiyet yapılsa dahi, açıkladığım oranlarda kardeşler eve ortak olacaktır.