2000 yılında İstanbul'a yüzer otoyol!

İstanbul'a 'yüzer otoyol'

Anadolu ve Avrupa Yakası denize yapılacak otoyolla bir kez daha bağlanıyor. Ahmet Vefik Alp'in projesine hükümet sıcak baktı. Alp kredi için bugün ABD'de masaya oturuyor

    Marmara Denizi üstünden Avcılar - Tuzla'yı bağlayacak yüzer otoyol (yaklaşık 33 kilometre) için düğmeye basıldı. İTÜ'nün olur raporu üzerine Bayındırlık Bakanı Koray Aydın ve Başbakanlık Başdanışmanı Ahmet Vefik Alp, yapıma talip olan altı ABD'li, bir Japon firmanın yetkilileriyle Washington'da masaya oturacak. 

    Nisanda da maket üzerinde test çalışmaları başlayacak otoyol için proje sahibi Alp "Koray Bey çok sıcak bakıyor, yapılma oranı yüzde 100" dedi. Maliyetin köprülere oranla yüzde 300 daha düşük olduğunu savunan Alp, Adalar'ın da olası bir depremde tahliye amacıyla yola bağlanabileceğini söyledi.

    Mimar - kentbilimci Alp, 'Transmarmara Yüzer Viyadük' projesini İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adaylığı döneminde ortaya attı. Amacını da 'kente göçü yavaşlatmak ve durdurmak, ters göç ivmesi oluşturmak, transit ve çevresel hafif - ağır araç geçişini kent dışına taşımak' olarak açıkladı. O günlerde yapılabilirliği çok tartışıldı. Sonunda İTÜ Gemi İnşaatı ve Deniz Bilimleri Fakültesi'nden Prof. Dr. Yücel Odabaşı başkanlığında Doç. Dr. Muhittin Söylemez, Doç. Dr. Kadir Sarıöz'den oluşan kurul, projeyi onayladı.

Alp: İki gidiş iki geliş

    Projeye göre; Adalar'ın arkasından geçecek olan yol iki gidiş - iki geliş dört şeritten oluşacak. Ayrıca gemilerin altından geçebileceği yükseklikte (60 metre) iki asma köprü bulunacak. Projeyle ilgili sorulara Alp'in verdiği yanıtlar şöyle:

    Soru: Yolun uzunluğu ne kadar?

    Alp: 20 deniz mili. Yaklaşık 33 kilometre. Avcılar'dan başlıyor Büyük, Heybeli, Kınalı, Burgaz adalarının arkasından geçip Tuzla'dan çıkıyor, ancak deprem sonrası bazı telefonlar aldık, 'Hocam yol Adalar'dan da geçsin' istiyorlar. Değerlendiriyoruz. Belki olası felaketlerde acil kullanım amaçlı bağlantılar olabilir. Acil boşaltma, ambulans, itfaiye ulaşımı için.

Adalar'a referandum

    Soru: Yani Adalar'dan yol geçecek?

    Alp: Verilmiş karar yok. Referandumla tespit edeceğiz. Belki birine uğrar ötekilerini teğet geçer belki de hiç uğramaz.

    Soru: Yolla ilgili karar ABD dönüşünde mi netleşecek?

    Alp: Valla biz yüzer geçişi yapmaya kararlıyız. İstanbul'un boğazını kamyonlardan, TIR'lardan kurtarmak istiyoruz.

    Soru: Maliyeti ne kadar?

    Alp: Tam söylemek zor, ama köprülere göre yüzde 300 daha ucuz olduğunu söyleyebilirim. Daha o noktaya getirmedik. Belki birkaç ay sonra net rakam çıkar. Birkaç milyar dolar olacaktır, ama süratle kendini amorti edeceğini de biliyoruz.

    Soru: Kamulaştırma olmadığı için mi?

    Alp: O ayrı. Söylediğim inşaat maliyetleri, çünkü temel yok. Vapur gibi yüzüyor. Petrol platformları da öyle. Onlar da yüzer, borular deniz dibine iner.

    Soru: Bayındırlık Bakanı nasıl bakıyor?

    Alp: Koray Bey bu projeyi yapalım diyor. Çok heyecanlı. Çünkü biz inanıyoruz ki; tüpgeçit şehiriçi için yüzer yolla da çevresel trafiği halledersek boğaz köprüleri oh diyecek. Böylece üçüncü köprü olayı da biter. Yüz sene o lafı gündemden kaldırırız. Tüpgeçit sadece raylı olursa ve de biz bu projeyi başaramazsak, bir veya iki köprü daha gelir.

Havuzda test edilecek

    Soru: Projenin gerçekleşme oranı nedir?

    Alp: Yüzde 100'e yakın. 15 gün önce bunu söyleyemiyordum. Teknik Üniversite raporu çıktıktan sonra beni çok heyecanlandırdı. Koray Bey ile ABD'den döndükten sonra test çalışmaları başlayacak. Üniversitede maketi yapılacak havuzda yapay dalga, fırtınaya karşı test edilecek. 

    Dört aylık bir süreç olacak. Projeyi ortaya attığımızda insanların aklında 'Hocanın dedikleri olur mu' diye soru işareti vardı. Olabildiğini göstereceğiz. Yapıma talip olan altısı ABD'li, biri Japon firmanın temsilcileri Washington'a geliyorlar. Onlarla görüşeceğiz.

    Soru: Paralı olacak herhalde?

    Alp: Bedava nereden geçiyorsun. TIR'lara 100 dolar deseniz, geçecektir. Köprüden geçerken bütün gün bekleme yapıyor, kaybettiği zamanı düşünün.

    Soru: Dünya örneklerinde bu projeden uzunu var mı?

    Alp: En az onun kadar olanı var.

Tüpgeçite şerh

    Alp, Japonya'dan ucuz kredi sağlanan ve ihale aşamasındaki tüpgeçidin yalnızca raylı düşünülmesine karşı. Ayrıca, mevcut banliyö hattının kullanılmasının da sakıncalı olduğu iddiasında. Bu konudaki görüşlerini içeren ön raporunu Başbakan Bülent Ecevit ile başbakan yardımcılarına da ileten Alp, "Karayolu destekli tüpgeçit daha yararlı. Üstelik mevcut banliyö hattı, İstanbul'un gelir düzeyi en yüksek semtlerinden geçiyor. Üstelik mevcut hattı genişletmek olanaksız. Yeni hat şart. O da E - 5 üzerinde olmalı" görüşünde.

DÜNYA ÖRNEKLERİ

    İTÜ raporunda özellikle İskandinav ülkelerinde, ABD ve Japonya'da derin sularda yüzer dubalı sistemle yapılan şu örnekler sıralanıyor:

    Causeway Bridge: ABD'de. New Orleans ile Jefferson Parish arasında. Pontcestrain Gölü üzerinde. 24 mil uzunlukta, günlük araç trafiği 30 bin.

    Chesapeake Bay Bridge: 28 kilometre uzunlukta. İki seri köprü, iki tünelden oluşuyor.

    Richmond Bridge: 4.5 mil uzunlukta. Günlük ortalama araç trafiği 60 bin.

    Confederation Bridge: Kanada'da Prince Edward Adası'nı ana karaya bağlıyor. Toplam uzunluk 12.9 kilometre.

    Akashi Kaikyo Bridge: Japonya'da. Asma köprülü uzunluğu 3910 metre. Su derinliği 110 metre.

    Oresund Bridge: 16 kilometre. Danimarka'yla İsveç'i birbirine bağlıyor.

    Murrow Memorial yüzer köprüsü: ABD'de. 2 bin 18 metre uzunlukta. Günlük araç trafiği 11 bin 600.

    Evergreen Point yüzer köprüsü: 2 bin 310 metre. Günlük ortalama araç trafiği 100 bin.

    Lacey V. Murrow yüzer köprüsü: 2 bin 13 metre uzunlukta.

    Hood Kanalı yüzer köprüsü: 1988 metre uzunlukta. Günlük ortalama araç trafiği 15 bin civarında.

Milliyet 15 Mart 2000

Abdullah Kutalmış MIZRAK/Emlakkulisi.com