05 / 11 / 2024

Ahmet Vefik Alp: İstanbul'un trafik sorununu çözerim!

 Ahmet Vefik Alp: İstanbul'un trafik sorununu çözerim!

İstanbul ulaşımının her geçen gün daha vahim bir tablo çizmesinin bir nedeni de ana ulaşım akslarının doğu-batı yönünde doğrusal olması, Şehri çemberleyen dairesel raylı ve lastik tekerlekli sistemlerin kurulamamış olmasıdır




 Boğaziçi’nin güneyinde raylı ve lastik tekerlekli araçlar için inşa edilmekte olan Tüplere Boğaziçi Köprüsü’nün altında yapılacak çok amaçlı bir Yüzertüp eklenirse hem Köprüler bakım, tamir, deprem, kaza, savaş koşulları için yedeklenmiş hem de Istanbul’a raylı ve lastik tekerlekli araçlar için Çemberyol ve Çemberray Sistemi kurulmuş olur.

Rutin çözümler yapıladursun. Raylı sistem, toplu taşım, deniz ulaşımı ihya edilsin.  Ancak Istanbul un birikimini alacak, akıcılığı sağlayacak 3 Temel Proje’nin kaçınılmaz olduğu bilinsin:


'Çemberyol’ + ‘Çemberray’ + TransMar’ Çemberleri 

Istanbul Trafiğini Çözer…‘


1. Metro için Kenti kuşaklayan bir çember oluşturalım, 'Çemberray'

2. Araçların da Istanbul’u kesintisiz kuşaklamasını sağlayalım, 'Çemberyol'

3. Kent merkezine girmesi gerekmeyen trafiği dış çembere alalım. 'TransMar'


Proje 1: 'Çemberray' 

(SÇeşme-Üsküdar-Sirkeci-Yenikapı-Kazlıçeşme-Topkapı-Haliç-Zincirlikuyu-Yüzertüp-SÇeşme)


Projemin iki kenarı inşa halinde. Levent-Taksim-Yenikapı Metro ile, SÇeşme-Üsküdar-Sirkeci-Yenikapı Tüpgeçiş /  Marmaray  ile bağlanıyor. Proje raylı ulaşımda üçgenin eksik, ancak en önemli kenarını tamamlıyor. Bugün en yoğun seyahat Kadıköy-Levent aksında Sögütlüçeşme ile Levent’i Boğazın altından ‘Sualtı Yüzertüp ’le bağlayalım. Böylece SÇeşme-Yenikapı-Levent metro üçgeni kapansın. Metro kesintisiz çember sefer yapsın, Şehri sürekli dönsün, akıcılık sağlansın. ‘Yüzertüp’ den araçlarda geçiyor, Boğaziçi Köprüsü rahatlıyor ve yedekleniyor.


Proje 2 : ‘Çemberyol’

(SÇeşme-Harem-Kumkapı-Kazlıçeşme-Topkapı-Haliç-Zincirlikuyu-Yüzertüp-SÇeşme)


Birçok çağdaş şehirde olan bizde yok. Araçlar Kenti dönemiyor. Yollar Gebze den gelip Trakya ya gidiyor. Inşa halindeki Tüpgeçiş Istanbul adayı olarak gündeme taşıdığım bir projeydi Proje çok amaçlı bir tüptü, araçlar ve raylı sistemi taşıyordu, ancak araç geçişi kaldırıldı. O halde Lastikli Araçlar için 2. Tüpgeçiş i bitirelim. Harem de denize dayanan E-5 suya batsın Kumkapı’dan çıksın. Kent SÇeşme-Harem-Tüpgeçiş-Ahırkapı-Sahilyolu-Kumkapı-Kazlıçeşme-Topkapı-Haliç-Zincirlikuyu-Yüzertüp-SÇeşme Çemberyol u ile çevrilsin. Araçlar Istanbul u iki yönde kesintisiz dönsün. Çemberyol Istanbul’u kuşak gibi sarsın, akıcılık sağlansın...


Proje 3 : ‘TransMar’

(TEM – SGökçen H Limanı - D100 - Pendik - Atatürk H Limanı - D100 - TEM) 

‘Oto-ray Bypass Yüzer Viadük’ 


Bugün transit trafik şehrin göbeğine giriyor. Kuzeyde yapılacak 3.Köprü %5-6 mertebesindeki transit ulaşımı alabiliyor. Kentiçi ulaşıma katkısı yok denecek kadar az. Yalnız Anadolu dan gelip Trakya ya geçen ağır vasıtalar değil, Pendik-Avcılar gibi şehrin iki ucu arasında seyahat edenler var. Pendik-Yeşilköy Otoray Transit Yüzergeçiş Projesini hazırlamıştım. Günde yaklaşık 200.000 araç Marmara üzerinden ‘bypass’ yapıyor: Atatürk Havalimanı ve SG Havalimanı nıu birbirine direkt bağlıyor. Kurtarma-Servis istasyonu için yalnız Kınalıada’nın arkasına uğruyor. Olimpiyatköyü de kurtaracak bir proje. Ayrıca, 300km/h Raylı Mekik ile iki havalimanı arası 15 dakika oluyor. Denizin 25 metre üstüden gidiyor, Boğaz açığında 60 metreye yükseliyor. ITU Deniz Bilimleri Fakültesinden Prof Odabaşı başkanlığında 12 hocadan oluşan bilim ekibi 1.5 yıl çalıştı. Dünya Boğaz Geçişleri Örgütü 2001 yılında Başyapıt seçti, bilim kitaplarına girdi, yabancı basında yer aldı. 



‘Çemberyol + Çemberray + TransMar’


Bu 3 Büyük Proje Istanbul ulaşımını çözer, birikimi alır, akıcılık sağlanır.

Kuzeyden 3. Köprü transit trafiği rahatlatır.

Boğaziçi Köprüleri’nin büyük bakımları Istanbullulara işkence etmeden atlatılır.

Cepten para istemez, Istanbul un dinamikleri bu doğru projeleri yapar geçer: 


Aksi takdirde Istanbullular yollarda sürünmeye devam eder….

Amerikan Mimarlar Enstitüsü Üyesi

Britanya Kraliyet Mimarlar Enstitüsü Üyesi

Uluslararası Mimarlık Akademisi Üyesi ve Bölge Başkanı


TMMOB, AIA, RIBA, IAA

Y Müh Mimar    Kentbilimci

Prof. Dr.  Ahmet  Vefik  Alp


Geri Dön