Ayasofya Medresesi yıktırıldı! İşte o belediye başkanının adı ve yıkımın nedeni
Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğü'nce yeniden inşa edilen ve Ayasofya Yerleşkesi olarak açılan Ayasofya Fatih Medresesi, tarihte üç defa inşa edilip iki defa yıktırıldı. İşte o olayların perde arkası...
OSMANLI KÜLLİYESİ OLDU
İstanbul 569 yıl önce fethedildikten sonra Ayasofya camiye çevrilince içine mihrap, minber, müezzin mahfili, vaiz kürsüsü gibi yapılar inşa edildi. Mozaikler kapatıldıktan sonra cami, çini ve kuşak yazılarla süslendi. Bir minare eklendi. Daha sonraki dönemlerde yapılanlarla Ayasofya dört minareli bir cami oldu. Ayasofya, zamanla çevresine yapılan eserlerle kilise vasfını kaybedip bir Osmanlı külliyesi oldu.
Osmanlı döneminde Ayasofya'da bir sıbyan mektebi, bir muvakkithane, bir kütüphane, iki sebil, bir üç yüzlü çeşme, devasa orta şadırvanı ve küçük duvar şadırvanı, bir büyük imaret, bir medrese, iki güneş saati inşa edildi. Ayasofya'ya Osmanlı döneminde ilave edilen yapılar ve külliyedeki tamiratlar, Hasan Fırat Diker'in Fatih Sultan Mehmed Vakıf Üniversitesi yayınlarından çıkan belgelere dayalı önemli eseri "Ayasofya ve Onarımları" isimli eserinde ve Semavi Eyice'nin araştırmalarında anlatılmaktadır.
SERVER PAŞA YIKTIRDI
19. yüzyıl sonlarında 198 öğrenciyle İstanbul'un en kalabalık medresesiydi. Sultan Abdülaziz döneminde Ayasofya Camii'nin etrafının düzenlenip genişletilmesi faaliyetleri sırasında İstanbul Şehremini (Belediye Başkanı) Server Paşa, 1870'te medreseyi yıktırdı. 1873 yılında Şeyhülislam Turşucuzâde Hacı Ahmed Muhtar Efendi'nin talebi üzerine medresenin tekrar inşası için keşif yapıldı. 1874'te veya daha sonraki bir tarihte yeniden inşa edildi.