Borsa mı, arsa mı? Yatırımcılar en çok neyi tercih ediyor!

Büyük kentlerdeki düşük gelirli hanelerde kira ve barınma krizini yol açan gayrimenkuldeki rekor fiyat artışlarını ela alan Barış Esen konut fiyat artışları son 1.5 yıldır hem enflasyonu yükselttiğini hem de enflasyonun iki katı düzeyinde seyrettiğinde dikkat çekerek,  konut getirisinin yüzde 2.039 ile finansal araçlar içinde en yüksek ikinci getiriye sahip olduğunu ortaya koydu.

Öte yandan  BİST-100 Endeksi’nin artışı ise yüzde 794 ile enflasyonun üzerinde ama altın, gayrimenkul ve döviz kurlarının altında kaldı. Sonuç olarak arsadan para kazanma durumu Türkiye’de fazlasıyla gerçekleşmiş durumda. 

ARSA MI, KONUT MU?

Tabu ve Kadastro’nun verileri incelendiğinde arsa, arazı, ticari gayrimenkul olmak üzere konut dışı emlak piyasası konut tarafından daha canlı ve bu durum artarak devam ediyor. 

Konut dışı gayrimenkul alım satımı 2021'den ilk kez konut alım satımını geçti ve payını yüzde 50.6’ya çıkardı.

2022 yılında bu oran yüzde 54.1 seviyesine çıkarken konut alım satımlarının payı yüzde 45.9’a indi. Bu pay azalmasında konut satışlarında Haziran 2022’den sonra satışlardaki gerileme etkili oldu. Toplam satışların arasında konutun payı yüzde 42.4, konut dışının payı yüzde 57.6’ya yükseldi.

BORSA MI, ARSA MI?

Arsa ile borsa yanyana sayılıyor. Orta ve uzun vadeli yaklaşılması kaydıyla benzer içerikte yatırımlar olarak değerlendiriliyor.

Ancak borsanın performansı henüz gayrimenkulün çok uzağında yer alıyor. Geçen yıl değer artış olarak hem konutta hem borsada Türkiye dünya birincisi oldu. Ancak geçen yıl borsa için tek yüksek kazançlı yıl olarak kayıtlara geçti.

2010’dan bu yana yapılan hesaplamaya göre kira artışı dahil konutun getirisi ile borsanın değer artışı arasında üç katlık fark bulunuyor. Borsa yüzde 794, konut yüzde konut yüzde 2.039 getiri sağladı.

Öte yandan gayrimenkul ile hisse senedi yatırımı benzerlik gösterse bile Türkiye’de bir piyasaya güven yüksekken, diğerine düşük kalıyor. 

Bunda hisse senedi piyasasının gayrimenkule göre çok daha yeni ve küçük kalması, yapısının henüz oturmaması, yatırımcı kültürünün, çok kısa vadeye sıkışmasıyla piyasa oynaklığının yükselmesi, kar payı dağıtımının önemsizleştirilmesi gibi yanlış yollara sapılması ve bütün bunların etkisinde piyasaya duyulan güvenin azalması etkili olduğu tespit edildi.