Ekonomi

Bu mesleklerden birini yapıyorsanız 5 yıl erken emekli olabilirsiniz!

Emekli olmak isteyen vatandaşlar güncel emeklilik şartlarını yoğun bir şekilde araştırıyorlar. Emekli olmak için sigorta başlangıç tarihi, ödenen pirimler ve yaş detayı büyük önem taşıyor. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından belirlenen şartları taşıyanlar emeklilik hakkı kazanıyorlar. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından belirlenen şartları yerine getirenler emekli olabiliyorlar

Emeklilik hayali kuran vatandaşlar, erken emekli olabilmek için şartları araştırıyorlar. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından belirlenen şartları yerine getirenler emekli olabiliyorlar. Bazı durumlarda ve bazı kurumlarda çalışanlar için erken emeklilik söz konusu olabiliyor. 

Fiili hizmet artışları olarak adlandırılan amortisman oranları ile diğer mesleklere oranla daha çok aşınmaya maruz kalan ve daha fazla yıpranmaya maruz kalan işlerde erken emeklilik gündeme geliyor. 

Türk Silahlı Kuvvetleri'nde (TSK), görevli olan personeller her yıl hizmet süresine ek olarak 90 gün yıpranma hakkını elde ediyorlar. Ayrıca 20 yıl çalışanlar 25 yıllık emekli ikramiyesi almaya hak kazanıyorlar. 

Fiili Hizmet Süresi Zammı Nedir?

Fiili hizmet süresi zammı, ağır ve yıpratıcı işlerde çalışan sigortalılara yönelik bir düzenleme olarak karşımıza çıkıyor. 

506 sayılı Kanunun ek 5 inci maddesinde belirtilen itibari hizmet süresi ile 5434 sayılı Kanunun 32 nci maddesinde belirtilen fiili hizmet süresi zammı bazı ağır ve yıpratıcı işler için, farklı esas ve sürelerde veriliyorken, 5510 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesi ile yeniden düzenlenmiş, sosyal güvenlik kurumlarına göre farklılıklar kaldırılarak norm birliği sağlanmıştır.

Fiili hizmet süresi zammı uygulamasından, bazı işyerleri ve işlerde hizmet akdi ile çalışan sigortalılar ile kamu görevlileri yararlanabiliyor. Bu işyerleri ve işler şunlardır;

Kurşun ve arsenik işleri
1) Kurşun üretilen galenit, serüzit, anglezit gibi cevherlerin çıkarılmasına ilişkin maden ocağı işlerinde çalışanlar.

2) Kurşunlu madenlerden yahut içinde kurşun bulunan kül, maden köpüğü,
kurşun fırın kurumu, üstübeç artığı ve benzeri maddelerden kurşun üretimi için yapılan izabe işlerinde çalışanlar.

3) Antimuan, kalay, bronz ve benzeri maddelerle yapılan kurşun alaşımı
işlerinde çalışanlar.

4) Kurşun izabe fırınlarının teksif odalarında biriken kuru tozları kaldırma işlerinde çalışanlar.

Cam fabrika ve atölyeleri
1) Cam yapımında kullanılan ilkel maddeleri toz haline getirme, eleme,
karıştırma ve kurutma işlerinde (bu işleri yapmak üzere tam kapalı odalar içinde otomatik makineli tesisat veya çalışma ortamındaki tozları sağlık için tehlike oluşturmayacak düzeye indiren havalandırma tesisatı bulunmadığı takdirde) çalışanlar.

2) Eritme işlerinde (otomatik besleme fırınlarıyla çalışılmadığı takdirde) çalışanlar.

3) Ateşçilik işlerinde çalışanlar.

4) Üfleme işlerinde (tamamen otomatik makinelerle yapılmadığı takdirde)
çalışanlar.

5) Basınçla yapılan cam işlerinde (cam tazyiki işleri) çalışanlar.

6) Ayna camı sanatında potalı cam dökümü işlerinde (potalar kalıp masasına mekanik araçlarla taşınmadığı takdirde) çalışanlar.

7) Camı fırın başından alma işlerinde çalışanlar.

8) Yayma fırınlarında düzeltme işlerinde çalışanlar.

9) Traş işlerinde çalışanlar.

10) Asitle hak ve cilâlama işlerinde çalışanlar.

11) Basınçlı havayla kum püskürten cihazlarla yapılan işlerde (çalışma ortamındaki tozları sağlık için tehlike oluşturmayacak düzeye indiren

Cıva üretimi işleri sanayii
1) Cıva izabe fırınlarında görülen işlerde çalışanlar.

2) Elementer cıva bulunan ocaklarda görülen işlerde çalışanlar.

Çimento fabrikaları
1) İlkel maddeleri kırma, ufalama, ezme, eleme ve karıştırma işlerinde
çalışanlar.

2) Otomatik fırınlarda pişirme işlerinde çalışanlar.

3) Klinkeri öğütme, eleme, torba ve fıçılara koyma işlerinde (otomatik olarak tozun etrafa yayılmasını önleyici bir düzenleme yapılmadığı takdirde) çalışanlar.

Kok fabrikalarıyla termik santraller
1) Ateşçilik, ocak temizliği, jeneratör, doldurma, boşaltma ve temizleme
işlerinde çalışanlar.

2) Kimyasal arıtma işlerinde çalışanlar.

3) Gazın geçtiği cihaz ve boruların onarılması ve temizlenmesi işlerinde

4) Kok fabrikalarında kömür ve ocak işlerinde çalışanlar.

5) Elektrik enerji üretim santrallerinin kazan dairesindeki ateşçilik, kül ve kömürlerin taşınması işlerinde çalışanlar.

6) Termik santrallerle her çeşit buhar kazanlarının kazan dairesindeki ateşçilik, kül ve kömürlerin taşınması işlerinde çalışanlar.

Alüminyum fabrikaları

1) Alüminyum oksit üretimi işlerinde çalışanlar.

2) Alüminyum bronzu hazırlama işlerinde çalışanlar.

3) Alüminyum madeni üretimi işlerinde çalışanlar.

Demir ve çelik fabrikaları
1) Demir izabe fabrikalarında cevherin demire çevrilmesi işleriyle boru fabrikalarının fırın ve döküm dairelerinde yapılan işlerinde çalışanlar.

2) Çelikhanelerin çelik yapılan fırınlarıyla bunların teferruat ve eklentilerinden olan ikinci derecedeki fırınlarda ve konvertörlerde yapılan işlerinde çalışanlar.

3) Sıvı haldeki demir ve çeliğin tesisat ve teçhizatla veya mekanik olarak taşınmasına ilişkin işlerde çalışanlar.

4) Sıcak veya sıvı haldeki cürufun taşınması ve işlenmesi işlerinde çalışanlar.

5) Haddehanelerde (soğuk demirle çalışılan haddehaneler hariç), fırınlarda, hadde serilerinde, haddehaneyi kızgın veya sıvı çelik yahut demirle besleyen tesisat ve araçlarla görülen işlerle kızgın halde olan yarı mamul parçaların kesilmesi ve hazırlanması işlerinde çalışanlar.

Döküm fabrikaları

1) Döküm kalıp ve maçalarının yapılması ve döküme hazır duruma getirilmesi işlerinde çalışanlar.

2) Döküm şarjının hazırlanması ve her çeşit maden eritme (izabe) fırınlarının döküme hazır duruma getirilmesi işlerinde çalışanlar.

3) Maden eritme ve dökme işlerinde çalışanlar.
 

Asit üretimi yapan fabrika ve atölyeler
1) Asit için hammaddelerin hazırlanması işlerinde çalışanlar.

2) Asidin yapılma safhalarındaki işlerinde çalışanlar.

3) Baca gazlarından asit elde edilmesi işlerinde çalışanlar.

Yeraltı işleri
Maden ocakları (elementer cıva bulunduğu saptanan cıva maden ocakları hariç), kanalizasyon ve tünel yapımı gibi yer altında yapılan işlerde çalışanlar.

Radyoaktif ve radyoiyonizan maddelerle yapılan işler
Doğal ve yapay radyoaktif, radyoiyonizan maddeler veya bütün diğer korpüsküler emanasyon kaynakları ile yapılan işlerde çalışanlar.

Su altında veya su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işler
1) Su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işlerden 20-35 metreye kadar derinlik veya 2-3,5 kg/cm2 basınçta yapılan işlerde çalışanlar.

2) Su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işlerden 35-40 (40 hariç) m. derinlik veya 3,5-4 (3,5 hariç) kg/cm2 basınçta yapılan işlerde çalışanlar.

3) Dalgıçlık işinde çalışanlar.

Türk Silâhlı Kuvvetlerinde
Subay, yedek subay, astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaşlar.

Emniyet ve polis mesleğinde, Milli İstihbarat Teşkilatında
Asaleti onaylanmış olmak şartıyla adaylıkta geçirilen süreler dahil polis, komiser yardımcısı, komiser, baş komiser, emniyet amiri, emniyet müdürleri ile bu ve daha yukarı maaş ve derecelerdeki emniyet mensupları, Milli İstihbarat Teşkilâtı mensupları.

İtfaiye veya yangın söndürme işleri
Yangın söndürme işlerinde çalışanlar.

Basın ve gazetecilik mesleğinde
Basın Kartı Yönetmeliğine göre basın kartı sahibi olmak suretiyle fiilen çalışanlar.

Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu basın kartı sahibi olmak suretiyle;
Basın Kartı Yönetmeliğine göre Türkiye Radyo-Televizyon Kurumunda haber hizmetinde fiilen çalışanlar.

Türkiye Büyük Millet Meclisi
Yasama organı üyeleri ile dışarıdan atanan bakanlar.

20 YILDA 5 YIL YIPRANMA PAYI

Türk Silahlı Kuvvetleri'nde (TSK), görevli personel her yıl hizmet süresine ek olarak 90 gün yıpranma hakkı elde ediyor. 20 yıl TSK'da görev yapan bir personel 5 yıl yıpranma payıyla birlikte 25 yıllık hizmet süresi şartını sağlamış sayılıyor. Yıpranma ayrıca emeklilikte aranan yaş haddinden de düşülüyor.

FİİLİ HİZMET SÜRESİ

Çalışanlara yaptıkları iş sebebi ile maruz kaldıkları risklere karşılık, ilave hizmet süreleri veriliyor. Tabi sağlanan ilave hizmet süresi; yasa ile belirlenen gün sayısında, riskine maruz kaldığı fiili çalışma süresine bağlı olarak hesaplanıyor. Bu ilave hizmet süresi yasalarda  Fiili Hizmet Süresi Zammı' (yıpranma) olarak ifade ediliyor. 

KİMLERİ KAPSIYOR?

Takvim Gazetesi'nde yer alan habere göre; yıpranma süresi bazı durumlarda fiilen yapılan işe göre belirlenirlen bazı durumlarda doğrudan kurumlara veya unvana göre veriliyor. Türk Silahlı Kuvvetleri'nde görev yapan personellerinde yıpranma süreleri doğrudan kadrolarına bağlı olarak hesaplanıyor. 

BİRÇOK AVANTAJ SAĞLANIYOR

Yıpranma payının TSK personeline sağladığı bir çok avantaj bulunuyor. Yıpranma süresi kişilerin fiili hizmet sürelerine ilave edilerek doğrudan emeklilik için geçerli hizmet sürelerinden sayılıyor. 

Dolayısıyla yıpranma TSK personelinin hizmet süresini her yıl için 90 gün olarak yükseltiyor. TSK personeli; emekli olmak için aranan hizmet süresi şartını yıpranma nedeniyle diğer memurlardan daha önce doldumuş oluyor. 

Yıpranma süreleri memurun hizmet süresine ilave edilmesinin yanında ayrıca emeklilikte aranan yaş haddinden de düşülüyor. Ancak yaştan düşülen yıpranma süresi göreve başlama tarihine göre değişkenlik gösterebiliyor. 

Özellikle 8 Eylül 1999 tarihinden önce memuriyete başlayan veya sigortalı olanlara emeklilik yaşlarının tespitinde büyük avantaj sağlıyor.

EYT'lileri heyecanlandıran gelişme! Mayıs ayında açıklanacak...

Emekli maaşlarında artış olacak! Hesaplarınızı kontrol edin...