Depreme karşı önlem için her binaya ivmeölçer takılacak

İstanbul, Bursa, Kocaeli, Sakarya, Tekirdağ gibi sanayi kentlerini içinde barındıran Marmara Bölgesi, Türkiye’nin can damarı. 2023 senesinde Türkiye’den yapılan ihracatın yüzde 55’ini bu bölgedeki firmalar gerçekleştirdi. Göçmenleri de eklediğimizde 30 milyonu aşan nüfusu ile bölge, Türkiye’nin toplam nüfusunun üçte birine ev sahipliği yapıyor.

ekonomim.com'da yer alan habere göre; Çanakkale ve İstanbul Boğazları ile, Türkiye’nin ticaret ve lojistik merkezi de olan bölge, 1999 yılından bu yana, Büyük Marmara Depremi’ni bekliyor. Bilim insanları olası depremin büyüklüğünde henüz uzlaşma sağlamamış olsalar da 6,5-7,6 arasında büyüklüğe sahip bir deprem olacağı öngörülüyor.

Uzun senelerdir Marmara Denizi’nin tektonik yapısı üzerine çalışan İTÜ Maden Fakültesi Jeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Cenk Yaltırak, Marmara Bölgesi’ni etkileyecek depremin olası büyüklüğü, etkileri ve sonuçlarını daha gerçekçi bir şekilde senaryolaştırmak için bir deprem merkezi kurulması gerektiğini söylüyordu.

EVLERE İVMEÖLÇERLER KOYACAĞIZ

Jeoloji mühendisliği, jeodinamik, fotogrametri, elektronik haberleşme, şehir ve bölge planlama, hidrojeoloji mühendisliği, inşaat mühendisliği gibi alanlardaki akademisyenleri buluşturacak MATAM’ın fikir babası Cenk Yaltırak, bu çalışmanın yalnızca bilime değil bireylere de hizmet edeceğini kaydetti.

Profesör Yaltırak, VOA Türkçe'ye yaptığı açıklama doğrultusunda “Büyük data ve hızlı prosesin formüllerinin doğadan toplayarak üretilmesi söz konusu. Biz halkın binalara takabileceği ivmeölçerler tasarlıyoruz ve bunu neredeyse Marmara bölgesindeki isteyen herkesin evine ücreti mukabilinde koyacağız. Bunu koyduktan sonra da biz nöral network olarak Marmara’da onu dinleyeceğiz. Buna göre, konutlarda olan insanlar da bizim datalarımız sayesinde oturdukları bina gerçekten depreme ‘Dayanacak mı dayanmayacak mı? Dayanacaksa güçlendirilecek mi güçlendirilmeyecek mi?’ sorularına yanıt bulacak. Bu inanılmaz bir ekonomik tasarruf sağlayacak. Yani siz bütün binaları yıkmak veya yeniden yapmak zorunda değilsiniz. Çünkü gördük ki son depremlerde yeni veya eski ayırt etmiyor zemin ve bina da depremin şiddeti kadar önemli” diye ifade etti.

Profesör Yaltırak fiyatını 600 doların altına indirmeye çalışacakları ivmeölçerlerden 100 binden fazla cami, okul, konut başka yapılara konulmasını mümkün olduğunu kaydetti.

Japonya ve Amerika Birleşik Devletleri’nin bugüne kadar 100 milyarlarca dolar harcayarak deprem araştırması yaptıklarını bu neden ile güçlü bir deprem hafızası ve bilgisine sahip olduklarını belirten Prof Yaltırak, Türkiye’nin bu merkez sayesinde deprem bilgisi eksiklerini önemli ölçüde gidereceğini kaydetti: “Öyle bir kuşak var ki Meksika, Türkiye, İran, Afganistan, Hindistan, Tibet, hatta Malezya’ya kadar ki bu hatta yapılaşma ve nüfus çok hızlı gelişiyor ve deprem yönetmelikleri depremle ilgili bilimsel araştırmalar geride kalıyor. Bu ülkelerde deprem olduğu zaman can kaybı çok fazla oluyor. Bizim temel amacımız çıtayı bulunduğumuz orta seviyeden üst seviyeye yani Japonya ve Amerika seviyesine çıkarmak. Ve ülkemizdeki can kaybını ve kaynak israfını azaltmak.”

DEPREM YÜKLERİ HESAPLANIYOR

MATAM’da yer alacak İTÜ İnşaat Fakültesi öğretim üyesi Doçent Beyza Taşkın ise, ivmeölçerler sayesinde bölgedeki yapı stoku hakkında güçlü bir fikir oluşacağı, kesin olmasa da kesine yakın analiz ve risk metodolojisi geliştirileceğini söyledi.

Doçent Taşkın, “İvmeölçerler doğru yerleştirildiğinde önemli karakteristik bilgi alabileceğiz. Binanın periyodunu öğreneceğiz. Deprem yükleri depremin periyoduna göre hesaplanıyor. Biz inşaat mühendisleri ivmeyi alacağız kuvvete çevireceğiz. İşte bunun için periyoda ihtiyacımız var. Bunu elde edeceğiz. Bugün her binanın tek tek analizi yapılabilir ama çok maliyetli o yüzden bireyler ya da devlet bu maliyetin üstesinden gelemiyor. Biz bu merkez sayesinde büyük bir data bankasına sahip olacağız. Beton dayanımlarını tespit edeceğiz. Ve kesine yakın bina analiz ve risk metodolojisi geliştireceğiz” diye konuştu.

Büyükçekmece Marmara depremine hazırlanıyor: Deprem riskli 8 blokluk 64 daireli site yıkılıyor!