Doğru lokasyondaki marketler kazanıyor!

EVA Gayrimenkul Değerleme Pazarlama ve Kurumsal İletişim Müdürü Şeyma Şehirli, market kültürünün Türkiye'de perakende ürünlerinde görülen fiyat artışı, ürün satış fiyatlarında uçurum yaşanması gibi sorunlara çözüm bulmak amacıyla 1954 yılında gıda ve ihtiyaç malzemelerinin halka en uygun fiyat ve kaliteyle sunulması amacıyla belediye kontrolünde başladığını hatırlatarak, Türk tüketicisinin ilk hijyenik ambalaj, ilk etiket ve raf ömrü uygulamasıyla bu şekilde tanıştığını belirtiyor.

Rekabete tüketici tercihleri yön veriyor

Çığ gibi büyüyen market kültürünün günümüzde yerli sermaye yoluyla zincirleşerek ulusallaştığını ve şirketlerin yatırımlarını artırmaya devam ettiğini ifade eden Şehirli, 1990’lı yıllara kıyasla perakende zincirlerinin yatırım analizlerini daha profesyonel yaptıklarını kaydediyor. Şehirli, bu gelişmede rakip sayısındaki artışın ve bilinçli tüketici beklentilerinin önemli rol oynadığını belirtiyor. Yakın geçmişe kadar benzer konsepte sahip, pazarda sayıca az ama oldukça büyük ölçekte varolan market zincirlerinin görüldüğünü dile getiren Şehirli, günümüzde ise sayıca çok, büyüklük acısından ise müşteri beklentileri karşılamaya yetecek boyutta marketlerin kurulduğunu ifade ediyor.

İhtiyaçlara uygun mağaza formatı

Şehirli, marketin konsepti ve büyüklüğünü, market zincirlerinin yer alacağı bölgenin sosyo ekonomik seviyesinin belirlediğini, buna bağlı olarak lokasyon tercihinin büyük önem kazandığını belirtiyor. En çok satan ürünlerin bir arada sunulduğu mini format mağazaların 100 m2 ile 350 m2 arasında olduğunu söyleyen Şehirli, yeni yerleşimlerde ihtiyaçlarını tek bir noktadan karşılamayı tercih eden, çalışan kesimin yoğun yaşadığı bölgelerde ise daha büyük marketlerin kurulduğunu, bu marketlerin 600 m2 ile 2.000 m2 arasında değiştiğini dile getiriyor. Şehirli, büyük şehirlerin genellikle kavşak noktalarında, ana arterlerde konumlanan, çok çeşitli ürün sunan, geniş otopark imkanı sağlayan, gıda dışında giyim, ev tekstili, teknoloji gibi seçenekleri barındıran marketlerin ise 3.500 ile 20.000 m2 arasında büyüklüklere sahip olduğunu kaydediyor.

'Doğru' marka yanlış lokasyonda tutmuyor

Şehirli, lokasyonu doğru, ulaşılabilir, otoparkı olan 'isimsiz' bir marketin, lokasyonu doğru olmayan, ulaşımı sıkıntılı, otoparkı mevcut olmayan, ancak marka bilinirliği yüksek bir markete kıyasla getirisinin daha yüksek olmasının kaçınılmaz olduğunu belirtiyor. Bununla birlikte, marketlerin cazibesini artıran önemli unsurların başında taze sebze ve meyve satışı olduğunu, sunumun da önem taşıdığını kaydeden Şehirli, tedarik zincirini doğru kullanan marketlerin bunu başarabildiğini ifade ediyor. 

Tüketicilerin haftada ortalama üç gün market alışverişi yaptıklarını, alışveriş sayısını artıran önemli faktörün raf ömrü kısa olan sebze ve meyve gibi gıda ürünleri olduğunu belirten Şehirli, bu ihtiyaçları için markete giden müşterinin başka ürünleri de satın aldıklarını söylüyor. Şehirli, Anadolu’da ve büyük kentlerde düşük gelir seviyesinin ağırlıklı olduğu semtlerde pazar kültürünün hakim olduğunu belirterek, pazarın olduğu günlerde market zincirlerinin satışlarının düşmesinin bunun göstergesi olduğunu da sözlerine ekliyor.