Elektrikli araç mı hesaplı, dizel mi? İşte yanıtı
Yerli elektrikli otomobil Togg'un satışa sunulması, Tesla'nın Türkiye'ye geleceğini açıklaması ve diğer markaların da yeni elektrikli modellerini Türkiye'ye getirmek için gün sayması, tüketicinin karşısına hiç olmadığı kadar çok alternatif yaratıyor. Peki dizel araçlar mı hesaplı yoksa elektrikli ar
AMORTİSMAN HESABI DEĞİŞTİ
Hatırlanacak olursa, 2022'ye kadar benzin ve dizel otomobil satın alımlarında, yüksek kilometre yapanların dizele, düşük kilometre yapanların ise benzinli otomobillere yönelmesi ekonomik olarak mantıklı bulunurdu.
Hatta uzun yıllar boyunca bu hesaplamada yıllık 20 bin kilometre sınır olarak kabul edilir, en fazla 5 yıl içinde de dizel motor için ödenen fazladan ücret çıkarılabilirdi. Fakat, akaryakıt fiyatlarındaki değişimler, dizel otomobillere ödenen daha yüksek tutarları amorti etmeyi güçleştirdi.
Neticede, hem fiyat/fayda performansı hem de üreticilerin dizel seçenekleri sunmamaya başlaması, satışlarda benzinli otomobilleri öne geçirdi.
Güncel akaryakıt fiyatları üzerinden yeniden bir dizel ve benzinli otomobil yakıt maliyeti karşılaştırması yapacak olursak, kilometre başına maliyetlerin eskiden olduğu gibi artık birbirine uzak olmadığı görülüyor.
Örneğin, depo kapasitesi 50 litre olan benzinli bir otomobil, güncel kurşunsuz benzin fiyatı ile deposunu yaklaşık 1100 liraya doldurabiliyor.
Bu otomobilin şehir içi/şehir dışı karma kullanımda 600 kilometre yol gittiğini kabul edersek, benzinli bir otomobil için kilometre başına maliyetin ortalama 1.8 TL olduğu sonucuna varılıyor.
Aynı hesabı dizel bir otomobil için yaptığımızda, yine deposu 50 litre olan bir otomobili ele alırsak, bu aracın 1 deposu 1050 TL karşılığında dolacaktır. Dizel bir ortalama otomobilin şehir içi/şehir dışı karma kullanımda 800 kilometre yol gittiğini kabul edersek, bu otomobilin kilometre başına maliyeti ortalama 1.3 TL'yi bulacaktır.
Bu hesaplamaya göre, yılda 20 bin kilometre yol giden bir kullanıcı akaryakıt için benzinli otomobil ile 36 bin TL, dizel otomobil ile 26 bin TL ödemek durumunda kalacak.
YÖNTEME GÖRE FARKLI TARİFE
Bu hesabı elektrikli otomobiller için yaptığımızda, ortaya çarpıcı sonuçlar çıkıyor.
İlk olarak, elektrikli otomobillerde şarj maliyetlerinin akaryakıt gibi tek fiyattan belirlenmediğini bilmekte fayda var. Buna göre, kullanıcıların karşısına evden standart bir priz ile şarj ederken farklı, iş yerinden şarj ederken farklı ve kamuya açık şarj istasyonlarından şarj ederken farklı tarifeler çıkıyor.
Hatta, şarj istasyonlarında bu hesap daha karmaşık hale geliyor.
Türkiye'de son dönemde birçok firma şarj ağı kurarak elektrikli otomobillere şarj hizmeti vermek için lisans almış durumda. Şarj istasyonlarında fiyatlar ise yapılan son değişiklik ile birlikte dakikaya göre değil kWh üzerinden belirleniyor.
Birçok şarj istasyonu normal alternatif akım (AC) ve hızlı doğru akım (DC) ile şarja imkan verirken, normal AC ile şarjda enerji yoğunluğunun daha az olması sebebi ile fiyatlar da daha uygun.
Fakat, aracı yaklaşık 30 dakikada şarj etmeye imkan tanıyan DC istasyonların yatırım maliyetleri daha yüksek olduğundan ve Türkiye yollarında da elektrikli araç sayısının çok olmamasından dolayı, ülkemizdeki istasyonların birçoğu AC şeklinde.
Bu bilgiler ışığında, yapacağımız hesaplamada AC ve DC şarj noktalarının ortalama fiyatlarını göz önüne almak daha doğru olacaktır.
