Elkon, Esentepe'de Porsche dizaynlı rezidans yapacak!

1970'lerde Türkiye'nin en popüler şarkıcılarını zirveye taşıyan besteleriyle ünlü Mustafa Alpagut, aslında bir sanayici. Şirketi Elkon, beton santrali, silo ve mobil santral üretimi gerçekleştiriyor. Bu alanda dünyanm en büyük üçüncü şirketi olan Elkon’un bugüne kadar 70 ülkeye kurduğu beton santrali sayısı yaklaşık 2 bin. Alpagut “Beş yıl içinde bu alanda dünya birincisi olmayı hedefliyoruz” diyor. 

Mustafa Alpagut, 1970'lerde Selçuk Ural, Ayla Dikmen, Ömür Göksel, Ferdi Özbeğen gibi dönemin popüler şarkıcılarını zirveye taşıyan besteleriyle ünlü bir isim. Ama aslında o bir sanayici. Hikayesi ise diğer işadamlarından oldukça farklı. Lise yıllarında gitar çaldığı orkestrasında müzikle uğraşan Alpagut, İstanbul Teknik Üniversitesi (ITÜ) Uçak Mühendisliği’nde okuduğu yıllarda da müzik çalışmalarını sürdürmüş. O dönemde yaptığı besteler dönemin popüler sanatçılan seslendirilmiş. Askerlik dönüşünde ise “Müzikle mi uğraşmaya devam etmeliyim yoksa eğitimini aldığım mühendisliği mi seçmeliyim?” sorusuna yanıt aramış bir süre.

DÜNYA ÜÇÜNCÜSÜ

O günün Türkiye’sinde telif hakları olmadığı için ve sanatçıların plak şirketi sahiplerinin baskısı altında olmaları nedeniyle rahat çalışamayacağını düşündüğünden kariyerini mühendis olarak sürdürmeyi tercih etmiş.

1.5 yıl kadar profesyonel iş hayatı tecrübesinden sonra 1978 yılında kendi şirketi Elkon’u kurmuş ve o dönemde ‘niş’ bir alan olan beton santralleri üretimine başlamış. İç piyasa ile başladığı serüveni, Türkiye sınırlarını aşmış. Elkon bugün 70 ülkeye beton santrali kuruyor ve 60 milyon dolar ciroya koşuyor. 

Alanlarında dünyanın ilk üçünde yer aldıklarını söyleyen Alpagut, “Tesis olarak dünya sıralamasında ilk üçteyiz. Çin ve Almanya’da bu alanda rakiplerimiz var. Önümüzdeki beş yıl içinde iki ya da birinci sıraya oynarız” diyor.

ALARKO’DA BAŞLADI

Alpagut’un profesyonel iş hayatı 1973 yılında başlamış. Alarko Holding’in “Askerliğini yapmış, İngilizce bilen, yüksek mühendis aranıyor" ilanını görüp başvurmuş ve kabul edilmiş. Böylece, ayda 6 bin lira kazandığı bestecilikten. 3 bin lira maaşlı mühendislik işine geçiş yapmış.

Altı aylık başarılı çalışmaları sonucunda şirket, Alpagut'u 'baş mühendis' olarak görevlendirmiş. Bu görevini bir yıl kadar sürdürdükten sonra Alarko’dan aynlmış ve girişimci kimliğini konuşturarak kendi şirketi Elkonu kurmuş. Çok bakir bir alan olan konveyör sistemleri üretimine başlamış. İlk müşterisi de Alarko olmuş.

Beş yıl gibi kısa bir sürede iyi bir grafik yakalamış. Bunun üzerine de 1978 yılında Ümraniye’de ilk fabrikasını faaliyete sokmuş. Elkon’u, piyasada konveyör sistemleri konusunda epey bir isim yapmış. İşe başladığında üç olan çalışan sayısı 150’ye çıkmış.

UYKUSUZ GECELER

Konveyör sistemlerinin sipariş üzerine yapılan ‘hot couture’ bir üretim olduğunu, bu nedenle de üretim ayağının boş kaldığını fark eden Alpagut, standart birtakım üretimler bulmanın gerekliliğini düşünmüş. Buna yönelik olarak inşaat malzemeleri, kırma, eleme tesisleri gibi makineler üzerine bazı denemeler yapmış.

En sonunda da, Turgut Özal’ın o dönem başlattığı toplu konut hamlesine paralel olarak talep artışı olacağını gördüğü inşaatın en önemli kalemi betonda karar kılmış. 1982 yılında beton santrali kurmaya karar verdiğini söyleyen Alpagut o yılları şöyle anlatıyor: 

'Bir tane prototip hazırladım. Henüz bir marka olmadığımız için ilkinde biraz zorlandık. Maliyetinin altına sattık Soyak’a. Sonrasında ilk makineyi geliştirmek için çok uykusuz geceler geçirdim."

İLK FABRİKA 

Zamanla beton santrallerine olan ilgi artmış ve fabrika yetmemeye başlamış. Bunun üzerine 1989 yılında Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesi'nde ilk fabrikasını faaliyete geçirmiş. Böylece üretim hızlanmış. Bu işi 2000'lere kadar her yıl daha da büyütmüş... Avrupa standartlannda yaptığı üretimin yurt içindeki krizler ve fiyat politikasıyla zor baş ettiğini anlatan Alpagut, kalitesi çok düşük ama fıyatları çok aşağıda olan yerli üreticilerle rekabet edemedikleri için yurt dışına yönelmiş.

Makineleri çok büyük olduğu için ihraç edemeyeceklerine yönelik düşünceler olsa da o yurt dışına açılmaktan çekinmemiş. İhracata Fransa ile başlamış, ardından da Rusya gelmiş. Zaman içinde Rusya en büyük pazarı konumuna yükselmiş. 2000’den beri Rusya’da 500 tane kurulu beton santralleri olduğunu belirten Alpagut, şöyle devam ediyor:

“2008 yılı şirketimizin alanında zirveye çıktığı yıl oldu. 60 ülkeye ihracat yapıyorduk. 45 milyon dolarlık ihracatımızla Türkiye’nin en büyük 500 ihracatçısı içinde 335’inci sıradaydık. Bütün ekip pazar çeşitlemesi üzerine çalıştı. 2010’da biz Rusya pazarını yüzde 30’a indirdik. Yüzde 70’i diğer ülkelere kaydı. İhracat yaptığımız ülke sayısı 70’lere çıktı.”

MOBİL SANTRAL DA KURUYOR

2004 yılında mobil santral üretimine de başlamış Elkon. Zaman içinde Rusya’nın işlevselliğini gördüğü mobil santrallere ilgisinin arttığını dile getiren Alpagut, bu alandaki talep artışı nedeniyle 2006 yılında mobil santral fabrikası yatınmına soyunduklarını ifade ediyor. Alpagut, sonraki gelişmeleri ise şöyle anlatıyor:

“İnşaat sektörünün birçok ekipmanları var. Bunlardan biri olan çimento silolarını dışarıdan alıyorduk ama istediğimiz kalite ve miktarda alamıyorduk. Her santralin yanına iki-üç tane silo vermek zorundasınız. Santrali bitirdiğimizde elimizde silo yoksa santrali teslim edemiyorduk. İtalyanların Hırvatistan’da bir fabrikası var onlarla anlaştık ama onlar da istediğimiz adetlerde veremiyorlardı. Bu nedenle 2007’de de çimento silosu fabrikamızı kurduk. 2011’de oturup bu işi daha da büyütme kararı aldık. Yılda 300 santral yapar hale gelmeyi hedefledik. Tüm tesislerimize toplam 40 milyon dolar gibi bir yatırım yaptık.”

Esentepe’de rezidans yapacak

354 çalışanı bulunan Elkon, Çerkezköy OSB’deki 65 bin metrekare alan üzerine İLr. J, 35 bin metrekare kapalı sahaya sahip fabrikalarında üretim yapıyor, Üretimlerinin tamamını ihraç ettiklerini söyleyen Alpagut, şunları anlatıyor:

'Bu işin en büyüğü Almanlar ama onlarda da bizim adetlerde üretim ekleştiremiyor ve fiyatları çok yüksek. Rusya’ya geçen yıl 80 tane sattık, Almanlar ise 10 tane satmış. Geçen ay Türkiye’nin makine ihracatçıları sıralamasında beşinci sıradaydık. Türkiye’nin en büyük 500 ihracatçısı arasında ise 314'üncü sıradayız. Bu yıl 50 - 60 milyon dolarlık ihracat hedefliyoruz. Bu yıl altı tane patent başvurusu yaptık. Dört tane de Tübitak tarafından desteklenen projemiz var. Önümüzdeki yıl mikser fabrikası da açmayı planlıyoruz. Ayrıca Esentepe'de 20 milyon dolarlık bir rezidans projemiz var. 39 dairelik bu butik projenin içinin dizaynı için Porsche Dizayn ile görüşüyoruz.”

Ünlülerin okuduğu bazı Alpagut besteleri

Dertlerimi zincir yaptım (Selçuk Ural-Kutsi)

Aşkın mahpushane (Haluk Levent)

Alma alma yanakları al gibi (Ayla Dikmen)

Hatıra defteri (Nilüfer)

Satmışım anasını ben bu dünyanın (Ferdi Özbeğen)

Yanan mum (Ayla Dikmen) 

Şerefine sevenlerin (Ferdi Özbeğen)

Seni seviyorum (Selçuk Ural) 

Sormadan gir (Banu Kırbağ) 

Yalancı (Zaliha)

Senden bana yar olanda (Ömür Göksel)

Nerede (Hüner Coşkuner) 

Özlem Bay Yılmaz / EKONOMİST