Enflasyon oranı nasıl hesaplanır?
Enflasyon, fiyatlar genel düzeyinin sürekli ve hissedilir artışını ifade eden bir durum olarak tanımlanıyor. Gayrimenkul kiralamalarında yapılacak zam, enflasyon oranlarına bağlı olarak yapılıyor. Peki, enflasyon oranı nasıl hesaplanır?
Enflasyon oranı nasıl hesaplanır?
Enflasyon, fiyatlar genel düzeyinin sürekli ve hissedilir artışını ifade eden bir durum olarak tanımlanıyor. Burada birinci olarak tek bir fiyat ya da fiyat grubu değil, fiyatlar genel seviyesi gösterge alınmaktadır.
İkinci olarak ise artışın bir kereye ya da birkaç defaya mahsus olmadığı, sürekli olduğu vurgulanıyor. Gayrimenkul kiralamalarında yapılacak zam oranları da, burada yer alan oranlar baz alınarak yapılıyor. Borçlar Kanunu gereğince, mesken kiralamalarında ÜFE 'den yüksek oranda bir zam uygulanamıyor.
Enflasyon oranları her ay Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanıyor. Peki, enflasyon oranı nasıl hesaplanır?
Tüketici Fiyat Endeksi, Haziran 2014
Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) aylık %0,31 arttı
TÜFE’de (2003=100) 2014 yılı Haziran ayında bir önceki aya göre %0,31, bir önceki yılın Aralık ayına göre %5,70, bir önceki yılın aynı ayına göre %9,16 ve on iki aylık ortalamalara göre %8,31 artış gerçekleşti.
Aylık en yüksek artış %1,72 ile eğitim grubunda gerçekleşti
Ana harcama grupları itibariyle 2014 yılı Haziran ayında endekste yer alan gruplardan sağlıkta %0,98, lokanta ve otellerde %0,92, çeşitli mal ve hizmetlerde %0,70, ulaştırmada %0,50 artış gerçekleşti.
Aylık en fazla düşüş gösteren grup %1,25 ile giyim ve ayakkabı oldu
Ana harcama grupları itibariyle 2014 yılı Haziran ayında endekste düşüş gösteren bir diğer grup ise %0,06 ile alkollü içecekler ve tütün oldu.
Yıllık en fazla artış %13,22 ile lokanta ve oteller grubunda oldu
TÜFE’de, bir önceki yılın aynı ayına göre gıda ve alkolsüz içecekler (%12,47), ulaştırma (%12,01), sağlık (%9,48), eğitim (%9,28) artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır.
Aylık en yüksek artış %0,71 ile TR33 (Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak)’de oldu
İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması (İBBS) Düzey 2’de bulunan 26 bölge içinde, bir önceki yılın Aralık ayına göre en yüksek artış %6,57 ile TR22 (Balıkesir, Çanakkale) bölgesinde, bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış %9,99 ile TR51 (Ankara) bölgesinde ve on iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış %9,46 ile TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) bölgesinde gerçekleşti.
Haziran 2014’te endekste kapsanan 432 maddeden; 68 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 247 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 117 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.
Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi, Haziran 2014
Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi aylık %0,06 arttı
Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE), 2014 yılı Haziran ayında bir önceki aya göre %0,06, bir önceki yılın Aralık ayına göre %5,12, bir önceki yılın aynı ayına göre %9,75 ve on iki aylık ortalamalara göre %9,03 artış gösterdi.
Sanayinin dört sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; madencilik ve taşocakçılığı sektöründe %0,08 düşüş, imalat sanayi sektöründe %0,13 artış, elektrik ve gaz sektöründe %0,68 düşüş ve su sektöründe %0,05 artış olarak gerçekleşti.
En yüksek aylık artış kok ve rafine petrol ürünleri sektöründe gerçekleşti
Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler; kok ve rafine petrol ürünleri (%1,72), ağaç ve mantar ürünleri (mobilya hariç) (%0,94), metal cevherleri (%0,94) alt sektörleridir. Buna karşılık basım ve kayıt hizmetleri (%-3,29), kağıt ve kağıt ürünleri (%-2,31) ve deri ve ilgili ürünler (%-0,99) bir ay önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler oldu.
Ana sanayi gruplarında en yüksek artış sermaye malında gerçekleşti
Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2014 yılı Haziran ayında en yüksek aylık artış sermaye mallarında, en yüksek yıllık artış ise dayanıksız tüketim mallarında gerçekleşti.
