Ev satmak isteyen ortayı buluyor!
Lüks konuttaki arz fazlası, konut firmalarını orta gelirliye yöneltti. Sonbaharda satışa çıkan projelerin çoğu bu kesimi hedefliyor. Orta gelirli, aylık en çok 1.780 lira taksit ödeyebiliyor.
Konut sektörü, orta gelirli tüketicilere yöneldi. Türkiye’de ve özellikle İstanbul’da inşa edilen üst gelir grubuna yönelik konutlarda arz fazlasının oluşması, sektörün yönünü orta gelirlilere çevirmesini sağladı. Son dönemde satışa çıkan projelerin büyük çoğunluğu orta gelir vurgusuyla satışa çıktı. Lüks konut üreten Tekfen, Esenyurt’ta orta gelirliye yöneldi. Makyol, ilk konut projesini Beylikdüzü’nde satışa çıkardı. Dekar DK, orta gelirliye yönelik müstakil bahçeli ev konseptini devam ettirdi.
Sektörün yönünü orta gelirliye çevirmesinde, satış potansiyeli etkili oldu. Rakamlar, İstanbul’da üretilen 120 bin konutun büyük çoğunluğunun üst gelir grubuna hitap ettiğini ortaya koyuyor. Ancak burada talep üretimin yüzde 10’u kadar. İstanbul’da en çok konut ihtiyacı olan kesim ise dar gelirliler. Talebin yüzde 60’ını dar gelirliler oluşturuyor. Dar gelirlinin ciddi bir talebi var ancak üretim yok denecek kadar az. Dar gelirli için finansal argümanlar geliştirilmesi gerekiyor. Durum böyle olunca, lüks konutta arz fazlası riskini, dar gelirlide de finansal zorluğu gören firmalar, orta gelirliye hitap etmeye başladı. İhtiyacın yüzde 30’u orta gelirliden geliyor.
REIDIN’in Ekim ayında açıkladığı ‘konut satın alma gücü endeksi’ne göre, mevcut finansal koşullarda konut satın alabilmek için ortalama aylık hane gelirinin 5 bin 400 liranın üzerinde olması gerekiyor. Bu gelire sahip olanlar, Türkiye ortalaması olarak kabul edilen 100 metrekare büyüklüğünde 173 bin 300 liralık konutu krediyle alabiliyor. 120 aylık kredinin faizi yüzde 0.90 olurken, aylık taksitleri de 1.782 lira seviyesinde bulunuyor. Bu rakamlar, konut satın alınabilmesi için en düşük rakamlar olarak kabul ediliyor.
74 metrekare alabiliyor
REIDIN Kıdemli Analisti Orhan Vatandaş orta gelirlire ilişkin Türkiye ortalaması verilerini şöyle özetliyor: “TÜİK’in hane halkı gelirine göre orta sınıfı baz aldığımızda, mevcut finansal koşullarda 180 ay vade ile 100 metrekare ev sahibi olmak isteyen orta gelir düzeyine sahip bir hane halkı en fazla metrekaresi 1.269 lira seviyesindeki bir evin finansmanını sağlayabiliyor. Bu değerin üzerinde satın alım yapmak isteyen hane halkının, ödenen peşinat oranını artırması, konut kredisi vadesini uzatması, kredi faiz oranlarının düşmesini beklemesi gerekiyor. Orta gelirli, Türkiye kompozit satılık metrekare fiyatı olan 1.733 TL baz alındığında, mevcut finansal koşullarda en fazla 74 metrekare büyüklüğündeki bir evin ödemelerini karşılayabiliyor. Bu büyüklükteki bir daire lokasyon olarak farklılık gösterse de ağırlıklı olarak 1 ve 2 odalı dairelerden oluşuyor.”
3-4 odalı evlere ihtiyaçları var
KONUTDER Başkanı Ömer Faruk Çelik, orta gelirlinin konut profilini şöyle anlattı: “Kayabaşı için yaptırdığımız bir araştırmada gördük ki, orta gelirlinin evinde ebeveynler de kalıyor. Hanelerde ortalama 4.5 kişi yaşıyor. 1+1 ihtiyacı orta gelirde yok denecek kadar az. Orta gelirlinin 3-4 odalı evlere ihtiyacı var. Gelir düzeyi yükseldikçe, oda ihtiyacı da azalıyor.” Çelik, orta gelirlinin ulaşabileceği metrekare fiyatının 1.500 lira ile 3 bin lira arasında olduğunu, bunu aştığında orta üst gelir düzeyine hitap edeceğini söyledi.
Sektör talebi geç fark etti
İNDER Başkanı Nazmi Durbakayım, Türkiye’de en geniş pdtansiyeldeki konut alıcısının orta gelirliler olduğunu belirterek, “Orta gelirli, belli bir program dahilinde konut alabiliyor. Üst segmentteki alıcılar, ekonomik dalgalanmalarda konut yatırımından ilk vazgeçenler oluyor. Dar gelirlinin de konut sahibi olabilmesi için devlet desteği gerekiyor. Orta gelirli ise kendi imkanlarıyla alım yapıyor. Sektör, orta gelirliden gelen talebi geç farketti” diye konuştu.
Vatan
