Faizlerdeki artış konut kredi ve satışını frenledi!

2018 yılında küresel siyasi ve ekonomik konjonktürün getirdiği zorlukların yanı sıra yurt içinde de ağustos ayındaki spekülatif döviz ataklarının etkisiyle hem reel hem de finans alanında önemli gelişmeler oldu.

Anadolu Ajansı'nda yer alan habere göre, Küresel piyasalar 2018 yılında ABD Merkez Bankası (Fed) başta olmak üzere gelişmiş ülke merkez bankaları kararlarına, İngiltere'nin AB'den ayrılma sürecine, ABD'nin Çin ve diğer ülkelerle olan ticaret müzakerelerine, Suriye ve Orta Doğu'daki jeopolitik gelişmelerden etkilenmişti. 2018'de piyasaların ana gündem maddelerini oluşturan gelişmelerin 2019'da da devam etmesi piyasalarda risk iştahının artışının önünde en büyük engel teşkil ediyor.

Yurt içinde özellikle ağustosta spekülatif döviz ataklarının etkisiyle Türk lirası gelişmiş ülke para birimleri karşısında tarihi düşük seviyelerine düşerken, hem mevduat hem de kredi faizleri de son 15 yılın zirvesini görmüştü. 

Geçen yıl yüzde 1'den yüzde 2,50'ye ulaşan konut kredisi aylık ortalama faiz oranı, yıl sonuna doğru tekrar yüzde 2 sınırına gerilemesinin ardından yeni yılda yüzde 2'nin altına düştü. Konut kredisi faizlerindeki artış, konut kredi talebini azalttı ve ipotekli konut satışını düşürdü.

Konut kredilerinin yarısı üç büyük şehirde

Bankaların kullandırdığı konut kredisi 2018 yılında 188 milyar 108 milyon liraya düştü. Konut kredileri 2017 yıl sonuna kıyasla yüzde 1,8 azalış kaydetti. Bir önceki yıl sonunda konut kredi stoku 191 milyar 534 milyon lira seviyesindeydi. 

İstanbul, 2018'de en fazla taşıt kredisinin kullanıldığı il olmaya devam etti. Toplam konut kredilerinin yüzde 31,3'ü İstanbul'da kullanıldı. İstanbul'daki konut kredi miktarı, yıllık bazda yüzde 5,7 azalarak 58 milyar 809 milyon liraya düştü. İstanbul'u 21 milyar 832 milyon liralık (yüzde 11,6) konut kredisi ile Ankara, 13 milyar 999 milyon liralık (yüzde 7,4) taşıt kredisi ile  İzmir  takip etti.

Bayburt, bu dönemde 66 milyon liralık tutarla konut kredisinin en az kullanıldığı il olduç Bayburt'u 108,3 milyon lira ile Ardahan, 132,3 milyon lira ile Gümüşhane, 135,1 milyon lira ile Muş ve 146,4 milyon lira ile Kilis izledi.

Konut kredilerinde en fazla düşüş İstanbul'da

Konut kredilerinde son bir yılda en çok artışın yaşandığı il yüzde 13,8 ile Şırnak oldu. Bu ili yüzde 9,2 ile Hakkari, yüzde 8,3 ile Ordu, yüzde 8,2 ile Giresun ve yüzde 7,5 ile Sinop izledi. Son bir yılda taşıt kredilerinde en fazla düşüşün yaşandığı il yüzde 8,1 ile Iğdır oldu. Iğdır'ı yüzde 5,7 ile İstanbul, yüzde 5,5 ile Şanlıurfa, yüzde 5 ile Nevşehir ve yüzde 3,3 ile Malatya takip etti.

Tutar bazında değerlendirildiğinde son bir yılda konut kredilerinin en fazla arttığı il 120,3 milyon lira ile Tekirdağ oldu. Tekirdağ'ın ardından 110,2 milyon lira ile Manisa, 107,5 milyon lira ile Denizli, 81,7 milyon lira ile Ordu ve 52,5 milyon lira ile Aydın oldu.

Son bir yılda tutar bazında konut kredilerinin en fazla azaldığı il 3,5 milyar lira ile İstanbul, 594,7 milyon lira ile  Ankara  ve 81,8 milyon lira ile Antalya oldu. 29 ilde kullanılan konut kredisinde azalış olurken, 59 ilde arttı.

İpotekli konut satışına faiz freni

Türkiye'de geçen yıl 1 milyon 375 bin 398 konut el değiştirirken, satışlar bir önceki yıla göre yüzde 2,4 düştü.  İpotekli konut satışı da 2018'de bir önceki yıla kıyasla yüzde 41,5 azalarak 276 bin 820 oldu. 2017 yılında ipotekli konut satışı 473 bin 99 seviyesinde oldu.

Geçen yıl ipotekli satışın en fazla gerçekleştiği il 49 bin 206 konutla İstanbul oldu. Bu ili 31 bin 847 konutla Ankara, 17 bin 897 konutla İzmir, 11 bin 322 konutla Bursa ve 11 bin 177 konutla Antalya takip etti. Aynı dönemde ipotekli konut satışının en az gerçekleştiği il 21 konutla Hakkari olurken, bu ili 34 konutla Ardahan, 65 konutla Şırnak, 66 konutla Bayburt ve 141 konutla Bingöl takip etti.

Son 2 yılda bankaların kullandırdığı konut kredisi aylık ortalama faiz oranı şu şekilde:

Aylar    Aylık Faiz Oranı (%)
2017-01    0,95
2017-02    0,95
2017-03    0,92
2017-04    0,94
2017-05    0,96
2017-06    0,98
2017-07    1,00
2017-08    1,04
2017-09    1,07
2017-10    1,09
2017-11    1,09
2017-12    1,13
2018-01    1,18
2018-02    1,22
2018-03    1,23
2018-04    1,24
2018-05    1,16
2018-06    1,09
2018-07    1,41
2018-08    1,58
2018-09    2,10
2018-10    2,42
2018-11    2,39
2018-12    2,32
2019-01    2,19
2019-02    1,96

2019 Ocak'ta 72 bin 937 konut satıldı!

Konut kredisi faizleri düşüyor, satışlar artmıyor!

Konut kredi faiz oranları yüzde 1,61’e indi!