Gayrimenkul sahibinin hakları zamanaşımına uğrar mı?
Posta Gazetesi köşe yazarı Tamer Heper'e gelen soruda, 1970'te kendi babasının dedesi tarafından haktan atıldığını belirten okuyucu, babasının da hakkı olan tarlalarda amcalarının evler yaptığını söyledi. Okuyucu haklarını alıp alamayacaklarını sordu.
Posta Gazetesi köşe yazarı Tamer Heper'e gelen soruda, 1970'te kendi babasının dedesi tarafından haktan atıldığını belirten okuyucu, babasının da hakkı olan tarlalarda amcalarının köyün her türlü imkanında yararlandığını ve evler yaptığını söyledi. Babasının vefat ettiğini belirten okuyucu, şimdi haklarını alıp alamayacaklarını ve bu durumda zaman aşımı gibi bir durumun söz konusu olup olmadığını sordu. İşte Tamer Heper'in yanıtı...
Okuyucunun ‘babası tarafından haktan atılıyor’ ifadesinin anlamını tam olarak bilemiyoruz. Birtakım haklardan mahrum bırakılmış evet ama hangi haklarından nasıl mahrum bırakılmış, bunu bilmek mümkün değil. Fakat köyden ayrılmak zorunda kalması, babadan kalanların amcalar tarafından kullanılıyor olması, kendilerinin birtakım haklardan mahrum oldukları ortaya çıkıyor. Buraya kadar tamam ancak mahrum kalınan bazı haklar oluyor ki bunlar zamanaşımına tabi, bazı haklar oluyor ki bunlar da zamanaşımı bulunmuyor.
***
Mesela kendi hakları olan gayrimenkulleri kullanıp da kendilerine bir ödeme gerçekleştirilmediyse ecrimisil istenebilir. Ecrimisilin anlamı bir nevi kullanım bedelidir ki getirebileceği kira bedeline eşdeğer bir tazminat demektir. Gayrimenkulü kullananlar, kullanamayanlara tazminat ödemeye tabi tutulur. Bu konuda yapılan zamanaşımı hesabı ilginç.
Geçmiş senelere ait kira bedeli talep edilebilir fakat bu istek 5 seneyi aşarsa borçlu durumunda olan taraf 5 seneden uzun zaman için itirazda bulunursa; geçmiş 5 senelik borç hesaplanır. Bir itiraz yapılmazsa bu durumda 5 seneyi geçen süre için borç hesaplanır. Fakat okuyucunun buradaki durumda; kullanım bedeli haricinde gayrimenkulde sahip olması gereken mülkiyete ilişkin bir talep de bulunacaksa burada zamanaşımı yoktur.
