ulaşım türkiyenin ekonomisine katkı sağlar mı

Hollandalı iktisatçı (önce fizikçi) Tinbergen 1969 Nobel İktisat Ödülü’nün sahibidir. 1960 darbesinden sonra kurulan Devlet Planlama Teşkilatı’nın en üst danışmanıydı. ODTÜ İdari İlimler Fakültesi Dekanı Prof. Weinreb’in daveti üzerine Türkiye’ye gelmiş ve bizlere kısa süreli dersler vermişti. Aklımda yanlış kalmadıysa bu derslerden birinde “ekonominin üçte biri ulaştırmadır” demişti. Profesör Tinbergen mazot tüketimine bakarak, milli gelir büyümesini tahmin edebilirsiniz derdi. Bundan 50 yıl önce ben Amerika’dayken, “istihdamın üçte birinin, ulaştırma ve ilgili sektörlerden” doğduğu söylenirdi. Bugün de bu oranın pek değiştiğini sanmıyorum.

EKMEK YAPIMI VE ULAŞTIRMA

Gelin bu önermeyi birlikte irdeleyelim. Mesela, ekmeğin serüvenini “sondan başa doğru” bir film gibi düşünelim. Ekmek, bakkaldan evimize geliyor (ulaştırma). Bakkal, evinden; ekmek de fırından dükkâna gidiyor (ulaştırma). Un, maya, su, tuz, yakıt ve fırın işçileri...