İhraç edilen sukuklar gayrimenkul alım satımına dayalı olacak!
Dünyada 150 milyar doların üzerinde olduğu sukuk piyasasına geç ama hızlı bir giriş yapan Türkiye; Hazine, bankalar ve lokal kurumlar ile birlikte düşünüldüğünde büyük bir oyuncu olmaya aday.
Öncelikle Körfez yatırımcılarının ilgisini çeken ihraçlarla, milyarlarca dolarlık fon bekleniyor. Diğer yandan ürünün daha çok iç piyasaya hitap edeceğini düşünen analistler de var.
Hazine bonosu ve mevduat gibi konvansiyonel yatırım araçlarının cazibesini görece yitirmesiyle son yıllarda sektörde yeni borçlanma araçlarına ilgi artıyor. Alternatif yatırım araçlarına yönelim de bu anlamda önem kazanıyor. Hazine Müsteşarlığının kısa süre içinde ihraç etmesi beklenen Islami bir borçlanma aracı olan sukuk da bu alternatif yatırım enstrümanlarından biri. Bu ihracın bir gösterge oluşturması ve özel sektörü tetiklemesi ile Körfez yatırımcılarının ilgisi düşünüldüğünde Türkiye’nin daha önce yeterince çekemediği Islami yatırımcı kitlesinden kısa-orta vadede milyarlarca dolarlık fon sağlaması uzak bir ihtimal değil.
Hazine’nin bu yıl ilk kez sukuk ihracı yapacağını Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, bu yılın başında açıklamıştı. 1980’li yıllardan beri bu yöndeki borçlanmalar için çalışmalarda bulunulan Türkiyede, daha önce hiç ihraç aşamasına gelinmemişti.
ÖNEMLİ ALTERNATİF
Sukuk ihraçlarıyla bir yandan Islami koşullarda yatırım arayan yeni yerli ve yabancı yatırımcı kitlesi hedefleniyor. Diğer yandan sabit Getirili Menkul Kıymetler’e (SGMK) ilgi gösteren yatırımcılar için de alternatif olacağı kaydediliyor.
Küresel çalkantılardan daha az etkilendiklerinden global kriz sonrası öne çıkan İslami borçlanma piyasalarına sadece İslami koşullarda yatırım yapanlar değil, yatırımlarını çeşitlendirmek isteyen klasik tahvil yatırımcılarının da oldukça ilgi gösterdiklerine dikkat çekiliyor. Öyle ki, bazı sukuk ihraçlarında îslami olmayan yatırımcıların oranı yüzde 50’ye bile ulaşabiliyor. îlk devlet ihracından itibaren şu anda Türkiye’nin sukuk piyasasında binde birli rakamlarla bile ifade edilemeyen payın, 10 milyar dolara ulaşabileceğine işaret eden uzmanlar var.
Dünyada bu rakamın 150 milyar dolar civarında olduğu düşünüldüğünde, bu iddialı bir hedef olarak karşımıza çıkıyor.
HEDEFLER İDDİALI
Sukuk piyasası son 10 yılda katlanarak büyüdü. Körfez yatırımcılarının heyecanla beklediği bu ihracın gerçekleştirilmesi için neden bugüne kadar beklendi?
Konuyla ilgili görüştüğümüz bir kurumun Hazine müdürü çok da iyimser değil ve bir yılda 5 milyar dolarlık bir fonun gelmesinin bile büyük başarı olduğunu ifade ediyor. Daha çok iç piyasada belli bir kesimin tasarrufuna talip olunduğunu ifade eden analist, sukuk ihraçlarının neden şimdi başladığı konusunda “Bu bir anlamda siyasi bir karar olarak görülebilir” diyor.
VEDA TARTIŞMASI
Yatırımcılar daha kısa vadeli beklentilerle hareket ettikleri için, yurt içinde TL cinsinden yapılacak +5 yıl vadeli bir ihracın doğru fiyat- lamayla gerçekleşmesinin zor görüldüğü belirtiliyor. Dolayısıyla ilk ihraçların çoğunlukla yurt dışı borsa- larda kayda alınması bekleniyor. Ancak önümüzdeki yıllarda bankalar ve banka dışı şirketler için de TL cinsinden yurt oranları, Hazine’nin ihracı referans olacak şekilde belirlenecektir. Amacımız 300 milyon dolar düzeyinde 5-7 vadeli bir ihraç gerçekleştirmek” diyor.
YURT İÇİ SUKUK GELECEK
Bank Asya Genel Müdür Yardımcısı Feyzullah Eğriboyun, ülke içi “domestik” kira sertifikası üzerinde çalıştıkları bilgisini veriyor. Mevzuatta tamamlanması gereken birtakım detaylar olduğunu belirten Eğribo¬yun, yurt dışı sukuk için geçen yıl piyasaya çıkıp, Avrupa krizi kaynaklı fiyat kötüleşmesinden dolayı ertelediklerini, önümüzdeki dönem bunu yeniden canlandırabileceklerini ifade ediyor.
“300 MİLYON DOLARLIK İHRACAT HEDEFLİYORUZ”
ihraç edilen ve bundan sonra ihraç edilecek sukuklar ağırlıklı olarak gayrimenkul alım-satımına ve finansal kiralama alacaklarına dayalı olacaktır. Kendi finansman ihtiyaçlarımız için ihraç edeceğimiz sukuk üzerinde çalıştığımız gibi kurumsal müşterilerimizin de proje finansmanlarına kaynak yaratacak şirket sukuku üzerinde de çalışmalar yapmaktayız. Bu tür enstrümanların İstanbul'un bölgesel bir finans merkezi olma çabasına da hizmet edeceğine inanıyoruz."
İLK TL İHRACI GERÇEKLEŞTİRECEĞİZ”
“Yurtdışı yatırımcıların hedeflenmesi durumunda USD yurt içi yatırımcıların hedeflenmesinde ise TL ihraç gündeme gelecektir. Katılım bankalarının kısa vadeli likiditelerini değerlendirmeleri için TL bir Hazine ihracına gereksinim duyduğu açıktır. Ancak TL bir ihraçta sadece Katılım Bankalarını ve bireysel yatırımcıları potansiyel alıcılar olarak değerlendirmemek gerekir. Bireysel emeklilik şirketleri ve faizsiz enstrümanlara gereksinim duyan muhtelif fonları da potansiyel yatırımcılar arasında olacaktır. Kira sertifikası ihraçlarımız, İMKB’de işlem gören iki adet faizsiz esaslarla kurulmuş ETF bulunuyor. Bu yıl ilk TL kira sertifikası ihracını gerçekleştirmek istiyoruz.”
KATILIM BANKALARI SUKUK ATAĞINDA
Hazine Müsteşarığı: 1 milyar dolarlık sukuk ihracı için HSBC, DeutcheBank ve Citibank’ı yetkilendirdiği belirtiliyor.
Albaraka Türk: Yılın son çeyreğinde 5-7 yıl vadeli 300 milyon doların üzerinde sukuk ihraç etmek istiyor.
Türkiye Finans: ilk aşamada 300 milyon dolarlık bir ihraç hedefliyor.
Bank Asya: Yurt dışı sukuk için geçen yıl yapılan girişim, Avrupa krizi nedeniyle ertelenmişti. Önümüzdeki dönem bunu yeniden gündeme alabilir. Kuveyt Türk: Ekim 2011’de kendisinin ikinci, Türkiye’nin ise kira sertifikası adı altında ilk ve tek sukuk işlemini gerçekleştirdi. 31 Ekim 2011 tarihinde 350 milyon ABD Doları tutarında 5 yıl vadeli olarak ihraç edilen sukuk, ihraç tutarının üzerinde bir talep gördü.
Ekonomist/Kıvanç Özvardar