İnşaat taahhütlerinde izlenen süreç!

Biri veya birkaçı birlikte kullanılmak ve gerekli diğer fiyat araştırmaları yapılmak suretiyle belirlenir. 

Maddede, kamu kuruluşlarınca halihazırda kullanılmakta olan rayiç ve birim fiyatların da yaklaşık maliyetin tespitinde dikkate alınması öngörülmüş; ancak bunların işin niteliğine uymaması halinde diğer yöntemlerin kullanılması istenmiştir. Maddenin (a) ve (b) bentlerinde yazılı kuruluşlarca belirlenen fiyatların yaklaşık maliyet tespitinde esas alınması mümkün iken, (c) bendinde yer alan yüklenici veya alt yüklenicilerden alınacak fiyatların aynen kullanılması mümkün değildir. Bunların verdikleri fiyatlar değil, deneyimler sonucu ürettikleri yapı maliyet değerleri kullanılabilecektir. Yapı maliyet değeri, yapının bütünü ya da belirli kısımlarına ilişkin maliyetlerin hesaplanmasına yönelik formüller, standart değerler, ölçüm ve analiz sonuçları gibi parasal olmayan değerleri ifade etmektedir. Yoksa yüklenicilerden veya alt yüklenicilerden alınacak fiyat tekliflerinin (d) bendi kapsamında değerlendirilerek yaklaşık maliyet tespitinde kullanılması mümkün değildir (2). 

Yönetmeliğin 9. maddesinde kullanılan gerekli diğer fiyat araştırmaları kavramı, aynı maddede açıklanmıştır. 

Bu düzenleme uyarınca; İşin bütünü, iş grubu, iş kalemi ve malzeme rayici bazında yapılacak piyasa araştırmasına dayalı fiyat tespitlerinde; imalatın ve/veya malzemenin yapımcılarından, üreticilerinden, ana bayilerinden, toptancılarından, yetkili satıcılarından ve satıcılarından fiyatlar veya proforma faturalar alınmak ve gerekli karşılaştırmalar yapılmak suretiyle uygun fiyatlar belirlenir. Tereddüt edilen fiyatların gerçek piyasa rayiçlerine uygun olup olmadığı hususu Ticaret ve/veya Sanayi Odalarından alınacak yazılı rayiçlerle netleştirilir. 

Görüldüğü gibi, yaklaşık maliyetin tespit usulünde öncelik, (a), (b) ve (c) bentlerinde sayılmış, fakat bunlarla yetinilmesi zorunluluğu getirilmemiştir. 

İdareler ilgili bentlerdeki usullere göre yaklaşık maliyeti tespit edebilecekleri gibi, ek olarak piyasadan teklif alabilecekler. İlgili Meslek Odalarından rayiç sorabileceklerdir. Ancak (a), (b) ve (c) bentlerindeki usuller kullanılmaksızın, yalnız fiyat araştırması yöntemiyle yaklaşık maliyet tespiti mümkün değildir (3). Bu yönüyle fiyat araştırması yönteminin diğer usullerin tamamlayıcısı ve destekleyicisi olarak uygulanabileceği söylenebilir. 

Şükrü Kızılot/ Hürses Gazetesi