İnşaat taahhütlerinde izlenen süreç!

İnşaat taahhütlerinde ilk aşama, iş sahibinin yaptırmayı düşündüğü inşaatla ilgili projenin hazırlanmasına ilişkindir. İş sahibi, varsa kendi kuruluşundaki ilgili elemanlara, yoksa bu işte uzmanlaşmış kişi ya da kuruluşlara isteklerine uygun "avan projeleri" çizdirir. Bunlar üzerinde yapılması istenilen değişikliklerden sonra "uygulama projesi" elde edilir. Bu proje idareye onaylatılır ya da idare tam olarak her türlü uygulama projelerini ve detaylarını hazırlayıp ihale dosyasına koyar (1). 

Kamu İhale Kanunu'na 38. maddesine göre, "yapım işlerinde arsa temin edilmeden, mülkiyet, kamulaştırma ve gerekli hallerde imar işlemleri tamamlanmadan ve uygulama projeleri yapılmadan ihaleye çıkılamaz" Madde hükmünden de anlaşılacağı gibi, esas olan proje uygulama projesidir. Uygulama projesi olmadan ihaleye çıkabilecek iki durum söz konusudur. Bunlardan ilki, doğal afetlerin yol açtığı hasarların giderilmesindeki acil projelerdir. Bu tür projelerde avan (ön) proje veya kesin proje ile ihaleye çıkılması mümkündür. 

ikincisi ise, işin yapımı sırasında arazi ve zemin etütlerinin gerekmesi nedeniyle ihaleden önce uygulama projesi yapılmayan büyük altyapı projelerinde (bina işleri hariç) kesin projeyle ihaleye çıkmak mümkündür. 

Yapılacak inşaatın türüne ve özelliklerine göre, bir inşaat projesi, çeşitli alt projelerin bir araya gelmesinden oluşur. Sözgelimi bir konut projesinde; - Mimari proje, - Betonarme projesi, -Sıhhi tesisat projesi, - Elektrik tesisatı projesi, - Kalorifer projesi, gibi projeler yer alır. Ayrıca, her projenin içinde teknik ve estetik özellikleri kapsayan "detay projeleri" de bulunur. 

YAKLAŞIK MALİYETİN BELİRLENMESİ 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nda, 2886 sayılı Kanun'da yer alan "keşif bedeli" kavramı yerine "yaklaşık maliyet" kavramına yer verilmiştir. Yapım işlerinde ihale öncesindeki diğer bir aşama, yaklaşık maliyetin belirlenmesidir. Yaklaşık maliyetin belirlenmesi Yapı İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin 9. 

maddesinde şu şekilde açıklanmıştır. 

İdarelerce, ihale konusu yapım işine ait yaklaşık maliyet; a) Kamu idarelerince belirlenmiş, işin niteliğine uygun yapı yaklaşık maliyetlerinden, rayiçlerinden ve birim fiyatlarından, b) İlgili meslek odalan, üniversiteler veya benzeri kuruluşlarca belirlenen fiyatlardan, c) Yüklenici veya alt yüklenici olarak faaliyet gösteren konusunda deneyimli kişi ve kuruluşlardan alınacak yapı maliyet değerlerinden, 1- Bu konuda ayrıntılı bilgi için Bkz. Kerim SUNGUROĞLU, Yapı işletmesi Şantiye Tekniği ve Maliyet Hesaplan, TMMOB inşaat Mühendisleri Odası  Ankara  Şubesi Yayınları; 1982/1, Ankara, 1982, s. 258. 

Hürses/Şükrü Kızılot