Kira geliri beyanında gelir sıralaması önemli mi? İşte merak edilenler...
Dünya Gazetesi köşe yazarı Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Burak Görücü, bugünkü köşesinde kira geliri beyanında gider sıralamasının önemini kaleme aldı. İşte Burak Görücü'nün 'Kira beyanında gider sıralamasının önemi' başlıklı yazısı...
Öncelikle 10. bentteki giderden bahsedersek; sahibi bulundukları konutları kiraya verenlerin kira ile oturdukları konutun kira bedelleri elde edilen gayrisafi hasılattan indirilebilecektir. Yalnız bu bentte yer alan parantez içi hüküm gereği 11 bent halinde sayılan, 10. Bent haricindeki giderler indirilmeden 10. Bentteki giderin gayrisafi hasılattan indirilemeyeceğidir. Yani sahibi bulunduğunuz konutu kiraya verdiğiniz durumda elde ettiğiniz gayrisafi hasılattan oturduğunuz konut için ödediğiniz kirayı gider olarak indirebileceksiniz fakat öncelikle gelir vergisi kanununda 74. maddede hükmolunan bu gider haricindeki diğer giderlerinizi gayrisafi hasılatınızdan indirmeniz gerekiyor.
- Örnek:
2014 yılında 2.000.000 TL ye satın aldığı konutunu yıllık 120.000 TL ye kiraya veren ve 2021 yılında peşin olarak tahsil eden A kişisi, oturduğu konuta 2021 yılında yıllık 70.000 TL peşin olarak kira ödemiştir. A kişisi elde ettiği gayrisafi hasılattan, öncelikle satın aldığı konut için ayırdığı (2.000.0000 / 50 yıl ) 40.000 TL amortismanı gider olarak indirecek, sonrasında oturduğu konut için ödediği 70.000 TL’yi gider olarak dikkate alabilecektir. (Örnekte istisna şartlarının sağlanmadığı varsayılmıştır.)
Gelelim 4. Bende, kiraya verilen mal ve haklar dolayısıyla yapılan ve bunlara sarf olunan borçların faizleri ile konut olarak kiraya verilen bir adet gayrimenkulün iktisap yılından itibaren beş yıl süre ile iktisap bedelinin %5’i gider olarak indirilecektir. Bentteki parantez içi hüküm gereği %5’lik indirim sadece ilgili gayrimenkulün hasılatına uygulanacaktır. Bu gider de 10. Bentteki giderden önce indirilebilecek giderler arasında yer almaktadır.
Gelgelelim 4. Bentte hükmolunan iktisap bedelinin %5 inin gider sıralamasına…
Gayrimenkul sermaye iratlarında gayrisafi hasılattan indirilebilecek olan giderler arasında 4. ile 10. Bendin parantez içlerinde ayrıca bu iki giderin gider fazlalığı sayılmayacağına hükmolunmuştur. Gider fazlalığı sayılmaması demek 4. ile 10. bentlerden kaynaklı giderlerin gayrisafi hasılattan indirimi sonrası zarar oluşmayacaktır. Bir gerçek kişinin giderleri sadece başka bir konutta oturması dolayısıyla ödediği kira bedelleri ve/veya kiraya verilen konutunun iktisap bedelinin %5 inin gayrisafi hasılat tutarından fazla olması durumunda bu yıl içerisinde geriye kalan kazanç ve iratlarından mahsup edeceği zarar ile gelecek yıllara devredecek zararı oluşmayacaktır. Nazaran 4. ile 10. Bentler haricindeki giderler gider fazlalığına sebebiyet verebileceği için bu yıl içerisinde geriye kalan kazanç ve iratlardan mahsup edeceği zarar ile gelecek yıllara devredecek zarar oluşabilecektir.
Bilahare 4. Bende ilişkin 10. Bentteki gibi bir gider sıralaması olmaması dolayısıyla da gayrisafi hasılatınızdan bütün diğer giderlerden önce 4. Bentteki %5’lik indirimin yapılmasını tavsiye ediyorum. Şöyle ki; gayrisafi kira geliri hasılatınızdan öncelikle 4. Bentteki %5’lik indirimi yaptığınız takdirde diğer bentlerden kaynaklı zararınız oluşabilecektir, bu zararınızı geriye kalan kazanç ve iratlarınızdan hem ilgili yıl hem de zararınız devrederse diğer yıllarda mahsup yapabileceksiniz.