Kiracılar için vergi yükleri hafifletildi!
Ticari veya mesleki faaliyetler için yapılan kiralamalar, dernek ve vakıflara ait taşınmazların kiralanması dolayısıyla yapılan kira ödemeleri üzerinde uygulanmakta olan yüzde 20 vergi kesintisi yüzde 10’a indirildi.
Dünya Gazetesi köşe yazarı olan Bumin Doğrusöz, bugünkü yazısında ''Kiralarda düşen vergi yükleri ve uygulanması'' konulu yazısını kaleme aldı...
Ticari veya mesleki faaliyetler için yapılan kiralamalar, dernek ve vakıflara ait taşınmazların kiralanması ve yabancı devletlere, yabancı kamu idare ve kuruluşlarına, uluslararası kuruluşlara ait taşınmazların kiralanması dolayısıyla yapılan kira ödemeleri üzerinde uygulanmakta olan %20 vergi kesintisi yapma yükümlülüğündeki, kesinti oranı 2813 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 31 Temmuz 2020 ilâ 31 Aralık 2020 tarihleri arasında %10’a indirildi.
Aynı şekilde bir başka Cumhurbaşkanı Kararı ile iş yeri kiralama hizmetlerindeki KDV oranı da aynı tarihler arasında %8’e çekildi. Burada kastedilenin iş yeri kiralama hizmeti mi, yani komisyonculuk faaliyeti mi, yoksa iş yeri kira bedellerine ait KDV oranı mı olduğu açık değildir. Mevzuatı açık ve yoruma elvermeyecek şekilde hazırlamayı bir türlü beceremediğimizde, yine bir muğlaklık karşımıza çıkmaktadır. Benim görüşüm, bu KDV indiriminin her ikisini de kapsadığı yönündedir.
İndirimin bayramın 1. günü açıklanması da mutlaka, muhasebeciler veya mali müşavirler bayramda mükelleflerini uyaramasınlar, işletmeler pos cihazlarında bayramda gerekli ayarlamayı yapamasınlar diye değildir.
Bu indirimlerin yaşama, bir başka deyişle kira sözleşmelerine / ilişkilerine nasıl yansıyacağını da ayrıca irdelemek gerekmektedir. Ben bu irdelemeyi yazımda konuyu stopaj indirimi açısından ele alarak yapmaya çalışacağım.
Burada öncelikle kira sözleşmesi hükümleri veya taraflar arası uygulanagelen uygulama şekli önem taşımaktadır.
Burada ilk ihtimal, kira sözleşmesinin taraflarının kira bedelini net kira bedeli olarak belirlemiş veya kira sözleşmesinde bu konu belirtilmemiş olmakla birlikte tarafların sanki bedel net olarak belirlenmiş gibi uygulama oluşturdukları durumdur. Bu konuda, stopaj oranındaki indirim, kiracıya yarayacaktır. Çünkü net kirayı brütleştirme oranı düşecektir. Örneğin temmuza kadar net 10.000 lira kira ödeyip, bu tutarın brütü olan 12 bin 500 lira üzerinden 2 bin 500 Lira stopaj ödeyen bir kiracı, Temmuz-Aralık (dahil) arasında yine 10 bin lira kira ödeyecek, ancak bu tutarın yeni orana göre brütü 11 bin 111 lira üzerinden 1.111 lira stopaj yatıracaktır. Dolayısıyla burada stopaj indirimi, maksadına uygun şekilde, işyeri kira olanları korumuş ve kollamış durumdadır. Kiracının cebinden çıkacak miktar 1.389 lira azalmıştır.
İkinci ihtimal ise kira sözleşmesinin taraflarının kira bedelini brüt kira bedeli olarak belirlemiş veya kira sözleşmesinde bu konu belirtilmemiş olmakla birlikte tarafların sanki bedel brüt olarak belirlenmiş gibi uygulama oluşturdukları durumdur. Durumu karşılaştırabilmek için aynı rakamlardan hareketle örneği verelim. Temmuza kadar kira sözleşmesi ile kararlaştırılmış brüt 12 bin 500 lira üzerinden 2 bin 500 lira stopaj kesip iş yeri sahibine 10.000 lira kira ödeyen bir kiracı, Ağustos - Aralık (dahil) aylarında, yine kirasını brüt düşünüp, 12 bin 500 lira üzerinden bu defa 1.250 lira vergi kesintisi yapıp, iş yeri sahibine 11 bin 250 lira ödeyecektir. Bu durumda stopaj indiriminden iş yeri sahibi kazançlı çıkmıştır. Çünkü eline geçen para aylık 1.250 lira artmıştır. İş yeri sahibinin yıllık beyanname verdiği hallerde, yıllık vergiden mahsup edeceği stopaj tutarı azalmış olmakla birlikte daha kazançlı duruma geçmiştir, zararda olan hazinedir.
