Kolonu kesilmiş binayı depremde neler bekler? Uzmanlar anlattı!
Türkiye'de yaygın şekilde yapılan 'kolon kesmenin' ölümcül sonuçları İzmir depreminde olduğu gibi her depremde karşımıza çıkıyor. Kolonu kesilmiş binaları bekleyen son ne? Vatandaşlar oturdukları binaya ilişkin neler yapabilir? Kolon kesenleri nasıl bir ceza bekliyor? Uzmanlar açıkladı...
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, 6,9’luk deprem sonrası yıkılan binalara ilişkin yaptıkları tespitleri paylaşmış ve tamamı 92 ile 99 yılları arasında ruhsatlandırılmış yapıların ticarethaneye çevrilmiş zemin katlarında kolon kesmek gibi deformasyonların tespit edildiğini açıklamıştı.
Sözcü'de yer alan habere göre; ülkemizde kolon kesilme uygulaması, özellikle de altında dükkanlar olan binalarda, sıkça yapılıyor. Fakat söz konusu eylemin sonuçları ölümcül oluyor. Kolonu kesilmiş binayı depremde neler bekler? Oturduğumuz evin kolonlarının kesilip kesilmediğini anlayabilir miyiz? Kolon kesmenin cezası var mı?
Bu çok hayati soruları TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Nusret Suna, Avukat Rezan Epözdemir, Diyarbakır İnşaat Mühendisleri Odası Şube Başkan Murat Demir ve İnşaat Mühendisleri Odası Elazığ İl Temsilcisi Hıdır Kaya yanıtladı.
1) Kolonu kesilmiş binayı depremde neler bekler, yarattığı risk ne kadardır?
TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Nusret Suna: Kolonu kestiğinizde taşıyıcı sistemini zaten hırpalıyorsunuz, o binanın hesap olarak ağırlığı taşımaması gerekir ancak yine de dengede kalabilir. Ama yatay yük yani deprem geldiğinde hasar alır. Bazı binalar olduğu gibi çöker ya da ağır derecede hasar alır. Kolonu kesilen binanın ya yıkılması ya da güçlendirilmesi gerekir.
Diyarbakır İnşaat Mühendisleri Odası Şube Başkan Murat Demir: Kolonsuz bir binayı depremde yıkım bekler, yarattığı risk ölümcüldür, kolonu kesilmiş bir binanın deprem olmasa da yıkılma tehlikesi vardır.
İnşaat Mühendisleri Odası Elazığ İl Temsilcisi Hıdır Kaya: Binalar yapıldığı zaman kaç tane kolon var kaç tane kiriş var bunların hepsinin sayıları bellidir. Çünkü binalar kolon ve kiriş sayılarına göre yapılıyor. Binanın bir kolonunu kestiğiniz zaman bina ayakta durma süreci de yıldan yıla zayıflar ve şiddetli bir depremde de yıkılması kaçınılmazdır. Cinayetten farkı yoktur. Tahminen 6 veya 6 buçuk üzerindeki depremler bu tür binaları yıkabilir.
2) Oturduğumuz evin kolonlarının kesilip kesilmediğini anlayabilir miyiz? Sıradan bir vatandaş ne yapabilir?
Nusret Suna: Kolon kesimlerini genelde bina giriş katlarında görüyoruz. Sıradan bir vatandaşın anlaması zor ama alt katında atölye, dükkan varsa şüphelenebilir. Binanın projesi ile son halini karşılaştırmak gerekir bunu da mühendisler daha çabuk anlar.
Murat Demir: Oturduğunuz evin kolonlarının kesilip kesilmediği, gözlemsel olarak yapılan teknik bir incelemede anlaşılır, vatandaşın kendi yapacağı tespit yanıltıcı olabilir.
Hıdır Kaya: Kolonların zaten yerleri bellidir ancak kesilen kolonların yerlerini sıvamışlarsa anlayamayabilir vatandaşlar ama kolon kesimleri genellikle dükkanları genişletmek için yapılıyor.